Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Korona günlerinde çalışma hayatı (7) – İşyeri kapanan Onur: “Kafe, bar sektörünün toparlanması uzun zaman alacak, böyle devam ederse birçoğu bir daha açılamayacak”

Onur 30’lu yaşlarının ortalarında, uzun yıllardır hizmet sektöründe çalışan bir garson. Kadıköy’ün en canlı barlarından birinde personel şefi olarak çalışıyor. İçişleri Bakanlığı koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında bar ve gece kulüplerinin faaliyetlerini geçici olarak durdurma kararı alınca Onur’un çalıştığı bar da kapanıyor. Dokuz kişinin çalıştığı bar açılalı ise sadece iki ay olmuş.

Türkiye’de vakalar henüz açıklanmadan işler azalmaya başlıyor

Onur salgının Çin’den başlayıp hızla diğer ülkelere sıçraması ve özellikle İtalya’da salgının çok şiddetli yaşanmasıyla Türkiye’ye de geleceğini tahmin edip mekanı kapama konusunda konuşmaya başladıklarını anlatıyor ve Türkiye’de ilk vakanın açıklanmasından 10 gün önce işlerin yarı yarıya azalmaya başladığını söylüyor. İşlerin azalmasıyla birlikte yarı zamanlı çalışanlar işe çağrılmıyor. Bu personelin çağrılmamasıyla da çalışan sayısı yarı yarıya azalıyor.

“Hep beraber buradan bir çıkış yolu bulacağımızı konuşuyorduk”         

Onur, İçişleri Bakanlığı’ndan gelen açıklamayla birlikte mekanın kapandığını söylüyor. O sırada arkadaşlarıyla aralarında geçen konuşmayı şöyle anlatıyor: “Sürecin ne kadar daha devam edeceğini bilmiyorduk ama bir şekilde hep beraber buradan bir çıkış yolu bulacağımızı konuşuyorduk.”

Onur, işsiz kalınan süreçte bir süre idare edebilmek için Kadıköy Belediyesi’nden ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden yardım aldıklarını anlatıyor. Kadıköy Belediyesi’nden gıda kolisi yardımı alırken İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden ise maddi yardım kartı alıyor. Kadıköy Belediyesi, ilçede yaşayıp ihtiyacı olan herkese bu yardımlarda bulunuyor. Büyükşehirin yardımından yaralanabilmek için ise belediyeye başvuruda bulunmak gerekiyor.

Onur, işyeri kapanır kapanmaz da devletin verdiği kısa çalışma ödeneğine başvurduklarını söylüyor. Fakat oradan cevap henüz gelmemiş.

“Birçok arkadaş bu süreçte ailesinden destek aldı, kredi çekenler var”

Şu anda kendisinin ve çalışma arkadaşlarının nasıl geçindiğini ise şöyle anlatıyor: “Bu yardımlar ve kısmi olarak mekanın desteğiyle geçiniliyor. Tabii birçok arkadaş ailesinden destek aldı. Kredi çekenler var. Çünkü alınan yardımlar tek başına yeterli değil. Esasen birçok kişi güvencesiz çalıştığı için süreç onlar için zor geçiyor.”

Onur, çalıştığı yerin süreci nispeten daha pozitif geçirdiğini söylüyor. Çalışanlarına kısmi de olsa bir miktar para verebiliyor. Diğer mekanlarda ise durum daha sancılı: “Bizim çalıştığımız yer, aldığımız bir maaş kadar değil ama bir miktar destek sağlayabiliyor. Fakat Kadıköy’deki diğer mekanlarda genel anlamda süreç kötü ilerliyor. Küçük işletmeler zaten kendi kira, fatura gibi giderlerini karşılayamıyor. Personeline hiçbir destek veremeyen, hepsini ücretsiz izne çıkaran, kendi kredi ve borçlarını ödeyemeyen birçok mekan var. Ama süreç böyle devam ederse bizim de destek almamız zorlaşır.”

“Personeline maaş veren her işletmecinin gelecek süreçte vergisinde işçiye yaptığı ödeme kadar indirim yapılabilirdi”

Onur, işçinin mağdur edilmemesi için çeşitli çözüm yollarına başvurulabileceğini söylüyor: “Devlet, işveren ve belediyelerle bu süreci planlayabilirdi. Mesela, personeline maaş veren her işletmecinin gelecek süreçte vergisinde işçiye yaptığı ödeme kadar indirim yapılabilirdi. Bize şu an kısa çalışma ödeneğinden verilecek para ileride işsiz kalırsak verilecek olan işsizlik maaşından düşülecek. Bir şekilde mağdur edilmiş oluyoruz ve esasen devletin cebinden hiçbir şey çıkmıyor.”

İŞKUR’un da resmi internet sitesinde konuyla ilgili şu bilgi yer alıyor: “Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir. Ancak, mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye cumhurbaşkanı yetkilidir.”

 “Dayanışma bizi var ediyor”

Onur “Şartlar düzelir mi” sorusuna ise şöyle cevap veriyor: “Süreç oldubittiye getirilecek gibi duruyor. Kafe, bar sektörünün toparlanması ise uzun zaman alacak ve hatta şartlar böyle devam ederse birçoğu bir daha açılamayacak.”

Sürecin tek güzel yanının ise ortaya çıkan dayanışma ağları olduğunu söylüyor: “Sürecin tek güzel yanı işyerlerinde ve mahallelerde ortaya çıkan dayanışma ağları. Süreç ne kadar ağır olursa olsun dayanışma bizi var ediyor.”

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.