The Guardian, dünyanın önde gelen vahşi yaşam uzmanlarının görüşlerini derledi ve koronavirüs salgınında sorumluluğun vahşi yaşam ya da belirli bir hayvan türünde değil insanlarda olduğunu yazdı. Guardian’a konuşan dünyanın önde gelen bilim insanlarına göre, doğa katliamı durdurulmazsa ise koronavirüs salgınından sonra da benzer yıkıcı hastalıklarla karşılaşmamız olası. O felaketlerin sorumlusu da yine insanoğlu olacak.
Uzmanlara göre, koronavirüs salgınının tek suçlusu biziz: “Son zamanlardaki salgınlar, büyümeyi ödüllendiren, özellikle küresel finansal ve ekonomik insan faaliyetlerinin sonucu. Şu anki krizin üstesinden gelmeye çalışırken, gelecekteki krizlerin engellenmesi için elimizde küçük de olsa bir fırsat var.”
Hükümetlerarası Bilim-Politika Platformu ve Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri (IPBES) profesörleri Josef Settele, Sandra Díaz ve Eduardo Brondizio bugüne kadarki en kapsamlı küresel sağlık analizini 2019’da gerçekleştirdi. Dünyanın yaşama destek veren altyapısının hızlanarak kötüleştiğini ve bu nedenle toplumların risk altında olduğu sonucunu araştırmalarından çıkardılar.
IPBES’in aynı konu hakkındaki bir sonraki araştırmasını hazırlayan Dr. Peter Daszak’a göre ise orman katliamı, tarım alanlarının kontrolsüzce genişlemesi, orantısız çiftçilik, madencilik ve altyapı genişletme çalışmalarının yanı sıra vahşi yaşamın sömürüsü, hastalıkların artışı konusunda yıkıcı bir fırtına ortaya çıkardı.
Uzmanlara göre, bu tip insan hareketlilikleri ve hayvanlarla insanların doğal süreçte ilerlemeyen temasları insanoğlunun karşılaştığı hastalıkların yüzde 70’inin sebebi. Doğal olmayan bu temaslara, şehirleşme ve hızla artan küresel havayolu trafiği eklenince Asya yarasalarında bulunan zararsız bir virüs, ekonomi ve toplum ilişkilerini durduracak boyutta, daha önce görülmemiş bir çaresizliğe sebep oldu. İşte bu salgındaki insanın rolü – ki koronavirüs salgını sadece bir başlangıç olabilir.
IPBES’in uzmanlarına göre, bugün vereceğimiz kararlarda çok hassas olmamız gerekli çünkü gelecekte sık sık karşılaşabilme ihtimalimiz olan bu tip salgınlar daha hızlı yayılabilir, daha fazla insanı öldürebilir ve ekonomik olarak daha yıkıcı etkileri olabilir.
Bilim insanlarına göre, koronavirüsle beraber dünya devletleri tarafından açıklanan multi-trilyon dolarlık ekonomik telafi paketlerinin çevreyi korumaya yönelik noktaları da desteklemesi gerekiyor: “Çevreye verilen önemi azaltmak politik bir önlem gibi görünebilir ve tarım, havayolları ve fosil yakıt enerji endüstrileri de desteklenebilir ama bu yöntemlerle ilgili acil ve temel değişiklikler yapılmazsa gelecekte bir salgın kaçınılmazdır.”
“Sadece insan sağlığı” bakış açısı genişletilmeli; insanın sağlığı, vahşi yaşamın sağlığı, besi hayvanlarının sağlığı ve çevrenin sağlığıyla bir bütün olarak görülmeli: “Bu basit yardımseverlik değil-gelecekteki global tehditlerden sakınmak için hayati bir yatırım.”
Daszak’a göre, bu gibi önlemler senelik milyarca dolar tutabilir. Ancak yüzyılda sadece bir kez dahi gerçekleşecek bir salgın ihtimali trilyon dolarlarla ifade edilir. Yani alınacak önlemler, aslında kârlı birer yatırımdır: “Mevcut sistem böyle devam edemez. Şu anki sistem, bir salgın çıkarsa aşı bulunması umudu üzerine kurulu; bu iyi bir strateji değil. Sorunun kaynağına inmemiz gerekiyor.”
1980 yılında “biyolojik çeşitlilik” terimini literatüre katan, Birleşmiş Milletler Vakfı’ndan Prof. Dr. Thomas Lovejoy da IPBES uzmanlarıyla aynı fikirde, mevcut olan salgın doğanın intikamı değil, insanların kendi yaptıklarının sonucu olduğu görüşünde: “Yasadışı vahşi hayvan ticareti, Güney Asya’da bulunan et-balık pazarları, Afrika’daki av hayvanları pazarı gibi yerlerdeki doğal yaşam ihlallerinde ısrarlarımızın sonuçlarını görüyoruz.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
