İkinci Yargı Paketi, 4 Haziran’da Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu’nda kabul edildi. Önümüzdeki haftalarda yasalaşması beklenen pakette yer alan bir madde tüketici derneklerinin tepkisini çekti. Bu madde, tüketici mahkemelerinde dava açmak için arabulucuya başvurulmuş olmasını zorunlu kılıyor.
Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Başkanı Aziz Koçal, düzenlemeyi ve düzenlemeye neden karşı çıktıklarını Batu Bozkürk’e anlattı.
Madde 10 bin 390 liranın üzerindeki işlemlerde geçerli
TÜDEF Başkanı Koçal öncelikle düzenlemenin 10 bin 390 liranın üzerindeki satın alma işlemleri için geçerli olacağını, bunun aşağısındaki satın almalarda daha önce olduğu gibi tüketici hakem heyetine başvurulabileceğini belirtti. Koçal, tüketici mahkemelerine tüketici hakem heyetinde doğan anlaşmazlıklar sonucunda başvurulması halinde de arabuluculuk şartının aranmayacağını söyledi.
“Zaten fiili olarak arabuluculuk var”
Koçal düzenlemeye neden karşı çıktıklarını şöyle anlattı: “Tüketici mahkemeleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun hükümlerine göre karar veriyor. Bu kanun tüketiciyi koruyan, kollayan bir kanun. Arabuluculuk sisteminde ise dava açmadan önce yaşadığınız uyuşmazlığı arabulucuya götürüyorsunuz. Niye karşı çıkıyoruz? Arabuluculukta yapılan işlemler mahkemeye gidene kadarki süreçte zaten yaşanıyor. Tüketici yaşadığı sorunu satıcı ve sağlayıcıya bildirerek çözüm talep ediyor. Uyuşmazlık yargıya taşınırsa avukatlar taraflara uzlaşı önerisi götürebiliyor. Yine Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) gereği mahkemelerde hâkim taraflara sulh olup olmayacaklarını soruyor. ‘Sulh olabiliriz’ derlerse onlara uzlaşmaları için vakit veriyor. Bunlar varken neden yeni bir arabulucuya ihtiyaç duyuluyor?”
“Arabuluculuk sistemi yargı sürecini uzatacak”
İktidarın bu yasayı çıkarma amacının tüketici mahkemelerindeki yükü azaltmak olduğunu ancak bunun anlamlı olmadığını belirten Koçal şöyle konuştu: “Arabuluculuk sistemi yargıdaki dosya sayısını azaltmayacak, yargı sürecini uzatacak. Dosya sayısı azalacak ise de tüketicinin hakkı gaspedilerek azalacak. Kanunda, ‘Ürün gözle görülür şekilde ayıplı ise iadesi ya da değişimi sağlanır’ yazıyor. Arabulucu burada ne yapacak, ürün bedelinin altını mı tüketiciye teklif edecek? Mahkemelerinin yükünün azaltılması amaçlanıyorsa tüketici hakem heyeti sayıları artabilir, 10 bin 390 liralık limit üste çekilebilir.”
“Yasa hazırlanırken tüketici örgütleri, federasyonları olarak görüşlerimiz alınmadı. Arabuluculuk lobisi tüketici lobisinden iyi çalıştı” diyen Koçal, yasanın hazineye yük getireceğini de söyledi: “Tasarıda, arabuluculukta uzlaşma sağlanmazsa, dava da tüketici aleyhine sonuçlanırsa ücretin hazine tarafından karşılanacağı belirtiliyor.“
“Gizlilik uygulaması toplum sağlığına zarar verebilir”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
TÜDEF Başkanı Koçal arabuluculuktaki gizlilik kaidesinin de tehlike yaratabileceğini şu sözlerle dile getirdi: ”Tüketici mahkemelerinin verdiği kararlar ve tüketici hakem heyetlerine yansıyan dosyalar kamuoyuna belli ölçüde yansıyor. Bunlarla ilgili çözüm önerileri oluşturuluyor, tüketiciler bilinçlendiriliyor. Ama arabuluculukta bunu yapamıyorsunuz, oraya yansıyan sorunlar gizli kalmak zorunda. Bir uyuşmazlık ya da tüketicinin sağlığını tehdit eden bir ürün düşünün. Tüketici mahkemesine gideceksiniz, arabulucuya gideceksiniz. Orada uzlaşılırsa ürünün tüketici sağlığını tehdit ettiği ile ilgili bilgi kamuoyuna yansımayacak. Diğer müşterilerin sağlığı tehdit altında olmaya devam edecek.”
Vatandaşa çağrı
Koçal son olarak vatandaşlara şu çağrıyı yaptı: “Yasa teklifi iktidar partisinden gelmişse milletvekilleri buna evet oyu veriyorlar. Görüştüğümüz tüm vekillerden edindiğim intiba şu oldu: ‘Haklısınız, ama yukarıyı aşamıyoruz.’ Tüketicilere seslenmek istiyorum. Milletvekillerine kanunun meclisten geçmemesi için çağrı yapın. Yarın siz de mağdur olabilirsiniz, kazanmış olduğunuz hak bir arabuluculuk masasında elinizden kayıp gidebilir.”
