Cumartesi Anneleri, Galatasaray Meydanı’nın yasaklanmasının 114. haftasında, koronavirüs salgını nedeniyle sosyal medya hesabından açıklama yaptı. 813. haftanın açıklamasının moderatörlüğünü İHD İstanbul Şubesi Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyon Üyesi Sebla Arıcan üstlendi. Açıklamayı, Cumartesi İnsanı Ayşe Yıldız okudu. Açıklamada, 12 Eylül askeri darbesinin ardından 1984 yılında idam edilen ve bedeni ailesine teslim edilmeyen İlyas Has için adalet istendi.
İlyas Has’ın kardeşi İmran Has konuyla ilgili, “Ağabeyim idam edildikten sonra cenazesi bize teslim edilmeden defnedildi. Bu yüzden de mezarı 28 yıl boyunca kayıp kaldı. 2014 yılında mezarının İzmir’de olduğunu öğrendik. Bu 28 yıllık kayıp döneminde annemi, babamı, ablamı kaybettik. Onlar ağabeyimin mezarının bulunduğunu öğrenemeden aramızdan ayrıldılar” dedi.
Vatandaşın devletten hesap sorma gücünün olmadığı yerde demokrasiden, gerçek bir hukuk sisteminden, hakikat ve adaletten söz edilemeyeceğini dile getiren Cumartesi İnsanı Ayşe Yıldız, “Türkiye’de vatandaş, maruz kaldığı ihlaller karşısında devletten hesap sormasını mümkün kılacak imkanlardan yoksundur. Bu durum sistematik ve yaygın hak ihlallerin kesintisiz bir biçimde devam etmesinin de kaynağıdır. Türkiye’de yaşanan ağır hak ihlalleri ile yüzleşilip hesaplaşılmaması, cezasızlığı iktidardan iktidara devreden bir devlet geleneği haline gelmesini sağladı ve ağır insan hakları ihlallerini kaçınılmaz kıldı” diye konuştu.
“Ailesi yaptığı başvurulara rağmen onun defnedildiği yeri öğrenemedi”
Kaç yıl geçerse geçsin İlyas Has ve diğer tüm kayıplar için adalet istemekten vazgeçmeyeceklerini belirten Yıldız, sözlerini şöyle sürdürdü: “25 yaşındaki İlyas Has, 12 Eylül askeri darbesinin ardından 28 Aralık 1980 tarihinde gözaltına alındı. Tutuklanan İlyas Has hakkında hazırlanan iddianame ile dava açıldı. İddianamede yer almayan ‘anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs’ suçlaması ile yargılandı. 18 Ocak 1982 tarihinde ölüm cezasına mahkûm edildi. 1984 yılının 6 Ekim’i 7 Ekim’e bağlayan gecesi Buca Kapalı Cezaevi’nde idam edildi. İdam sonrası İlyas’ın bedeni ailesine teslim edilmeden görevliler tarafından defnedildi. Ailesi yaptığı başvurulara rağmen onun defnedildiği yeri öğrenemedi. Baba Recep, abla Fatma ve anne Rafet Has, İlyas’ın mezar yerini öğrenemeden aramızdan ayrıldı. İlyas Has’ın idamının 28. yıldönümü olan 7 Ekim 2012 tarihinde arkadaşları ve kardeşi İmran Has, İlyas’ın mezar yerine ulaştıklarını kamuoyuna açıkladılar ve ilk kez bir anma gerçekleştirdiler.”
