Türkiye’de temsilcilik bulundurması zorunlu hale gelen Facebook, Twitter, Instagram, TikTok ve Dailymotion gibi sosyal medya platformlarına verilen üçüncü 30 günlük ceza sürecinde sona gelindi. Toplam 40 milyon lira para cezası kesilen platformlara bu kez reklam verilmesi yasaklanacak.
1 Ekim 2020’de yürürlüğe giren ve “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”a göre söz konusu şirketlerin Türkiye’ye temsilci atamaları gerekiyordu. Fakat bu platformlar -YouTube hariç- Türkiye’de temsilcilik açmadı. Türkiye’de temsilcilik açmamaları nedeniyle ilk aşamada 10 milyon lira, ikinci aşamada 30 milyon lira olmak üzere toplam 40 milyon TL para cezası uygulanan dünyanın önde gelen sosyal medya platformları, üçüncü yaptırım olan reklam yasağıyla karşı karşıya.
Reklam yasağı hem sosyal medya sektörünü hem de reklamcıları nasıl etkileyecek, süreç bundan sonra nasıl işleyecek? Bu soruların cevaplarını iletişimci yazar Ümit Alan ile tartıştık.
“Dijitale yönelik reklam kısıtlamasının olması için en yanlış dönemdeyiz”
Koronavirüs salgınıyla birlikte her şey internete taşındı. İnternet üzerinden alışverişler, konserler derken en fazla dönüşen alanlardan biri de reklam oldu. Ümit Alan reklam kısıtlaması için yanlış bir zaman olduğunu, “Reklamcılık Vakfı’nın Reklam Yatırımları 2020 Yılı Raporu” üzerinden açıkladı:
“Dijitale yönelik reklam kısıtlamasının olması için en yanlış dönemdeyiz. Salgının değiştirdiği koşullarla birlikte bütün reklamlar dijitale aktı. Çünkü açık hava medya yatırımlarında yüzde 26’lık bir düşüş oldu. Radyo medya yatırımları yüzde 17,1, sinema medya yatırımları yüzde 54,1 oranında düştü. Bütün bu pay dijitale akmış durumdaydı. Dükkanlarını kapatan insanlar dijital reklamdan müşterilerine direkt kargolayarak bir alışveriş modeline yükseltmişti. Şu an yasak gelirse bütün bu reklamlar sosyal medyada yasaklanacak.”
“Cezalandırılan sadece sosyal medya platformları değil”
Siyasi partiler seçim dönemlerinde reklamlarını, kampanyalarını sosyal medya üzerinden yaptı. Bu yaptırımla birlikte artık bunların da mümkün olmayacağımı belirten Alan, cezalandırılanın sadece sosyal medya mecraları olmadığını söyledi:
“Bu çok taraflı bir kayıp. Sosyal medyalar ülkeden aldıkları geliri kaybedecekler. Fakat Türkiye’de ticaret yapan herkes kaybedecek. Şirketler, küçük işletmeler, siyasi partiler… Partilerin iletişimleri bile kaybedecek. Cezalandırılan sadece sosyal medya platformları değil. Türkiye’de ticaret yapan herkes kaybedecek. Son bir görüşmede şirketler, ‘Bari yurtdışına reklam vermemize izin verin’ demiş. Bu da çok ilginç, insanlar bir çıkış yolu arıyorlar.”
“2020’nin ilk altı ayında dijital reklam yatırımı 3 milyar 479 milyon liraya ulaştı”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Sosyal medya yasasının konuşulduğundan beri bir pazarlık konusu olduğunu söyleyen Alan, bir düzenleme olması gerektiğini fakat bunun bir koordinasyonla yapılması gerektiğini belirtti:
“Bu bir pazarlık. Devlet bu düzenlemede ısrar ederse ticaret yapanlar kaybedecek ve bu devlete bir baskı oluşturacak. 2020’nin ilk altı ayında dijital reklam yatırımı 3 milyar 479 milyon liraya ulaştı.”
Ümit Alan ile gerçekleştirdiğimiz söyleşinin tamamı için:
Süreç nasıl işleyecek?
Reklam yasağından üç ay sonra bant genişliği yüzde 50 daraltılacak. Yine 30 gün içinde temsilci atanmaması halinde sulh ceza hâkimliğine başvurularak internet hızının yüzde 90’a kadar düşmesi istenecek. Sosyal medya platformları kendisine kesilen cezanın ardından temsilci görevlendirirse idari para cezasının dörtte birini ödeyecek.
