İran hükümeti, kadınlara yönelik şiddeti ve cinsel istismarı suç sayan ve failler için cezalar belirleyen bir tasarıyı pazar günü onayladı.
Parlamentodan geçtiği takdirde İran ceza hukukunda türünün ilk kanunu olacak olan tasarı, ülkede çığır açan #MeToo hareketinin ve halkı ayaklandıran namus cinayetlerinin ardından geldi. Bakanlar kurulu tarafından kabul edilen tasarının yasalaşması için ülkenin muhafazakâr parlamentosu tarafından da kabul edilmesi gerekiyor. Kadın hakları savunucuları ise tasarının yasalaşacağına dair umutlu.
New York’ta yaşayan, İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) araştırmacılarından Tara Sepehri Far, “Geçen yıl yaşanan olaylar, hem kamuoyunun tepkisini çeken namus cinayetleri, hem de İran’daki #MeToo hareketi, on yıllardır söz konusu olan tasarıyı ilerletmek için hükümete baskı oluşturdu” dedi.
Tasarının hâlâ uluslararası standartların altında kaldığını ve kadınların karşılaştığı şiddetin tüm yönlerini ele almadığını söyleyen Far, tasarının çocuk evlilikleri ve evlilik içi tecavüze değinmediğini, aile içi şiddeti gerektiği gibi tanımlamadığını belirtti.
Birçok İranlı hak aktivisti ve avukat, tasarının bir ilerleme olduğunu ve İran toplumunun değişen dinamiklerini yansıttığını söyledi.
Tasarının tam taslağı henüz kamuoyuna açıklanmadı ancak hükümetin web sitesinde yayımlanan özette, “Bir kadına fiziksel, duygusal olarak ya da itibarına zarar veren veya onun özgürlüğünü ve sosyal haklarını kısıtlayan herhangi bir eylemin” suç sayılacağı yazıyor.
Tasarı, aynı zamanda cinsel tacizi ve kadınları cinsel eylemlere zorlamayı da suç olarak kabul ediyor. Bir kadına istemediği halde cinsel mesaj, metin veya fotoğraf göndermek, cinsel ilişki talep etmek veya cinsel eylemlere zorlamak, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ve 99 kırbaç cezasının yanı sıra para cezası getirebilir.
Tasarı özetinde, yargının şiddet mağdurlarına ve şiddete maruz kalan kadınlara destek sağlayan merkezler kurması ve bu merkezlere sponsor olması gerektiği de belirtildi. Güvenlik güçleri ayrıca kadınları korumak için özel bir kadın polis birimi oluşturmakla yükümlü olacak.
İran’ın kadın ve aile ilişkilerinden sorumlu başkan yardımcısı Masoumeh Ebtekar, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, tasarının hukuk ve hükümet uzmanları tarafından yüzlerce saat süren müzakerelerin sonucu olduğunu ve “İran’ın hak eden ve sabırlı kadınlarına adandığını” söyledi.
Derleyen: Sema Kahriman
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
