Hal Chan (20), her gün eve gidiyor, bilgisayarını açıyor ve bir saat boyunca en sevdiği VTuberlar’ı (sanal YouTuber) izliyor. Chan, onları eğlenceli oldukları için izlediğini ve çevresinden en az beş arkadaşının daha bunu yaptığını söylüyor.
Hal Chan, her gün en az bir saatini sevdiği VTuberları izlemeye ayırdığını söylüyor.
Sanal YouTuberlar, yani kendi kimlikleri yerine animasyon karakterleri aracılığıyla yayın yapanlar, son yıllarda Asya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) giderek popüler oldu. “VTuber” ismini, İngilizce “virtual” (sanal) ve “YouTuber” kelimelerinin birleşiminden alıyor.
Animasyon karakterlerinin canlı yayın yapması, oyun oynaması veya konser vermesi, internete yenilik getiriyor. Çünkü kullanıcılar, bu tür aktivitelerin normalde kendi kimliğini veya gerçek görüntüsünü kullanan influencer ve YouTuberlar tarafından yapılmasına alışkın.
National Chengchi Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden Profesör Trisha Lin, VTuberlar’ın önemli avantajlara sahip olduğunu belirtiyor: “Öncelikle bunlar gerçek kişiler değiller ve bu durum, nasıl görünüp ne yapacakları konusunda daha fazla hayal gücüne imkan sağlıyor. VTuberlar çeşitli konserler bile düzenlediler ve Kaohsiung Belediye Başkanı’yla ortak basın toplantısı yapmak gibi daha büyük etkinliklerde yer aldılar. Çok farklı uygulamalar söz konusu.”
“VTuber” kelimesi genellikle Doğu Asya’da yayın yapan anime karakterleri için kullanılıyor. Görseldeki Annin Miru, bu karakterlerden biri. (Fotoğraf: YouTube/Annin Miru Channel)
VTuber Kizuna AI’ın Japonca yayın yapan kanalını 2,95 milyon kullanıcı takip ediyor. Kizuna Al gibi 1 milyon takipçiyi aşan 16 VTuber daha mevcut. Popüler kanalların çoğu Japonca yayınlar yapıyor ama İngilizce ve Çince yayın yapanlar da var.
Örneğin, Barbie’nin 10 milyon takipçiyi aşan kanalı İngilizce yayın yapıyor. İngilizce içerik üretenlere bir diğer örnek ise üç milyon takipçili Instagram fenomeni Miquela. Tayvan VTuber Cemiyeti’nin başkan yardımcısı Christopher Chen’e göre Miquela, videolarında Doğu Asya’daki VTuberlar ile aynı hareket algılama teknolojisini kullanıyor ancak ABD’deki yayıncılar kendilerine “VTuber” yerine “dijital influencer” denilmesini tercih ediyor.
Miquela, sosyal medyadaki en meşhur sanal karakterlerden biri. Ancak onun gibi yayıncılar, ABD’de “VTuber” yerine, “dijital influencer” veya “sanal influencer” olarak adlandırılıyor. (Fotoğraf: Instagram @lilmiquela)
Christopher Chen, gerçek hayattaki ünlülerin marka yüzü olmasının biraz riskli olduğunu düşünüyor: “Bu kişi ücretini artırmak isteyebilir, ailevi sorunlar yaşayabilir hatta uyuşturucu bile kullanabilir. Bu şirketler açısından oldukça riskli. Ancak mutlak olarak ekibinizin kontrolü altındaki sanal bir karakteri kullanırsanız, bu başka bir şey.”
İlk VTuber Kizuna AI, yayın yapmaya Aralık 2016’da başlamış. Yahoo TV’nin Tayvan biriminde müdür ve VTuber kanallarından sorumlu olan Bull Hsu, Kizuna Al’ı Mart 2017’de fark ettiklerini söylüyor. 2017’de VTuber kanalı Hoonie’nin açılışından bahseden Hsu, “Toplumda animasyon karakterlerle etkileşimde bulunmak isteyen pek çok insan olduğunu fark ettik” diye konuşuyor.
Hsu’ya göre o zamandan beri VTuber pazarı büyüdü. İlk başladıklarında haftada bir veya iki video içerik üretilirken, şu anda haftada 10 canlı yayın yapılıyor. “2017’de üç kişiydik. Şu anda takımımızda 12 kişi var” diyor Hsu.
Animasyonlar için yazılım ve içerik üreten Reallusion şirketinde pazarlama müdürü olan Enoc Burgos’a göre VTuber olarak canlı yayın yapmanın teknik boyutu oldukça basit. Kanal açmanın oldukça kısa bir iş olduğunu, bu sürenin beş dakikaya kadar inebileceğini belirten Burgos, “Eğer elinizde doğru araçlar varsa içeriğinizi çabucak kurabilirsiniz” diyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
İki sene önce bazı VTuberlar’ı takip etmeyen başlayan 18 yaşındaki üniversite öğrencisi Eric Lin, haftada iki veya üç yayın izliyor. Lin’e göre “VTuberlar’daki kızlar çok tatlı ve sesleri çok hoş.”
VTuberlar’ın çoğu kadın ve yayınlarda sık sık cinselliğe dair imalarda bulunuyorlar. Bull Hsu bunu, “Bir VTuber’ın kişiliğinin önemli bir kısmı kız arkadaşınız, hatta eşiniz gibi davranmasıdır” diyerek yorumluyor.
Eric Lin’e göre bu durumda herhangi bir sakınca yok. Ona göre bir yayıncı, seyirciye “erkek arkadaşım” dediğinde, hayranları bunun gerçek olmadığını bilmelerine rağmen mutlu oluyor: “Bunun gerçek olmadığını biliyorum. Bu bir iş.”
Bunun bir sorun olmadığını düşünen Hal Chan da “Bana göre bu roman okumak gibi bir şey. Roman karakterine aşık olmazsınız. Onun hayal ürünü olduğunu bilirsiniz” diyor.
VTuberlar’ın küresel anlamda popüler olup olamayacağı ise hâlâ cevap bekleyen bir soru. Enoc Burgos’a göre sayıları her geçen gün artan VTuberlar, yavaş yavaş influencerlar’a dönüşecek.
Düşünülmesi gereken bir diğer konu da bu teknolojinin gelecekteki uygulama alanları. Profesör Lin, bu hâlâ niş bir pazar olduğu için VTuberlar’ın tam manasıyla ana akım olabileceklerinden emin değil fakat Lin’e göre olasılıklar üzerine kafa yormak gerekiyor: “VTuberlar bir çeşit teknoloji, bir sunum biçimi. En çok ne şekilde, kim üzerinde etkili olacaklarını mutlaka düşünmeliyiz.”
