Koronavirüs salgınında işçi ve işverene destek amacıyla 2020 yılının Mart ayından bu yana devam eden kısa çalışma ödeneği ve işten çıkarma yasağı uygulamaları 30 Haziran’da sona eriyor. 17 Nisan’da sona ermesi planlanan destek uygulamalarının bitiş tarihi 30 Haziran’a ertelenmişti.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Ege Temsilcisi Memiş Sarı, işten çıkarma yasağının ve kısa çalışma ödeneği desteğinin sona ermesini ve bunun olası sonuçlarını Medyascope’a değerlendirdi.
“1,5 milyon insan işsiz kalacak”
Sarı, 1 Temmuz’dan itibaren işten çıkarmaların hızla artacağını belirterek şöyle konuştu:
“Salgının Türkiye’de görüldüğü günler itibarıyla biz DİSK olarak, kısa çalışma ödeneğinin asgari ücret düzeyinde olmasını talep etmiştik. Ancak verilen ücretler çok düşük seviyede kaldı. Bunun haricinde kısa çalışma ödeneği alanların sosyal güvenlik primleri ödenmedi. 30 Haziran itibarıyla önümüzdeki işsizlik ordusu daha da büyüyecek. Bu tarihten itibaren üç ay içinde yaklaşık 1,5 milyon insanın işsiz kalacağını tahmin ediyoruz. Çünkü pandemi sürecinde kapanan dükkanlar, iflas eden şirketler konusunda bir belirsizlik var. Hükümetin kısmi destekleri esnafın ve iş yerlerinin beklediği boyutta değildi. Doğal olarak ne kiralarını ödeyebildiler ne çektikleri kredileri ödeyebildiler ne de iş yapabildiler. Bunun sonucu olarak herkes 1 Temmuz’u bekliyor. Kısa çalışma ödeneğinin de kalkmasıyla bugün on kişinin çalıştığı yer beşe düşecek. İşçilerin çıkarılması, çıkarılmayanlara iş yükü olarak yansıyacak. Bunun sonuçlarını önümüzdeki üç aylık süreçte göreceğiz. Bugün ülkede geniş tanımlı işsizlik 11 milyon, bunun üzerine de 1,5 milyonluk bir işsizlik ordusu daha eklenecek.”
“Yasak varken bile 240 bin işçi işten çıkarıldı”
Salgın sürecinde yasaklar devam ederken dahi işten çıkarmaların devam ettiğini belirten Sarı, “Bu ülkede işten çıkarma yasakları varken bile Kod 29 ve Kod 46 üzerinden 240 bine yakın işçi işten çıkarıldı. Yasağın olduğu dönemde bile rakamlar buysa yasakların kalkmasından sonra, ekonomik göstergelerin dip yapmış olmasıyla birlikte bu sayının en az beşe katlanacağını tahmin ediyoruz. Hükümet işçileri gözden çıkarmış pozisyonda görünüyor. Pandeminin tüm koşulları ortadan kalkana kadar işten çıkarma yasağı ve kısa çalışma ödeneği desteğinin devam etmesini istiyoruz” dedi.
