Türkiye, 28 Temmuz’dan beri yanıyor. Sekiz gündür ormanlık alanlarda çıkan yangınlarla mücadele edilmeye çalışılıyor. Akdeniz ve Ege’yi kavuran yangınlar bazı bölgelerde şehir merkezlerine kadar indi, bölgede yaşayanlar evlerini boşaltmak zorunda kaldı. Yangın afetine hazırlıklı olup olmadığımız ise bugünlerde en çok sorulan sorular arasında. Biz de Orman Genel Müdürlüğü’nce (OGM) 2008’de başlatılan ve 2010’da yürürlüğe girerek yaygınlaştırılan “Yanan Alanların Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesisi Projesi’nin (YARDOP) ayrıntılarını sizin için araştırdık.
Türkiye’de özellikle Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarındaki 12 milyon hektarlık orman alanı yangınlara karşı son derece hassas. Yangın öncesi ve yangın sonrası yapılması gerekenler, OGM’nin yürüttüğü YARDOP uyarınca 2010 yılında çıkarılan genelgelerle düzenlenmiş durumda.
YARDOP projesi yangın önleyici tesislerdeki teknik ve idari esasları düzenliyor. Yangına hassas bölgelerdeki ormanlık arazilere yakın olacak şekilde su toplama çukuru, bağlantı tesisleri, helikopter pisti gibi tesislerin yapılması gerektiği de raporda ayrıca dikkat çeken başlıklardan biri.
Proje kapsamında yangına hassas ormanlarda, yangınlara karşı direnci artırmak için:
- Meşcere (yaş ağaç) bakımları yapmak,
- Yangın sırasında açığa çıkan ısı enerjisini düşürmeye yönelik yangın zayıflatma alanları oluşturmak,
- Ağaç, ağaççık ve çalılardan oluşan hatlar tesis etmek,
- İhtiyaç halinde ulaşım tesisleri yapmak,
- Yangına direnç gösteren yöreye uygun türler ile karışık orman kurmak gerekiyor.
- Çalışma esaslarında ayrıca belirtildiğine göre, yanan ormanlık alanlarda hazırlanacak projeler, 300 hektardan büyük sahalarda bu proje kapsamında uygulanacak. 300 hektardan küçük alanlarda ise proje yapılmayacak ancak çalışmalar YARDOP prensiplerine göre yürütülecek.
Yine proje kapsamında:
- Yangın müdahale tesislerinin (YMT) yangın mevsiminde hakim olan rüzgar yönüne dik olarak yapılması gerekiyor.
- Yerleşim Yerleri ile Ormanlık Arazilerin Ayrılması Tesisi (YOAT), yerleşim yerlerinin sınırından itibaren ormana doğru yapılması gerekiyor
- Ulaşım tesislerinin ise yangına müdahale eden araçların ulaşımını ve yangına etkin müdahale imkanı sağlayacak standartta inşa edilmesi ve su toplama çukuru, bağlantı tesisleri, helikopter pisti gibi tesislerin yapılması gerekiyor. Bu tesislerin yapımı ve kontrolü Yangın Müdahale Cephesi (YMC) kapsamında düzenleniyor.
- Bu tesislerin, ziraat arazileri ile orman arazilerinin sınırından itibaren ormana doğru yapılması gerekiyor. YMT, YOAT ve YMC kapsamındaki projeler ormanın yangına hassasiyetine ve arazi yapısına göre büyüklük açısından değişebileceği öngörülüyor.
YARDOP’un çalışma esasları ile detaylı bilgiye ve tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.
