Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, kira fiyatlarına dair düzenlemenin 10 gün içinde açıklanacağını belirterek, kimsenin mağdur olmayacağını söyledi. Bakan Kurum, konut ve kiralardaki fiyat artışlarını yakından takip ettiklerini, Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’yla ortak çalışma yürüttüklerini anlattı. Veri analiz uzmanı ve Endeksa Genel Müdürü Görkem Öğüt ile bakanların kira zirvesinden ne sonuç çıkabilir, kira zamlarına sınırlama gelir mi, fahiş kiraya karşı nasıl bir adım atılabilir sorularına cevap aradık.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstanbul’da yaptığı açıklamada vatandaşları enflasyona ezdirmeyeceklerini belirterek, “Gerek kira artışlarının takibi noktasında gerekse bedelleri noktasında çalışmalar yapıyoruz. Vatandaşlarımız müsterih olsunlar. Biz gerek konut sektörünü gerekse diğer sektörleri tamamen takip ediyoruz. Kanun ve yönetmelikler çerçevesinde, yapılan icraatlara müsaade etmeyeceğiz. Mevzuat diyor ki kira artış oranı enflasyon oranını geçemez. Kira bedelleri de rayiç bedelleri konutlarda 20’de 1’ini, ticari ünitelerde de 15’te 1’ini geçemez. Bu konuda hassas bir çalışma yürütüyoruz. Kira fiyatlarını bir düzenleme altına alacak çalışmayı bir hafta 10 gün içinde tamamlayıp milletimizle paylaşacağız” diye konuştu.
“Arz talep dengesinin çözülmesi gerekiyor”
Veri analiz uzmanı ve Endeksa Genel Müdürü Görkem Öğüt, yüksek kiraların bir sonuç olduğuna dikkat çekerek, sorunun çözülebilmesi için konuttaki arz talep dengesinin çözülmesi gerektiğini vurguladı. Öğüt, yapılması gerekenleri de şöyle anlattı:
“Konutta arz talep dengesi 2018’den itibaren bozulmaya başladı. Arzın talebi karşılayamaması hem konut satışında hem de kiralıklarda yüksek fiyat artışları olarak vatandaşa yansıdı. Fiyatların inşaat maliyetlerinin yükselmesi, döviz kurundaki dalgalanma gibi ‘doğal’ nedenlerle artışı yanında piyasada birtakım spekülatif fiyat hareketleri de görülmeye başlandı. Kira artışlarının sürdürülebilir anlamda çözülebilmesi için konuttaki arz talep dengesinin çözülmesi gerekiyor. Bu dengenin oluşabilmesi için de konut girdi maliyetleriyle ilgili düzenlemelerin yapılması, sosyal konut üretilmesi, piyasayı denetleyici sistemlerin kurulması gerekiyor.”
Türkiye genelinde nisan ayı itibarıyla kiralarda yüzde 120 seviyesinde artış gerçekleştiğini belirten Görkem Öğüt, ortalama kira bedelinin 4 bin 284 TL olduğunu ve en yüksek artışın sırasıyla, Antalya, İstanbul ve İzmir’de yaşandığını söyledi:
“Endeksa verilerine göre Muğla’da kiralarda yıllık değer artışı yüzde 91,65 seviyesinde, ortalama metrekare kira 117,25 TL, ortalama kira ise 12 bin 897 TL, geri dönüş süresi 18 yıl. Antalya’da kiralar son bir yılda yüzde 78,61 artış gösterdi. Ortalama metrekare kira 78,21 TL, ortalama kira ise 8 bin 604 TL, geri dönüş süresi 17 yıl.”
Metrekare fiyatına göre ilk 30 ilin değer değişimleri
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Öğüt, hükümet kira artışlarıyla ilgili dünyadaki düzenlemeleri de inceleyerek bir çalışma yapma hazırlığında olduğunu belirtti. Bakanların toplantısında ana gündemin konut segmentlerinde artışların belli sınırlarda kalması olacağını düşündüğünü belirten Öğüt, şöyle konuştu:
“Son dönemde kira artışları nedeniyle özellikle büyükşehirlerin merkezi ilçelerinde amortisman süreleri 16-17 yıla kadar indi. Eskiden bu oranlar 24-25 yılı bulabiliyordu. Bu durum nedeniyle merkezi ilçelerde yatırım amaçlı konut alımları artmaya başladı. Hükümet kira artışlarıyla ilgili dünyadaki düzenlemeleri de inceleyerek bir çalışma yapma hazırlığında. Bu hazırlık ve sektörde konuşulan bilgileri düşündüğümüzde düzenlemelerin kira artışlarındaki spekülatif hareketleri önlemeye yönelik olduğu anlaşılıyor. Bakanların toplantısında ana gündemin konut segmentlerinde artışların belli sınırlarda kalması olacağını düşünüyorum. Özellikle orta segmentte kalan konutlar için bir zam üst sınırı belirlenebilir. Bu düzenleme spekülatif artışları engellemek adına çok önemli fakat değer artışının önüne geçebilmek için inşaat maliyetlerini düşürmeye yönelik düzenleme veya sadece kiralama amaçlı konut üretimi gibi çözümler değerlendirilebilir.”
