Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

2018 Dünya Kupası’ndaki Polonya-Senegal maçından çıkan enteresan sonuç: Futbol izleyicileri, ırk ve cinsiyet farklılıklarına karşı önyargılı

MLS kulübü Toronto FC’nin performans analizcisi Devin Pleuler ve veri analiz şirketi Sportlogiq’te çalışan Sam Gregory, geçen günlerde çok ses getirecek bir araştırmanın sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre futbol izleyicilerinin ırk ve cinsiyet konularındaki önyargıları, oyuna ve oyunculara dair algıları üzerinde belirleyici rol oynuyor.  

Irk ve cinsiyet farklılıkları, futbol izleyicilerini nasıl etkiler?

MLS kulübü Toronto FC’nin performans analizcisi Devin Pleuler ve veri analiz şirketi Sportlogiq’te çalışan Sam Gregory, geçen günlerde çok ses getirecek bir araştırmaya imza attı. Araştırmanın kökeni ise 2018 FIFA Dünya Kupası’na dayanıyor. Polonya ile Senegal’i karşı karşıya getiren maçın ardından gazeteci Zito Madu, müsabaka hakkında medyada yazılanlara inanamadı. Çoğu gazeteci, Polonya’nın Senegalli futbolcuların güçleri ve hızları karşısında büyük sorunlar yaşadığını yazmıştı. Ancak Madu’nun maç yazısında bu ve benzeri betimlemeler yer almıyordu. Madu, medya tarafından beyaz tenli futbolcuların zeki ve çalışkan; koyu tenli futbolcuların ise hızlı ve güçlü olarak ırkçı bir yaklaşım ile tasvir edildiği kanısına vardı. Konu ile ilgili bir makale kaleme alan Madu, birkaç yıl boyunca beklediği geri dönüşü alamadı. Ancak Kanada kulübü Toronto FC’nin performans analizcisi Devin Pleuler, bu yazının dikkate değer bir çalışma olduğunu fark etti ve veri analiz şirketi Sportlogiq’te çalışan Sam Gregory ile temasa geçti. İkili, geçen günlerde ise yaptıkları araştırmanın sonuçlarını açıkladı.  

‘’Polonyalılar daha atletik ve daha hızlı’’

Polonya-Senegal karşılaşmasından iki dakikalık bir bölüm, Sportlogiq’te çalışan Sam Gregory tarafından belirlendi. Kanada menşeli veri analiz şirketi tarafından, Polonyalı ve Senegalli futbolcuların cilt rengi anlaşılmayacak şekilde bulanıklaştırıldı ve görüntü iki boyutlu hale getirildi. Son adımda ise hem videonun orijinali hem de animasyon hali, bir sempozyumda spor ile ilgili kişilere izletildi. Sonuçlar, oldukça şaşırtıcıydı. Orijinal video oynatıldığında 47 kişinin yüzde 70’i Senegalliler’in daha atletik ve daha hızlı olduğunu düşündü. Daha sonra ten renginin bulanıklaştırıldıği video, izleyiciler ile buluşturuldu. Bu durumda ise ilk videoyu görmemiş olan 58 kişinin yüzde 62’si Polonyalılar’ın daha atletik ve daha hızlı olduğunu söyledi.

İzleyiciler ırkları görmeden ve görerek izlediklerinde: Senegal ve Polonya arasında 2018 Dünya Kupası’nda oynanan maçı iki ayrı grup, normal şekilde ve futbolcuların arasındaki ırk ayrımının kaldırılmasıyla izledi.
Sol taraf- Daha atletik ve çevik / Daha kuvvetli / Taktiksel olarak daha üstün / Daha teknik
1. Grafik: Polonya üstünde yazan- Videodaki oyuncuların ten rengi kaldırıldığında, izleyenler Polonya’yı Senegal’e göre daha atletik buluyor. Senegal altında yazan- Normal şekilde izlenen müsabakada izleyenler Senegal’i, Polonyalılardan daha atletik buluyor.

Gregory ve Pleuler, Afrikalı futbolcuların oyun stilini tanımlayan fiziksel avantajların ten renginin belli olmadığı durumlarda ortadan kalktığı sonucuna vardı. Araştırmaya göre; önyargı, koyu tenli futbolcuların milli kimliklerinden bağımsız şekilde ortaya çıkıyor. Kısacası Afrika kökenli futbolcuları betimlerken kullanılan “güçlü”, “yere sağlam basan”, “patlayıcı”, “atletik” ve “iri” gibi kavramların klişe olduğu; ırk farklılıklarının ise futboldaki algıları doğrudan etkilediği kanısına varıldı. 

Araştırmaya katılan ilk grubun izlediği videodan bir kare
Araştırmaya katılan diğer grubun izlediği bulanıklaştırılmış videodan bir kare

‘’Kadın futbolu daha kaliteli’’

Araştırmada ayrıca izleyicilere NWSL’den (Ulusal Kadınlar Futbol Ligi) ve İngiltere Erkekler Dördüncü Ligi’nden iki dakikalık görüntüler izletildi. Görüntüleri izleyenlerin %57’si erkekler arasında oynanan maçın “daha kaliteli” olduğunu söylerken; cinsiyetlerin bulanıklaştırıldığı videoyu izleyenler ise yüzde 59 oranında kadınlar arasında oynanan maçın ”daha kaliteli” olduğunu belirtti. Sonuçlar, çoğunluğu erkek olan 105 kişiden oluşan küçük bir örneklemde istatistiksel olarak anlamlı değil. Ancak Pleuler, yapılan bu araştırmanın da gelecek adına umut verdiğini söyledi.

Veri analizcisi Sam Gregory de araştırmanın sonuçlarını şöyle değerlendirdi: “İnsanlar, zamanla önyargıya sahip olduklarını anlayacaklar ve bu durumu kendi içlerinde değiştirebilecekler. Hiçbirimiz yaptığımız herhangi bir şeyde tarafsız değiliz; bu yüzden önyargılarımızı aşmak için öncelikle bunu kabul etmemiz gerektiğine inanıyorum.”

Kaynak:

Derleyen: Kubilayhan Kavrazlı

Editör: Doğa Üründül

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.