Yaklaşık iki sene önce Çin’de ortaya çıkan koronavirüs kısa süre içinde bütün dünyaya yayıldı ve bütün toplumların hayatını değiştirdi. Aradan geçen iki sene içinde resmi sayılara göre dünya genelinde 250 milyondan fazla vaka tespit edilirken, en az beş milyon insan hayatını kaybetti. Koronavirüs aşılarının geliştirilmesiyle salgında farklı bir aşamaya geçilirken, bugünlerde özellikle Avrupa ülkelerinde aşı olmayan kişilere yeni kısıtlamalar getiriliyor. Kronolojik şekilde önemli olayları hatırladığımız derleme haberimizde salgının hangi aşamalardan geçtiğini ve mevcut durumu aktarıyoruz.
İlk vaka 2019 yılının son günlerinde Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkmıştı. Hastalığın ilk başta zatürre olduğu zannedilmişti. Çinli yetkililer ilk olarak 31 Aralık 2019 günü Çin’in 11 milyon nüfusa sahip kenti Vuhan’da 41 kişide zatürre benzeri bir hastalık olduğunu bildirmişti. Ancak daha sonra bunun zatürreye neden olan bir virüs olmadığı anlaşıldı. Yeni bir virüsten kaynaklandığı belirlenen hastalık hızla yayılmaya başladı.
ABD Hastalık Koruma ve Korunma Merkezleri (CDC), 1 Ocak 2020’de yaptığı açıklamada virüsün Vuhan’daki bir deniz ürünleri pazarından kaynaklanıyor olabileceğini açıklarken hemen akabinde bu pazar kapatıldı. 3 Ocak günü Vuhan’a gelen ve Vuhan’dan giden yolculara havaalanlarında sağlık kontrolleri uygulanmaya başlandı. İki gün sonra Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bir açıklama yaparak Çin’e seyahatleri durdurmaya gerek olmadığını bildirdi.
7 Ocak 2020’de Çinli yetkililer sözkonusu virüsün zatürreye neden olan bir virüs olmayıp yeni bir virüs çeşidi olduğunu resmen açıkladı. Doğrudan solunum yollarını etkileyen bu virüsün ismi 2019-nCoV olarak açıklandı. Bu yeni virüs de tıpkı SARS ve MERS gibi koronavirüs familyasındandı.
11 Ocak 2020 tarihinde ise hastalık yüzünden gerçekleşen ilk ölüm haberi geldi. 27 Aralık günü Vuhan’daki bir hastaneye kaldırılan 61 yaşındaki bir Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşı hayatını kaybetti.
Virüs Çin sınırlarını aşıyor
13 Ocak günü Tayland hükümeti Vuhan’dan ülkelerine gelen Çinli bir kadında da koronavirüs çıktığını duyurdu. 15 Ocak günü ise Japonya da ülkesindeki ilk koronavirüs vakasını doğruladı. Böylece koronavirüs vakaları artık Çin sınırını aşmaya başladı. 20 Ocak’ta Çin’deki üçüncü ölüm vakası gerçekleşirken virüs Güney Kore’ye de sıçradı. Bir gün sonra ise aynı virüs bu kez ABD’de ve Avustralya’da tespit edildi.
22 Ocak’ta hastalıktan dolayı Çin’de ölenlerin sayısı 17’ye, toplam vaka sayısı da 547’ye ulaşınca Vuhan kentinin geçici bir süreliğine ulaşıma kapatıldığı duyuruldu. DSÖ ise 23 Ocak günü gerçekleştirdiği toplantıda salgının henüz “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan edilecek noktaya gelmediğini bildirdi.
30 Ocak günü ABD ülke içindeki temaslardan kaynaklanan ilk koronavirüs vakasını duyururken DSÖ, Çin dışında 18 ülkede 98 vaka tespit edildiğini ancak hayatını kaybeden olmadığını açıkladı. Aynı gün İsviçre’nin Cenevre kentinde yapılan basın toplantısında DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, küresel ölçekte acil durum ilan edildiğini açıklarken bunun nedeninin “Çin’de değil, diğer ülkelerde yaşananlar” olduğunu söyledi ve asıl endişenin virüsün sağlık sistemleri zayıf ülkelere yayılması olduğunu belirtti.
Aynı gün Çin’de koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 213’e ulaştı. Ocak ayı sonuna doğru pek çok ülke kendi sınırları içinde de koronavirüs vakalarının görülmeye başlandığını açıkladı. 23 Ocak’ta Singapur, 25 Ocak’ta Nepal ve Kanada, 27 Ocak’ta ise Sri Lanka’dan üst üste aynı sonucu açıklayan beyanlar gelirken 28 Ocak’ta Almanya, Tayvan ve Japonya gibi ülkeler de resmî olarak ülke içindeki temaslardan kaynaklanan ilk koronavirüs vakalarının gerçekleştiğini bildirdi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Ocak ayının son gününde Avustralya ve Birleşik Krallık da ilk vakaları bildirirken 1 Şubat’ta ise hastalığın Rusya, İspanya ve İsveç’e de sıçradığı tespit edildi.
Hemen akabinde pek çok ülke katı sınır önlemleri almaya başlarken Vuhan’da yaşayanlar kendi ülkelerine dönmeye başladı. 31 Ocak günü 32 Türkiye vatandaşını taşıyan TSK’ya ait tahliye uçağı da Vuhan’dan Türkiye’ye dönmek üzere yola çıktı.
Şubat ayı: Çin dışından ilk ölüm haberleri gelmeye başlıyor
2 Şubat’ta ise Çin dışında koronavirüs nedeniyle gerçekleşen ilk ölüm yaşandı. Filipinler’de 44 yaşındaki bir kişi, koronavirüs nedeniyle hayatını kaybederken DSÖ, Çin’in Vuhan şehrinden geldiği belirtilen bu kişinin virüsü Filipinler’e gelmeden önce kaptığını açıkladı. Ocak ortasından bu yana dramatik bir artış yaşanan koronavirüs vakalarında Çin’de hastalıktan ölenlerin sayısı 5 Şubat 2020 tarihinde 563’e yükselirken enfekte olmuş kişi sayısı 28 bin olarak açıklandı. Virüs aynı gün Belçika’da da ortaya çıkarken Avrupa’da tespit edilen vaka sayısı 30’a yükseldi.
7 Şubat günü ise koronavirüs salgını ile ilgili ilk uyarıları yapan ve çalıştığı hastanede kendisi de virüsü kapan Doktor Li Venliang’ın hayatını kaybettiği duyuruldu. Li Venliang hastalık ortaya çıktığında bunun yeni bir virüs tipi olduğunu ve ciddi bir salgın haline gelebileceğini açıklamak istediği için Çin polisi tarafından tehdit edilmiş ve hakkında “dedikodu yaymak” suçlamasıyla soruşturma açılmıştı.
8 Şubat günü ise ABD’nin Pekin Büyükelçisi’nden gelen açıklamaya göre Vuhan’da bulunan bir ABD vatandaşı aynı hastalıktan dolayı hayatını kaybetti. Böylece ilk kez Çin sınırları içinde başka bir ülkenin vatandaşı koronavirüs sebebiyle yaşamını yitirmiş oldu.
Kovid-19, SARS’ı geride bırakıyor
9 Şubat’a gelindiğinde koronavirüs toplam 813 kişinin ölümüne yol açarken SARS’ı geride bıraktı. 2002 ve 2003 yılları arasında 8 bin kişide görülen SARS toplam 774 kişinin ölümüne neden olmuştu. 9 Şubat itibarıyla ölen kişilerden 811 Çin’de, biri Hong Kong’da, biri ise Filipinler’de hayatını kaybetmişti.
11 Şubat günü DSÖ yeni koronavirüs hastalığını resmî olarak “Kovid-19” ismiyle tanımladı. Aynı gün açıklanan verilere göre toplam koronavirüs vakası 45 bin 100 olurken bu vakaların 44 bin 653’ü Çin’de görülmüştü. Hastalıktan dolayı hayatını kaybedenlerin sayısı ise 1115 olmuştu.
Avrupa’daki ilk ölüm vakası
14 Şubat günü Fransa’da bulunan Çinli bir turist koronavirüs nedeniyle hayatını kaybederken bu, Avrupa’da salgın nedeniyle gerçekleşen ilk ölüm vakası olarak kayıtlara geçti. Aynı gün Mısır hükümeti virüsün kendi ülkelerinde ortaya çıktığını duyurdu ve böylece virüs Afrika kıtasına da sıçramış oldu.
16 Şubat’ta toplam vaka sayısı 69 bin 186’ya ulaşırken bu vakaların 68 bin 500’ü Çin’de tespit edilmişti. Aynı gün Tayvan hastalık dolayısıyla ilk ölüm vakasını raporlarken böylece Çin dışında gerçekleşen ölüm sayısı dörde, toplam ölüm sayısı ise 1669’a yükseldi.
19 Şubat günü toplam ölüm sayısı 2 bini aşarken Çin’de tedavi olup iyileşenlerin sayısı yeni vaka sayısını ilk kez geride bıraktı. 1824 kişi iyileşirken 1749 kişiye Kovid-19 teşhisi kondu. Böylece ilk kez iki gün üst üste Çin’de yeni tespit edilen toplam vaka sayısı 2 binin altında kaldı.
20 Şubat’ta Güney Kore ilk, Hong Kong ise ikinci ölüm vakasının gerçekleştiğini duyurdu. İran ise ilk vakaların görüldüğünü doğrularken aynı gün içinde İran’dan iki ölüm haberi geldi.
Bir ay önce: Çin’de 75 bin 400, İtalya’da ise yalnızca 4 vaka vardı
Bugünden yaklaşık bir ay önce, 21 Şubat tarihinde ise toplam ölüm sayısı 2 bin 247 idi. Tespit edilen vaka sayısı 76 bine yükselirken bu vakaların 75 bin 400’ü Çin’de tespit edilmişti. Güney Kore’deki vaka sayısı 204’e tırmanırken, ABD’de 16, bugünlerde büyük bir facia yaşayan İtalya’da ise yalnızca dört vaka vardı. Bir gün sonra İtalya’da 16 yeni vaka daha tespit edildi ve toplam hasta sayısı 20’ye yükselirken koronavirüsten kaynaklanan ilk ölüm de 22 Şubat günü yaşandı.
24 Şubat günü sona erdiğinde İtalya, toplam vaka sayısının 229, ölüm sayısının ise 7 olduğunu açıkladı. İran’da hastalığın yayıldığı Kum şehri milletvekili ve Sağlık Bakanı vaka ve ölüm sayısına dair çelişkili bilgiler verirken Suudi Arabistan, Kuveyt, Irak, Türkiye ve Afganistan, İran ile olan sınırlarını kapattı. Kuveyt ve Bahreyn ülkedeki ilk Kovid-19 vakalarını doğruladı. İsrail’de ise ikinci koronavirüs vakası tespit edildi.
25 Şubat’ta Cezayir koronavirüsün görüldüğü ikinci Afrika ülkesi oldu. Brezilya ve İsviçre ilk vakaları açıkladı. İran Sağlık Bakanı da koronavirüse yakalanırken ülkedeki vaka sayısı 95’e, ölüm sayısı ise 16’ya yükseldi. Ertesi gün ise Türkiye’nin komşusu Yunanistan’da ilk koronavirüs vakası ortaya çıktı.
27 Şubat günü ilk kez bir kişi ikinci kez koronavirüse yakalandı. Japonya vatandaşı bir kadın ocak ayı sonunda yakalandığı hastalığı şubat başında atlatmasına rağmen koronavirüs testi yeniden pozitif çıktı. Estonya, Danimarka, San Marino ve Hollanda ilk vakaların tespit edildiğini açıkladı.
28 Şubat günü Güney Kore’de 315 yeni vaka görülürken İran’daki ölüm sayısı 34’e çıktı.
29 Şubat’a gelindiğinde ise İtalya Avrupa’da virüsün en hızlı yayıldığı ülke konumuna geldi. Ülkedeki toplam vaka sayısı bini geçerken koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 29’a yükseldi. Aynı gün ABD de 50 yaşındaki bir vatandaşının koronavirüs yüzünden öldüğünü ilan etti. Bu aynı zamanda ABD’de Kovid-19 kaynaklı ilk ölüm olarak kayda geçti.
Mart ayı: Koronavirüsün yeni merkezi: Avrupa
DSÖ 1 Mart günü yaptığı açıklamada koronavirüsün mart ayına kadarki gelişim sürecini özetledi. Verilen istatistiklere göre hastalık küresel çapta 50’den fazla ülkede görülmüştü. Toplam vaka sayısı 85 bin 400, ölüm sayısı ise 2 bin 900’ü bulmuştu. Çin’in ardından en fazla vaka Güney Kore’de görülmüştü. 3 bin 730 vakanın bildirildiği Güney Kore’de koronavirüs dolayısıyla hayatını kaybeden insanların sayısı 21’di.
1 Mart itibarıyla İran’daki vaka sayısı 978, ölüm sayısı 54 olarak açıklanmıştı. ABD’de bir ölü ve 71 vaka vardı. Hastalık Avrupa’da da hızla yayılırken Fransa’daki hasta sayısı 100’e yükselmiş, iki kişi de hayatını kaybetmişti. Virüs Avrupa’da en büyük darbeyi İtalya’ya vurmuştu. 1 Mart itibarıyla toplam vaka 1700, ölen kişi sayısı ise 29 olmuştu.
3 Mart’a gelindiğinde İran virüsün hapishanelere yayılmasını engellemek için 54 bin mahkûmu geçici olarak serbest bıraktı. ABD’deki toplam ölüm sayısı 9’a yükselirken İtalya’daki toplam ölüm sayısı ise 77’ye tırmandı. DSÖ aynı gün yaptığı açıklamada Kovid-19 virüsünün öldürme oranının yüzde 3.4 olduğunu duyurdu.
6 Mart günü Slovakya, Bosna-Hersek, Kolombiya, Peru ve Togo ülkelerindeki ilk koronavirüs vakalarını açıkladı. ABD’deki toplam vaka sayısı 329’a, Almanya’daki ise 534’e yükseldi.
Güney Kore’de tespit edilen hasta sayısı ise 6 bin 593 oldu. İtalya’daki ölüm sayısı 197’ye yükseldi. İngiltere, İsviçre ve Hollanda’da ise koronavirüs kaynaklı ilk ölümlerin yaşandığı duyuruldu.
7 Mart gününe gelindiğinde ise koronavirüs nedeniyle ölen insanların sayısı dünya genelinde 3 bin 500’e, koronavirüs vakalarının sayısı 102 bine, virüsün görülüğü ülke sayısı ise 90’a yükseldi.
İtalya karantina altında: İki haftada yaklaşık 40 bin yeni vaka
8 Mart günü İtalya’nın kuzeyi, başta Lombardiya bölgesi olmak üzere karantinaya alındı. İtalya’daki ölüm sayısı 366’ya çıktı. Bir gün sonra ise İtalya Başbakanı Giuseppe Conte bütün ülkenin karantinaya alındığını ilan etti. Bu karar alındığı gün İtalya’daki ölüm sayısı 463, toplam vaka sayısı ise 9 bin 172 olarak ilan edildi.
10 Mart günü dünya genelinde gerçekleşen toplam ölüm sayısı 4 bini geçti. İspanya’da görülen koronavirüs vakalarında büyük bir artış yaşanırken 1695 hasta tespit edildi ve koronavirüs kaynaklı ölümlerin sayısı 35’e yükseldi.
İtalya’da ise bir gün önceye kıyasla ölüm oranı yüzde 36 arttı. Ölü sayısı 631’e yükselirken tespit edilen vaka sayısı ise 10 bin 149’a çıktı.
10 Mart günü koronavirüsün tespit edildiği ülkeler arasına Türkiye de katıldı. 10 Mart’ı 11 Mart’a bağlayan gece saat 00.30’da Türkiye’deki ilk koronavirüs vakası resmen açıklandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı basın toplantısında bir kişinin Kovid-19 testinin pozitif çıktığını, bu kişinin Avrupa’dan geldiğini ve kendisiyle birlikte yakınlarının da karantinaya alındığını duyurdu.
11 Mart günü ABD Başkanı Donald Trump, koronavirüs nedeniyle Avrupa seyahatlerinin en az 30 günlüğüne sınırlandırıldığını duyurdu. Katar 238 yeni vaka tespit edildiğini duyururken İspanya ise vaka sayısının 2 bin 277’ye, ölüm sayısının ise 55’e çıktığını açıkladı.
İrlanda, topraklarında ilk kez koronavirüs nedeniyle bir kişinin hayatını kaybettiğini ilan ederken Küba da ilk kez kendi ülkesindeki bir kişinin Kovid-19 testinin pozitif çıktığını bildirdi. DSÖ ise yeni tip koronavirüsü “küresel salgın” olarak ilan etti.
12 Mart’a gelindiğinde İsveç, Yunanistan, Avusturya, Polonya, Cezayir ve Norveç koronavirüs nedeniyle ilk kez kendi ülkelerinde ölüm yaşandığını açıkladı. İtalya’da virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı bini geçerken İngiltere’deki vakalarda bir günde yüzde 30’luk artış yaşandı ve vaka sayısı 590 oldu. Hükümet danışmanı Patrick Vallance salgının 10 ila 14 hafta sonra en yüksek dereceye ulaşacağını tahmin ettiğini söyledi. Çin Halk Cumhuriyeti sağlık danışmanlarından Zhong Nanshan ise ülkelerin sert tedbirler almaları halinde salgının haziran ayında sonlanabileceğini belirtti.
12 Mart günü aynı zamanda dünyaca ünlü aktör Tom Hanks ve eşi Rita Wilson’ın Kovid-19 testlerinin pozitif çıktığı açıklandı. İspanya’da iki bakanda koronavirüse rastlanırken kendini karantinaya alan Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun eşi Sophie Trudeau’nun da koronavirüse yakalandığı belirtildi.
Doğu Asya’da hastalığın yayılma hızı düşüyor
13 Mart günü Güney Kore ilk kez iyileşen hasta sayısının yeni vakalardan fazla olduğunu duyurdu.
14 Mart’ta DSÖ, Avrupa’nın salgının yeni merkezi haline geldiğini açıkladı. ABD ise “ulusal acil durum” ilan etti. Avustralya toplu etkinlikleri iptal ederken Kuveyt alışveriş merkezlerinin kapatıldığını ilan etti. Danimarka’da koronavirüs kaynaklı ilk ölüm gerçekleşti ve ülkenin sınırları bir ay boyunca bütün yabancılara kapatıldı. Mısır’da ise okulların ve üniversitelerin en az iki hafta kapatılmasına karar verildi.
15 Mart’ta İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in eşi Begona Gomez’in de koronavirüse yakalandığı duyuruldu. ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptırdığı Kovid-19 testi ise negatif çıktı. ABD’deki ölüm sayısı 57 olurken toplam vaka sayısı 2 bin 900’ü aştı. Fransa’da ise bir günde 36 kişi öldü ve ölen kişi sayısı 127 olurken tespit edilen toplam vaka sayısı 5 bin 423’e yükseldi.
İspanya’da bir günde 2 bin yeni vaka tespit edildi. Böylece vaka sayısı beş gün içinde yaklaşık 5 bin 300 artmış oldu. Ölüm sayısı ise bir günde 100 kişi artarak 288’e çıktı. Gün sonunda küresel çapta toplam ölüm sayısı 6 bin 500 olurken vaka sayısı 169 bin, tedavi olup iyileşen kişilerin sayısı ise 77 bin olarak açıklandı.
16 Mart’a gelindiğinde Türkiye’deki toplam vaka sayısı 18’e çıktı. İspanya’daki vaka sayısı 8 bin 744’e yükselirken İran’daki ölüm sayısı 853 oldu.
Fransa bir gün içinde 21 vatandaşının hayatını kaybettiğini açıklarken ülkede koronavirüs dolayısıyla gerçekleşen toplam ölüm sayısı 148 oldu. Portekiz ise ilk kez kendi vatandaşlarından bir kişinin koronavirüs yüzünden hayatını kaybettiğini açıkladı.
AB sınırlarını kapatıyor
AB, kendi coğrafyasının sınırlarını üçüncü ülke vatandaşlarına kapattığını açıklarken Brezilya da resmî olarak koronavirüs kaynaklı ilk ölümün gerçekleştiğini ilan etti.
17 Mart günü ABD’de 1748 yeni vaka tespit edilirken 23 ölüm meydana geldi.
İspanya’da 3 bin 255 yeni vaka ve 233 ölüm gerçekleşirken İtalya’da ise 3 bin 526 yeni vaka ve 345 ölüm yaşandı.
İngiltere 407 yeni hasta teşhis ederken 16 ölüm gerçekleştiğini duyurdu. Almanya’da 857 yeni vaka görülürken 4 kişi daha koronaviürs nedeniyle hayatını kaybetti.
18 Mart’ın ilk dakikalarında Türkiye’de koronavirüs kaynaklı ilk ölümün yaşandığını açıklayan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, hayatını kaybeden yurttaşın 89 yaşında olduğunu duyurdu. Türkiye’deki toplam vaka sayısı ise 98 oldu.
18 Mart itibarıyla koronavirüs kaynaklı ölüm sayısı tüm dünyada 7 bin 900’e yükseldi, Toplam vaka sayısı 198 bin olurken tedavi olup iyileşenlerin sayısı ise 81 bin oldu. Karadağ’da da koronavirüsün tespit edilmesiyle virüs bütün Avrupa’ya yayılmış oldu.
Virüsün çıktığı yer olan Vuhan’da ilk kez iki gün üst üste sadece birer yeni vaka tespit edildi. Ülke genelinde ise 18 Mart günü boyunca sadece 13 yeni vaka saptandı.
Avrupa Yayın Birliği, 65. Eurovision Şarkı Yarışması’nı iptal ederken Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) salgın nedeniyle dünya genelinde yaklaşık 25 milyon insanın işini kaybedebileceğini duyurdu. İran’da ise 103 yaşında bir kadın koronavirüsü yenmeyi başaran en yaşlı ikinci kişi oldu. Daha önce de yine 103 ve 101 yaşlarında iki Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşı koronavirüsü yenmeyi başarmıştı.
19 Mart’ta İtalya, toplam ölüm sayısında Çin’i geride bırakarak koronavirüsün en çok can aldığı ülke durumuna geldi. İtalya’da 5 bin 322 yeni vaka tespit edildi ve bir günde 427 kişi hayatını kaybetti. Böylece 19 Mart itibarıyla İtalya’daki toplam ölüm sayısı 3 bin 405 oldu. Toplam vaka sayısı ise 41 bin 35 olarak açıklandı.
Türkiye’deki toplam vaka sayısı ise 359 olarak açıklanırken hayatını kaybedenlerin sayısı da 4’e yükseldi.
20 Mart günü virüsün ortaya çıktığı Çin’de ikinci kez “ülke içi kaynaklı” vaka görülmezken, tamamı yurtdışından gelenlerde olmak üzere 39 yeni vaka tespit edildi, 3 can kaybı yaşandı. Çin’de salgının başından beri 80 bin 967 kişiye virüs bulaşırken, 3 bin 248 kişi hayatını kaybetti, 71 bin 150 kişi ise sağlığına kavuştu.
İtalya’da ise gün boyunca 5 bin 968 yeni koronavirüs vakası görüldü ve 627 kişi yaşamını yitirdi. Gerçekleşen ölüm sayısı, vakanın görüldüğü tüm ülkelerde bir günde kaydedilen en yüksek sayı oldu. Toplam 47 bin 21 vakanın görüldüğü İtalya’da koronavirüs kaynaklı ölüm sayısı ise 4 bin 32’ye yükseldi.
20 Mart günü en çok yeni vakanın görüldüğü ülke 5 bin 594 ile ABD oldu. Avrupa’da ise vaka sayısı olarak en yüksek artış İtalya’nın ardından Almanya’da gözlenirken ölüm sayısındaki en çok artış ise yine İtalya’nın ardından İspanya’da yaşandı. Türkiye’de ise vaka sayısı 670’e çıkarken toplam can kaybı 9 oldu.
21 Mart günü Singapur ve İsrail’deki koronavirüs kaynaklı ilk ölümlerin gerçekleştiği açıklanırken İtalya’daki trajik artış devam etti. İtalya’da 6 bin 557 yeni koronavirüs vakası görülürken 793 kişinin de hayatını kaybettiği açıklandı. Böylece ölüm sayısı iki gün üst üste vakanın görüldüğü tüm ülkelerde bir günde kaydedilen en yüksek sayı oldu.
Türkiye’de ise 21 Mart itibarıyla toplam vaka sayısı 947 olurken ölüm sayısı ise 21’e yükseldi. Tüm dünyadaki vaka sayısı 303 bin 753, ölüm sayısı ise 12 bin 965 oldu.
23 Mart gününe gelindiğinde dünya genelindeki vaka sayısı 380 bini bulurken ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’i salgınla ilgili çok sayıda vaka ve ölümü gizlemekle suçladı. Aynı gün Angela Merkel’in Kovid-19 testi negatif çıkarken THY’ye bağlı bir tahliye uçağı İngiltere’de eğitim gören 348 öğrenciyi Türkiye’ye getirdi.
23 Mart akşamı ise Galatasaray Teknik Direktörü Fatih Terim de koronavirüse yakalandığını duyurdu.
24 Mart günü Uluslararası Olimpiyat Komitesi, 2020 Tokyo Olimpiyatları’nın bir sene sonraya ertelendiği duyurdu. Birçok ülke koronavirüsün yayılmasına karşı yeni önlemler aldığını duyururken bu kapsamda Polonya’da ikiden fazla kişinin bir araya gelmesi yasaklandı. Suudi Arabistan ve Kamerun’da Kovid-19 kaynaklı ilk ölümlerin yaşandığı ilan edilirken Laos’ta ilk vakanın tespit edildiği resmî olarak açıklandı. Hindistan’da ise üç haftalık sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
DSÖ Sözcüsü Margaret Harris ise koronavirüsün yeni merkezinin ABD olabileceğini söyledi. ABD’de 21 Mart’tan itibaren her gün 10 binden fazla vaka tespit edilirken vaka sayısı 1 Mart günü 75 iken bugün 104 bin 256.
25 Mart itibarıyla dünya genelinde koronavirüsten dolayı hayatını kaybedenlerin sayısı 20 bini geçerken toplam vaka sayısı ise 425 bin oldu. Birleşmiş Milletler’in Viyana ofisinde altı çalışanda koronavirüs tespit edilirken İngiltere Veliaht Prensi Charles’ın Kovid-19 testi de pozitif çıktı.
İran’da 2 bin yataklı geçici bir hastane oluşturulduğu ilan edilirken İsrail de tüm sinagogları geçici olarak kapattığını duyurdu.
26 Mart günü ABD’deki vaka sayısı Çin’i geride bıraktı ve ABD en çok koronavirüs vakasının tespit edildiği ülke oldu. İspanya’da ay sonu sona ermesi planlanan OHAL’in süresi uzatılırken Real Madrid’in stadyumu Santiago Bernabeu’nun da sağlık hizmetlerinde kullanılacağı açıklandı. Ülkedeki vaka sayısı 64 bine, gerçekleşen ölüm sayısı ise 4 bin 145’e yükseldi. Böylece İspanya da Kovid-19 kaynaklı toplam ölüm sayısında Çin’i geride bıraktı ve İtalya’dan sonra en fazla ölümün yaşandığı ülke konumuna geldi.
Türkiye’de ise bir gün içinde binden fazla vaka tespit edildi. 26 Mart akşamı itibarıyla Türkiye’de tespit edilen vaka sayısı 3 bin 629’a yükselirken toplam ölüm sayısı ise 75 oldu.
27 Mart günü İtalya’daki vaka sayısı da Çin’i geride bıraktı. İtalya’da tespit edilen toplam hasta sayısı 86 bini geçerken bir günde 969 kişi hayatını kaybetti. Bu rakam vakanın görüldüğü tüm ülkelerde bir günde gerçekleşen en yüksek ölüm sayısı olurken İtalya’daki toplam ölü sayısı 9 bin 134’e yükseldi.
Aynı gün İngiltere Başbakanı Boris Johnson’a yapılan Kovid-19 testinin pozitif çıktığı açıklandı. ABD’deki toplam vaka sayısı 100 bini geçerken toplam ölü sayısı ise 1704 olarak açıklandı.
Türkiye’de ise 27 Mart itibarıyla tespit edilen toplam vaka sayısı 5 bin 698, toplam ölüm sayısı ise 92 olarak açıklandı. Tüm dünyada Kovid-19 kaynaklı gerçekleşen ölümlerin toplam sayısı resmî rakamlara göre 27 bin 468, tespit edilen toplam vaka sayısı ise 602 bin 166’ydı. Bu vakaların 220 bini ise son bir hafta içinde tespit edildi.
Yalnızca mart ayı içinde dünya genelinde yaklaşık 500 bin yeni vaka tespit edilirken bu vakaların 100 bini ABD’de görüldü.
İtalya, İspanya ve ABD’de 1 Mart itibarıyla tespit edilen toplam vaka sayısı 1860 iken bu üç ülkede bugün görülen toplam vaka sayısı 254 bin 813 olarak kaydedildi.
ABD, İtalya ve İspanya’da mart ayı toplam vaka sayısı grafiği
ABD ve Çin’de mart ayı toplam vaka sayısı grafiği
28 Mart’ta dünya genelinde 600 bin vaka ve 27 bin ölüm vardı. Aynı gün İtalya’da Kovid-19 kaynaklı gerçekleşen ölüm sayısı 10 bini geçti.
30 Mart günü ise İspanya’da bir günde 10 binden fazla vaka tespit edilirken ertesi gün İspanya, İtalya ve ABD’nin ardından 100 binden fazla vakanın görüldüğü üçüncü ülke oldu. Yine 31 Mart günü ABD’deki toplam ölü sayısı 4 binin üzerine çıktı ve ABD de toplam ölü sayısında Çin’i geride bırakmış oldu.
Aynı gün Birleşmiş Milletler’den (BM) yapılan açıklamada insanlığın İkinci Dünya Savaşı’ndan beri yaşadığı en büyük kriz ile karşı karşıya olduğunun altı çizilirken salgın nedeniyle dünya ekonomisinin yüzde 1 küçülebileceği belirtildi.
2 Nisan günü İspanya’daki ölü sayısı da 10 bini geçti. ABD’de ise bir günde binden fazla kişi hayatını kaybetti. DSÖ ise Ortadoğu ülkelerini uyardı. Son bir haftada bölgedeki vaka sayısının ikiye katlanarak 30 binden 60 bine yükseldiğini söyleyen DSÖ yetkilileri, Ortadoğu ülkelerinden aldıkları önlemleri genişletmelerini istedi.
ABD Başkanı Donald Trump ise bu hafta ve önümüzdeki hafta salgın yüzünden çok sayıda kişinin ölebileceğini söyledi. ABD’de durumu kritik olan vaka sayısı 8 binden fazlaydı.
2 Nisan günü dünya genelindeki toplam vaka sayısı 1 milyonu, ölü sayısı ise 50 bini geçti. 5 Nisan günü itibarıyla ise dünya genelinde toplam 1 milyon 265 bin vaka ve 65 bin 666 ölü var. Yani 3 gün içinde vaka sayısı 250 binden, ölü sayısı ise 15 binden fazla artış gösterdi.
İngiltere Başbakanı Johnson yoğun bakımda
Daha önce koronavirüse yakalandığı açıklanan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 6 Nisan günü yoğun bakıma alındı.
6 Nisan günü açıklanan istatistiklere göre Türkiye’de tespit edilen toplam vaka sayısı 30 bini geçerken toplam ölü sayısı 649’a çıktı.
İspanya’da ise iki gün üst üste tespit edilen vaka sayısı bir önceki günden daha az olurken 6 Nisan günü toplam ölü sayısı 13 bini geçti.
Yine 6 Nisan’da İtalya’da da tespit edilen vaka sayısı 3 bin 599 olurken 17 Mart gününden beri ilk kez bir günde 4 binden az sayıda yeni vaka tespit edilmiş oldu. 5 Nisan günü İtalya’da 525 kişi hayatını kaybederken 19 Mart gününden beri ilk kez bir günde ölen kişi sayısı 600’ün altında kaldı.
Fransa ve Almanya’da salgının hızı artıyor
İtalya ve İspanya’ya göre daha az vaka ve can kaybının yaşandığı Almanya ve Fransa’da tespit edilen vaka ve ölüm sayıları nisan ayıyla birlikte dramatik bir şekilde yükselmeye başladı. 5 Nisan günü Almanya’daki toplam vaka sayısı 100 bini geçerken 22 Mart’tan 10 Nisan’a kadar her gün en az 4 bin yeni vaka tespit edildi.
7 Nisan günü Avrupa İlaç Ajansı (EMA), bazı Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerde Kovid-19 hastaları için kullanılan ilaçlarda kıtlık yaşanmaya başladığını açıkladı. Türkiye’nin AB Daimi Temsilciliği’nde çalışan bir personel ise Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybederken Fransa’nın Strasbourg kentindeki Avrupa Parlamentosu (AP) binasının, Kovid-19 merkezine dönüştürüleceği duyuruldu. Aynı gün Afrika kıtasındaki toplam vaka sayısı 10 bini aşarken İran’da 11 milletvekilinin daha Kovid-19 testi pozitif çıktı. Japonya ise yedi eyalette olağanüstü halin bir ay daha uygulanacağını duyurdu.
Vuhan’da 76 gün süren karantina uygulaması sona erdi
7 Nisan günü aynı zamanda salgının ortaya çıktığı yer olan Vuhan’da yaklaşık 76 gün boyunca uygulanan karantina kaldırılırken insanların dışarı çıkıp dolaşmalarına izin verildi. Çin’de resmî kaynaklara göre nisan ayının ilk 10 günü boyunca toplam 395 yeni vaka tespit edilirken 24 ölüm yaşandı.
8 Nisan günü Almanya’da 333 kişi hayatını kaybederken bu bir günde Almanya’da meydan gelen en yüksek ölüm sayısı oldu. 11 Nisan itibarıyla Almanya’da toplam 122 bin 171 vaka tespit edildi ve 2 bin 736 ölüm meydana geldi.
Fransa’da ise 3 Nisan günü tam 23 bin 60 yeni vaka tespit edilirken bu Avrupa kıtası için rekordu. 7 Nisan günü Fransa’daki toplam vaka sayısı 100 bini, toplam ölü sayısı ise 10 bini aştı. Günlük tespit edilen vaka sayılarının oldukça düzensiz ilerlediği Fransa’da 11 Nisan itibarıyla toplam 124 bin 869 vaka tespit edilirken toplam ölü sayısı 13 bin 197 olarak açıklandı.
Nisan ayının ilk 10 gününde hem toplam vaka hem toplam ölü sayısı iki kat arttı
8 Nisan günü koronavirüs salgınında dünya genelinde iyileşen kişilerin sayısı 320 bini geçti. Aynı gün Somali’de de Kovid-19 kaynaklı ilk ölüm yaşanırken Filistin Sağlık Bakanlığı test malzemeleri için acil yardım çağırısında bulundu. DSÖ ise Filistin’e acilen test kitleri gönderileceğini duyurdu.
ABD’de ise 31 Mart gününden beri 5 Nisan hariç her gün en az 30 bin yeni vaka tespit edildi ve toplam vaka sayısı 10 gün içinde 315 bin artarak 502 bine yükseldi. Toplam ölü sayısında da son 10 gün içinde dramatik bir artış yaşandı. ABD’de son 10 gün içinde 14 bin 89 kişi hayatını kaybederken toplam ölü sayısı 18 bin 747 oldu.
ABD nisan ayı toplam vaka ve toplam ölü sayısı grafiği
9 Nisan günü ABD’de sadece New York’ta tespit edilen toplam vaka sayısı 161 bine ulaşırken bu eyaletteki toplam vaka sayısı ABD dışındaki tüm ülkeleri geride bıraktı. Aynı gün İngiltere Başbakanı Boris Johnson ise yoğun bakımdan çıkartıldı.
11 Nisan günü ABD’de koronavirüs kaynaklı ölüm sayısı 20 bini geçti ve ABD İtalya’yı geride bırakarak koronavirüsün en çok can aldığı ülke oldu.
12 Nisan’da ise İngiltere de toplam vaka sayısında Çin’i geçti. Böylece mart başında en çok vakanın görüldüğü ülke Çin iken, bir buçuk aydan kısa sure içinde altı ülke toplam vaka sayısında Çin’i geride bırakmış oldu. Aynı gün koronavirüse yakalanan ve bir süre yoğun bakımda kalan İngiltere Başbakanı Boris Johnson taburcu edilirken Somali’nin Hirshabelle eyaleti Adalet Bakanı Khalif Mumin koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
14 Nisan günü dünya genelindeki toplam vaka sayısı 2 milyonu geçerken toplam ölü sayısı 127 bine yükseldi. Böylece iki haftalık süreçte ölü sayısı 80 binden, vaka sayısı ise 1 milyondan fazla artış gösterdi.
14 Nisan akşamı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklamada virüsün yayılma hızının kontrol altına alınmaya başlandığını duyurdu. Yine aynı akşam Türkiye’de ilk kez bir günde medyana gelen ölüm sayısı 100’ün üzerine çıktı. Devam eden iki günde de hayatını kaybeden insanların sayısı 100’den fazla olurken 8 Nisan’dan beri günlük tespit edilen yeni vaka ortalaması 4 bin 513 oldu.
Yine 14 Nisan’da Tayvan’da bir aydan uzun bir sürenin ardından ilk kez yeni vaka tespit edilmedi. Tayvan’da şu ana kadar toplam 395 vaka tespit edildi ve altı ölüm meydana geldi.
15 Nisan günü ise Brezilya’da ilk kez bir günde 3 binden fazla yeni vaka tespit edilirken toplam vaka sayısı 30 bini geçti. Brezilya güney yarım küredeki ülkeler arasında en fazla vaka ve ölümün gerçekleştiği ülke konumunda.
Aynı gün Kanada’daki toplam ölü sayısı da bini geçerken koronavirüs nedeniyle binden fazla insanın hayatını kaybettiği ülke sayısı 15 oldu. IMF ise yaptığı açıklamada küresel ekonominin bu sene yüzde 3 daralmasını beklediğini duyurdu. Bu da 1929’daki Büyük Buhran’dan beri en büyük küresel gerileme demek.
Nisan ayının ilk iki haftasında dünya genelindeki toplam ölüm sayısı 102 bin artarak 144 bine çıktı ve bu ölümlerin dörtte birinden fazlası ABD’de meydana geldi. New York’ta koronavirüs nedeniyle hayatını kaybeden kişilerin sayısı ise 10 bini geçti. Bu sayıya, test yapılmamasına ya da test sonucu negatif çıkmasına rağmen koronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiği düşünülen 3 bin 778 kişi eklenerek ulaşıldı.
İspanya ve İtalya’daki yeni vakalarda azalma yaşanırken İngiltere ve Türkiye’nin yanı sıra, Rusya’da da vaka sayısı artmaya başladı. Dört gün üst üste 2 binden yeni vaka tespit edilen Rusya’da ilk kez 16 Nisan günü bir günde tespit edilen vaka sayısı 3 bini geçti.
Almanya’da ise yaklaşık 20 günlük bir sürenin ardından dört gün üst üste tespit edilen yeni vaka sayısı 2 bin 500’ün altında kaldı.
Danimarka’da okullar yeniden açılıyor
15 Nisan günü Danimarka bir aylık aranın ardından anaokulları ile ilkokulları yeniden açma kararı aldı ve bunu gerçekleştiren ilk Avrupa ülkesi oldu. Koronavirüs kaynaklı ilk hastalığın 27 Şubat, ilk ölümün ise 14 Mart günü gerçekleştiği Danimarka’da an itibarıyla 8 bin 210 vaka ve 403 ölüm var.
16 Nisan günü Birleşik Krallık’taki toplam vaka sayısı 100 bini geçti. Birleşik Krallık bunun üzerine tedbirleri en az üç hafta daha uzatma kararı aldığını duyurdu. Aynı gün salgın nedeniyle ABD’de işini kaybedenlerin sayısı 22 milyona çıkarken Türkiye’deki toplam vaka sayısı ise 70 bini aştı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, 16 eyaletin başbakanı ile gerçekleştirdiğini görüşmenin ardından 20 Nisan’dan itibaren 800 metrekareye kadar büyüklüğü olan mağazaların, 4 Mayıs’tan itibaren ise okulların kademeli olarak açılacağını duyurdu.
IMF’den ise koronavirüs krizinin büyüyen ekonomiler üzerindeki uzun dönemli etkilerini inceleyen analizler yayımlanmaya başladı. IMF direktörlerinden Alejandro Werner 2020 yılında Latin Amerika’nın tamamının ekonomik olarak yüzde 5,2’lik bir daralma yaşayabileceğini ifade etti. Werner, Latin Amerika için “2015-2025” döneminin “kayıp on yıl” olabileceğini söyledi.
25 Mart gününe kadar mart ayı boyunca yeni vaka sayısının hiç 65’in üzerine çıkmadığı Japonya’da ise nisan başından beri her gün yeni tespit edilen vaka sayısı 500’leri bulmaya başladı. Japonya’daki toplam vaka sayısı, ilk vakanın ortaya çıkmasından yaklaşık üç ay sonra 10 bini aşarken Başbakan Shinzo Abe, Tokyo başta olmak üzere ülkenin bazı vilayetlerinde uygulanan olağanüstü acil durumun ülke geneline yayılacağını duyurdu.
17 Nisan günü Bilim Kurulu toplantısının ardından basın açıklaması yapan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, test sayılarının artmasına rağmen vaka artış hızının düştüğünü belirtirken bir “plato dönemine” doğru gidildiğini ifade etti. Aynı gün dünya genelindeki toplam ölü sayısı 150 bini geçerken bu ölümlerin 113 bini beş ülkede (ABD, İtalya, İspanya, Fransa, Birleşik Krallık) meydana geldi.
Bu arada Çin’in Vuhan kentinde koronavirüs nedeniyle ölen insanların sayısının daha çok olduğu açıklandı. Kovid-19 nedeniyle Vuhan’da hayatını kaybeden insanların sayısı 1.290’dan 3 bin 869’a çıkartılırken ülkede gerçekleşen Kovid-19 kaynaklı toplam ölüm sayısı da 4 bin 642 olarak güncellendi.
Yine 17 Nisan’da İran’da ordu mensubu 120 kişinin koronavirüse yakalandığı duyurulurken bir kişinin de hayatını kaybettiği açıklandı. İran’da yaklaşık 10 gün önce de 54 ordu çalışanına koronavirüs teşhisi konmuştu. ABD’de sınır dışı edilen 44 Guatemala vatandaşında da koronavirüse rastlandı.
18 Nisan günü Türkiye’de 3 bin 783 yeni vaka tespit edilirken 8 Nisan’dan sonra ilk kez bir günde tespit edilen vaka sayısı 4 binin altında kaldı. Toplam vaka sayısının 80 binin üzerine çıktığı Türkiye, İran’ı geride bırakmış oldu.
Resmî açıklamalara göre Türkiye toplam vaka sayısında Çin’i geride bıraktı
Bir gün sonra ise Türkiye toplam vaka sayısında salgının ortaya çıktığı ülke olan Çin’i de geçerek en çok koronavirüs vakasının tespit edildiği yedinci ülke oldu. Aynı gün Türkiye’de gerçekleşen koronavirüs kaynaklı toplam ölüm sayısı ise 2 binin üzerine çıktı.
19 Nisan günü ABD’deki toplam ölüm sayısı 40 bini aşarken dünya genelindeki ölüm sayısı ise 160 bini geçti. ABD’deki ölümlerin 18 bini ise New York’ta meydana geldi.
20 Nisan günü ise İspanya’daki toplam vaka sayısı 200 bini geçti. Çin’de ise resmî açıklamalara göre üç gün üst üste koronavirüs kaynaklı hiçbir ölüm meydana gelmedi.
İngiltere’de ise sağlık ekipmanlarının yetersizliği üzerinden hükümete yoğun eleştiriler gelmeye başladı. The Guardian gazetesinde cuma günü yayımlanan bir haberde, İngiltere Kamu Sağlığı’nın yayınladığı yeni kılavuzda sağlık çalışanlarına normalde tek kullanımlık olması gereken ekipmanı yeniden kullanmaları talimatı verildiği duyurulmuştu.
İngiliz hükümeti, sağlık çalışanlarının kullanımı için gözlük, önlük ve maske gibi kişisel koruyucu ekipmanların yetersiz olduğu eleştirilerine maruz kalırken İngiltere’de sağlık çalışanlarını temsil eden sendika ve örgütler, Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) çalışanlarının kendi güvenliklerini sağlamaya yetecek miktarda kişisel koruyucu ekipman olmaması halinde çalışmayı reddedebileceklerini açıkladı.
Paris Belediyesi ise kentte sokakları temizlemek için kullanılan sulardan alınan örneklerde koronavirüs izine rastlandığını açıkladı.
20 Nisan günü Türkiye’deki toplam vaka sayısı 90 binin üzerine çıktı. Aynı gün İspanya’daki toplam vaka sayısı 200 bini, Fransa’daki vaka sayısı 150 bini, İngiltere’deki vaka sayısı ise 120 bini aştı.
Hindistan’daki karantina uygulamaları gevşetilirken Irak’taki sokağa çıkma yasağının akşam 19.00 ile sabah saat 06.00 arasında uygulanmasına karar verildi. Ekvador’da ise 86 sağlık çalışanı koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
ABD Başkanı Donald Trump, İran’a talep etmesi durumunda salgınla mücadelede yardım edebileceğini söyledi. İngiltere’de koronavirüs hastalarında olumlu sonuç verdiği bilinen immün plazma denenmesi için çalışma başlatıldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise başta başkent Moskova olmak üzere ülkede salgınının devam ettiğini ve zirve noktasına ulaşılmadığını söyledi.
Bu esnada ABD’nin ardından Avrupa ülkeleri de salgından Çin’i sorumlu tutmaya başladı. Almanya, Çin’e 130 milyar dolarlık tazminat davası açacağını duyurdu.
21 Nisan günü dünya genelindeki toplam vaka sayısı 2,5 milyonu, toplam ölü sayısı ise 170 bini geçti. Toplam iyileşen kişi sayısı ise 658 bin olarak hesaplandı. ABD’deki toplam vaka sayısı 800 bini, Rusya’daki vaka sayısı ise 50 bini aşarken Almanya’daki toplam ölü sayısı 5 bini buldu.
ABD ülkeye çalışmaya gelen göçmenlerin kabulünü 60 gün süreyle askıya alacağını açıklarken 1974’ten beri her yıl düzenlenen Berlin Maratonu da iptal edildi. Dünya Meteoroloji Örgütü ise iklim değişikliğinin ana etmenlerinden atmosferdeki sera gazı yoğunluğunun bu yıl yüzde 6 düşmesinin beklendiğini duyurdu.
Türkiye’deki toplam vaka sayısı 100 bini geçti
23 Nisan günü Türkiye’deki toplam vaka sayısı 100 bini geçti. Rusya ise iki gün üst üste ABD’den sonra en fazla yeni vakanın tespit edildiği ülke oldu. Aynı gün ABD’deki ölü sayısı 50 bini aşarken Rusya’daki toplam vaka sayısı 60 bini, Brezilya’daki vaka sayısı ise 50 bini geçti.
Aynı gün İran’da tedbirler kapsamında kapatılan park ve bahçeler, yaklaşık bir ay sonra yeniden açılırken Irak’ta ise cezaevlerinde bulunan 20 binden fazla mahkûm serbest bırakıldı. Öte yandan Çin, DSÖ’ye 30 milyon dolar bağış yapacağını açıkladı.
24 Nisan günü Türkiye’de ilk kez bir günde iyileşen hasta sayısı yeni tespit edilen vaka sayısını geçti. Toplam ölüm sayısı ise 2 bin 500’ün üzerine çıktı. Yine aynı gün İtalya’daki toplam vaka sayısı 190 bini, ABD’deki toplam vaka sayısı ise 900 bini aştı. Dünya genelindeki toplam ölü sayısı 200 bine yaklaşırken salgının ortaya çıktığı ülke olan Çin’de ise resmî verilere göre bir hafta boyunca koronavirüs kaynaklı hiçbir ölüm yaşanmadı.
25 Nisan günü Brezilya’da ilk kez bir günde tespit edilen vaka sayısı 3 binin üzerine çıktı. Çekya’da sokağa çıkma ve seyahat etme yasağı kaldırıldı. Arjantin’de ise salgın nedeniyle cezalarının ev hapsine çevrilmesini talep eden mahkûmlar isyan başlattı.
Açıklanan resmi verilere göre 26 Nisan günü dünya genelindeki toplam ölü sayısı 200 bini, toplam vaka sayısı ise 3 milyonu aştı. İyileşenlerin sayısı ise 830 bini buldu. Rusya’daki vaka sayısı 80 bini geçerken toplam ölü sayısı 747 olarak açıklandı. Belarus, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar gibi ülkelerde de tespit edilen toplam vaka sayısı 10 bini geçti.
BBC’nin Çin’in üst düzey diplomatlarından Chen Wen ile yaptığı söyleşiden yola çıkarak hazırladığı habere göre Pekin yönetimi virüsünün kaynağının incelenmesine yönelik uluslararası ve bağımsız bir soruşturma yapılması talebini reddetti. Wen, soruşturma taleplerinin siyasî olduğunu ve Çin’e karşı beslenen olumsuz önyargıların dışavurumu olduğunu savunuyor.
DSÖ, iyileşen ve antikorları olan kişilerin ikinci koronavirüs enfeksiyonundan korunduğuna dair kanıt bulunmadığını duyururken ABD Başkanı Donald Trump, koronavirüs testlerindeki pozitif sonuç oranının, son bir haftada yüzde 38’den yüzde 28’e düştüğünü açıkladı. Buna bağlı olarak ABD’nin Georgia, Oklahoma ve Alaska eyaletlerinde salgınla mücadele çerçevesinde alınan önlemlerin bir kısmının gevşetildiği bildirildi.
26 Nisan günü Brezilya’daki vaka sayısı 50 bini, İngiltere’deki vaka sayısı ise 150 bini geçti.
Vuhan’daki bütün hastalar iyileşti
Salgının ortaya çıktığı Vuhan’daki bütün koronavirüs hastalarının tedavi olup taburcu edildiği ve şehirde aktif bir vaka kalmadığı duyuruldu. Almanya’nın Essen kentinde 26 yaşındaki bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı koronavirüs nedeniyle hayatını kaybederken İran’ın Yezd kentinde 800 gram olarak dünyaya gelen bir bebek koronavirüsü yendi.
Arjantin yönetimi salgınla mücadele etmek için 20 Mart’ta ilan ettiği karantinayı üçüncü defa uzatarak uygulamanın 10 Mayıs’a kadar devam edeceğini açıkladı. Peru’da ise 17 polis memurunun koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetmesi üzerine İçişleri Bakanı Carlos Moran istifa ettiğini duyurdu. İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ise inşaat ve üretim sektöründeki işletmelerin 4 Mayıs’tan itibaren açılmaya başlanacağını söylerken restoran ve barların bir süre daha kapalı kalacağını söyledi.
27 Nisan günü ABD’deki toplam vaka sayısı 1 milyonu aştı. İtalya’da ise 9 Mart’tan beri ilk kez bir günde tespit edilen vaka sayısı 2 binin altına inerken toplam vaka sayısı ise 200 bini geçti. Rusya ise toplam vaka sayısında Çin’i ve İran’ı geride bırakarak dünya genelinde en çok koronavirüs vakasının tespit edildiği sekizinci ülke haline geldi. Böylece Çin bir ay önce en çok vakanın görüldüğü ülke iken 28 Nisan itibarıyla en çok vakanın tespit edildiği onuncu ülke oldu.
Bu arada Çin’in Pekin ve Şanghay kentlerinde orta dereceli okullarda eğitim ve öğretime kısmen başlandı. DSÖ ise Afrika, Doğu Avrupa, Güney Amerika ve bazı Asya ülkelerinde artan vaka sayıları nedeniyle kaygılı olduklarını belirterek, “Salgın bitme noktasından çok uzak” açıklamasını yaptı.
KKTC koronavirüs tedbirleri kapsamında kapatılan işyerlerinin 4 Mayıs’tan itibaren açılmaya başlanacağını duyurdu. Yeni Zelanda ise koronavirüse karşı verdiği savaşı “kazandığını” açıkladı.
29 Nisan günü İngiltere ve Almanya’daki toplam vaka sayısı 160 bini geçti. Kanada’daki toplam vaka sayısı da 50 bini aşarken Brezilya’da bir günde 6 bin 400 vakaya rastlandı ve yeni tespit edilen vaka sayısı ilk kez 4 binin üzerine çıktı. 29 Nisan itibarıyla Brezilya’daki toplam vaka sayısı 70 bini, koronavirüs kaynaklı toplam ölü sayısı ise 5 bini geçti.
KKTC’de 10 gündür yeni vakaya rastlanmazken Avustralya’da ise sokağa çıkma kısıtlamasının 30 Nisan’da kaldırılacağı duyuruldu. Aynı gün Rusya’daki toplam vaka sayısı ise 100 bini aştı.
30 Nisan günü dünya genelinde koronavirüs hastalığını atlatan kişi sayısı 1 milyonu geçti. Donald Trump yönetiminin en önde gelen enfeksiyon hastalıkları danışmanı Dr. Anthony Fauci yapılan testler sonucunda koronavirüs hastalarının tedavilerinde Remdesivir isimli ilacın kullanılmasının iyileşme sürecini üçte bir oranında kısalttığını belirtti. NewYork Times’ın haberine göre kullanımı resmî olarak hiçbir ülke tarafından onaylanmayan antiviral ilacın, ABD’de durumu acil olan hastaların tedavisinde kullanılabileceği belirtildi.
Filipinler‘de ise koronavirüs hastalarının yüzde 19’unun sağlık çalışanı olduğu bildirildi.
Almanya önlemleri gevşetiyor
Almanya’da 22 Mart günü salgının hızının düşürülmesi amacıyla alınan önlemler yaklaşık bir ay sonra kademeli olarak gevşetilmeye başladı. Eyalet başbakanları ile gerçekleştirdiği toplantının ardından açıklama yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel ibadethane, müze, sergi salonları ve çocuk parklarının sıkı hijyen kurallarına uyulması koşuluyla yeniden açılacağını söyledi.
Rusya Başbakanı Mişustin koronavirüse yakalandı
Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, koronavirüs testinin pozitif çıktığını duyurdu. Mişustin tedavi için kendisini karantinaya alacağını belirtirken başbakanlık görevine vekaleten Başbakan Yardımcısı Andrey Belousov’un getirileceği açıklandı.
Aynı gün Brezilya toplam vaka sayısında Çin’i geride bıraktı. Böylece toplam 10 ülkede, salgının ortaya çıktığı Çin’den daha fazla vaka tespit edilmiş oldu.
Avrupa Birliği ekonomisi, koronavirüs salgını nedeniyle bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 3,5 küçüldü. Almanya Ekonomi Bakanı Peter Altmaier koronavirüs krizi nedeniyle Almanya ekonomisinin 2020 yılında yüzde 6,3 küçülebileceğini ifade ederken ABD’de ise son altı haftada işsizlik maaşı için başvuranların sayısı 30 milyona ulaştı.
1 Mayıs günü Pakistan Parlamentosu’nun alt kanadı Ulusal Meclis Başkanı Asad Kaiser, koronavirüs testinin pozitif çıktığını duyururken Azebaycan’da ise karantina uygulamasının 31 Mayıs’a kadar uzatıldığı açıklandı. Çin’in başkenti Pekin’de ise salgın tedbirleri kapsamında kapatılan parklar ve müzeler yeniden ziyarete açıldı.
Fransa aldığı önlemleri gevşetiyor
Fransa Başbakanı Edouard Philippe salgına karşı alınan önlemlerin kademeli olarak gevşetileceğini açıkladı. Buna göre Fransa’da sinema, kafe ve restoran dışındaki küçük işyerleri, mağazalar, müzeler ve kütüphaneler 11 Mayıs’tan itibaren açılmaya başlanacak. Fransa hükümeti yine 11 Mayıs’tan itibaren haftada 700 bin test yapmayı hedeflediklerini duyurdu.
ABD’de yeni geliştirilen koronavirüs testi
The Guardian’ın haberine göre, ABD ordusu için çalışan bilim insanları, koronavirüse yakalanan kişileri enfekte olup virüsü başkasına bulaştıracak aşamaya gelmeden önce, yani henüz taşıyıcı durumdayken tespit edebilen yeni bir koronavirüs testi geliştirdi. ABD Savunma Bakanlığı’na bağlı İleri Savunma Araştırma Projeleri Ajansı’nın (DARPA) bir projesi olarak geliştirilen test, mevcut testlerden farklı olarak virüsü vücuda girdikten 24 saat sonra tespit edebiliyor.
Projeyi geliştiren bilim insanları bu sayede ikinci dalga endişesinin azalacağını ve karantina süresinin kısalacağını belirtiyor. Eğer test, ABD Sağlık Bakanlığı’na bağlı Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanırsa ABD’de mayıs ortasından itibaren günde 100 bin kişi üzerinde kullanılmaya başlanacak.
Trump, koronavirüsün Vuhan Viroloji Enstitüsü’nde yaratıldığını iddia etti
ABD Başkanı Donald Trump ise gerçekleştirdiği basın toplantısında, koronavirüsün Vuhan Viroloji Enstitüsü’ndeki bir laboratuvarda yaratıldığını iddia etti. Trump bununla ilgili kuvvetli bulgulara sahip olduğunu ancak bunları açıklamaya yetkili olmadığını söyledi. ABD istihbaratından yapılan açıklamada ise böyle bir kanıta sahip olunmadığı belirtildi. Açıklamada, ”İstihbarat Topluluğu, koronavirüsün insan yapımı olmadığı veya genetik olarak değiştirilmediği görüşünde, bilimsel veriler ışığında fikir birliğine varmıştır” denildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Geng Shuang ise bu iddiaların temelsiz olduğunu belirtirken Trump’ın esas amacının hem krizin bütün faturasını Çin’e kesmek hem de krizi başarıyla yönetemediği gerçeğinin üstünü örtmek olduğunu söyledi.
Rusya toplam vaka sayısında Türkiye’yi geçti
2 Mayıs günü İspanya’daki toplam ölü sayısı 25 bini aştı. Fransa ve İspanya’daki olağanüstü hal uygulamaları 23 Mayıs’a kadar uzatılırken Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi ise kısmi sokağa çıkma yasağını 10 Mayıs’a kadar uzattı.
Türkiye’de ise 2 Mayıs günü tespit edilen yeni vaka sayısı 1983 olurken 30 Mart’tan beri ilk kez bir günde tespit edilen yeni vaka sayısı 2 binin altında kaldı.
Aynı gün Avusturya’da, yaklaşık bir buçuk ay sonra alışveriş merkezleri ve kuaförler maske kullanma zorunluluğu ve kapsamlı hijyen tedbirlerine uyulması şartıyla yeniden açıldı. Almanya Başbakanı Angela Merkel ise koronavirüs aşısının geliştirilmesi için yaklaşık 8 milyar euronun toplanması gerektiğini belirterek bu iş için yoğun bir uluslararası işbirliğine ihtiyaç olduğunu söyledi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de 4 Mayıs itibarıyla 7.5 milyar euro toplamayı hedeflediklerini açıklayarak işbirliğinin derinleştirilmesi çağrısını yineledi.
3 Mayıs günü dünya genelinde tespit edilen toplam koronavirüs vaka sayısı 3 milyon 500 bini geçti. İyileşen kişilerin sayısı 1 milyon 300 bini aşarken koronavirüs nedeniyle hayatının kaybedenlerin sayısı ise 245 bini buldu.
İran’da düşük riskli bölgelerdeki ibadethanelerin yeniden açılacağı ilan edilirken İsfahan gibi büyük şehirlerdeki bazı otellerin de müşteri kabul etmeye başlayacağı duyuruldu. İsrail’de ise Tel-Aviv ve Kudüs’te bir araya gelen binlerce kişi salgına karşı alınan önlemleri protesto ederken ekonominin olumsuz etkilenmesine yol açan uygulamalardan sorumlu olanları istifaya çağırdı.
Güney Kore’de müze, park ve spor tesisleri gibi kamu alanlarının 6 Mayıs itibariyle açılacağı belirtildi. Yunanistan ise kilise ve camilerdeki bireysel ibadethanelere izin verileceğini açıkladı.
4 Mayıs günü dünya genelindeki toplam ölü sayısı 250 bini aştı. İyileşenlerin sayısı ise 1 milyon 210 bini geçti. 4 Mayıs akşamı açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan alınan önlemlerin bir kısmında gevşemeye gidileceğini açıkladı. Buna göre alışveriş merkezleri, berberler ve kuaförler 11 Mayıs itibariyle açılmaya başlanacak. Üniversiteler ise 15 Haziran’da yeniden açılacak.
Aynı gün ABD’deki vaka sayısı 1 milyon 200 bini, İngiltere’deki vaka sayısı 190 bini aştı. Fransa’daki ölü sayısı ise 25 bini geçti. Japonya’daki OHAL uygulaması mayıs ayının sonuna kadar uzatılırken Balkan ülkelerindeki önlemler de gevşetilmeye başladı.
Kanada’da beş eyalette işyerlerinin hijyen kurallarına uyma şartıyla açılmasına izin verilirken KKTC’de ise 23 Mart’tan beri uygulanan kısmi sokağa çıkma yasağına son verildi ve ülkede 17 gün boyunca yeni vaka tespit edilmediği açıklandı.
Vaka sayısının 50 bini aştığı Belçika’da ise bazı işyerlerinin açılmasına, bisiklet kullanımına ve en fazla üç kişilik gruplar halinde yürümeye izin verildi.
6 Mayıs günü İran’daki toplam vaka sayısının da 100 bini aşmasıyla toplam koronavirüs vakasının 100 binden fazla olduğu ülke sayısı 10 oldu. Aynı gün Rusya’daki vaka sayısı 150 bini, İspanya’daki vaka sayısı ise 250 bini geçti. İngiltere’deki ölüm sayısı ise 30 bine yaklaştı. Böylece İngiltere Avrupa’da koronavirüs kaynaklı en çok ölümün yaşandığı ülke haline geldi.
5 Nisan – 7 Mayıs arası İtalya, İspanya ve İngiltere’deki toplam ölü sayısı
Yeni Zelanda’da iki gün üst üste yeni vaka tespit edilmezken Nijer’de iki gün önce hayatını kaybettiği duyurulan Çalışma Bakanı Mohamed ben Omar’ın ölüm nedeninin koronavirüs olduğu açıklandı. Mohamed ben Omar koronavirüs salgınının ışıktan daha hızlı yayıldığını belirterek hastalığın çok ciddiye alınması gerektiğini söylemişti.
7 Mayıs günü İngiltere’deki toplam vaka sayısının 200 bini aşmasıyla dünya genelinde 200 binden fazla vakanın tespit edildiği ülke sayısı dört oldu. İspanya’daki vaka sayısı ise 250 bini aştı. Rusya’da beş gün üst üste 10 binden fazla yeni vaka tespit edilirken Brezilya’da ilk kez bir günde tespit edilen yeni vaka sayısı 10 binin üzerine çıktı. Bunun üzerine Brezilya Sağlık Bakanı ülke genelinde karantina uygulamasına gidilebileceğini ilk kez dile getirirken Maranhao eyaletinin başkenti Sao Luis, ülkede sokağa çıkma yasağı ilan edilen ilk büyük şehir oldu.
İspanya’da vaka sayılarının yeniden artmaya başlamasıyla olağanüstü halin 24 Mayıs’a kadar uzatıldığı duyuruldu. Sırbistan’da 15 Mart’tan beri yürürlükte olan olağanüstü hal uygulamasına son verilirken Polonya’da 10 Mayıs günü gerçekleştirilmesi planlanan genel seçimler ertelendi.
Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN), dünya genelinde en az 90 bin sağlık çalışanının koronavirüse yakalandığını, 260’tan fazla hemşirenin virüs nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı.
8 Mayıs günü dünya genelindeki koronavirüs kaynaklı toplam ölüm sayısı 270 bini geçti. Rusya’daki toplam vaka sayısı ise 175 bini aştı ve Rusya aynı gün içinde Fransa ve Almanya’yı geride bırakarak en çok koronavirüs vakasının görüldüğü beşinci ülke oldu. Brezilya ise vaka sayısında Türkiye’yi geçti.
DSÖ koronavirüs nedeniyle Afrika’da bir sene içinde 83 bin ila 190 bin insanın ölebileceğini duyurdu. Bunun yanı sıra enfekte olan kişi sayısının ise 29 milyon ila 44 milyon arasında olabileceğini açıkladı.
Vuhan’da yüz yüze eğitim başladı
26 Nisan itibariyle bütün koronavirüs hastalarının tedavisinin tamamlandığı ve Salgının başladığı yer olarak kabul edilen Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan kentinde 9. ve 12. sınıflar için yüz yüze eğitim yeniden başladı. Üniversite ve diğer üst sınıfları da kapsayan eğitim sürecine henüz ilkokul ve ortaokulların dahil edilmediği belirtildi. Okula dönmek isteyen bütün öğrencilere koronavirüs testi yapma zorunluluğu getirildi.
Rusya ve Almanya ekonomilerinde gerileme
Almanya’da sanayi üretimi koronavirüs etkisiyle bir önceki aya kıyasla yüzde 9,2’lik düşüş yaşadı ve böylece sanayi üretimi kayıtlarının tutulduğu 1991 yılından beri en büyük gerileme gerçekleşti. Sanayi üretiminin bir sene önceye kıyasla ise yüzde 11,6’lık bir daralma yaşadığı açıklandı.
Rusya’da ise benzer bir gerileme hizmet sektöründe yaşanıyor. Rusya’da, Satınalma Yöneticileri Endeksi’nin yaptığı açıklamaya göre hizmet sektörü nisan ayında, bir önceki aya kıyasla 24,9 puan azaldı ve 12,2’ye geriledi. Bu da hizmet sektörünün 2001 senesinden beri yaşadığı en büyük daralma olarak kayıtlara geçti. Rusya’da bu sene ekonominin yüzde 4 ila 6 arasında küçülmesi bekleniyor.
AB Komisyonu’nda görev yapan 61 personelde koronavirüs tespit edildi.
AB Komisyonu Sözcüsü Balazs Ujvari karantina uygulamalarının gevşetilmeye başladığını ve zaman içinde komisyon olarak normal çalışma sistemine dönebileceklerini ifade etti. Ujvari aynı zamanda Brüksel’deki AB Komisyonu’nda toplam 61 personelin koronavirüse yakalandığını açıkladı.
Toplam vaka sayısı 4 milyonun üzerine çıktı
9 Mayıs günü dünya genelindeki toplam vaka sayısı 4 milyonu geçerken koronavirüs kaynaklı toplam ölüm sayısı ise 280 bini buldu. Türkiye’deki toplam vaka sayısı 135 bini, ABD’deki toplam vaka sayısı 1 milyon 300 bini, İspanya’daki vaka sayısı ise 260 bini aştı. İtalya’daki toplam ölü sayısının 30 bini geçmesiyle koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısının 30 bini geçtiği ülke sayısı da üç oldu.
10 Mayıs günü Rusya’daki toplam vaka sayısı 200 bini, Brezilya’daki vaka sayısı ise 150 bini geçti. Aynı gün Fransa, İspanya ve Almanya’da tespit edilen ölüm sayılarında 18 Mart’tan bu yana gerçekleşen en düşük artış kaydedildi.
ABD’deki toplam ölü sayısı 100 bini geçti
Mayıs ortasında Hindistan’daki vaka sayısı Çin’i geçerken, BM, 1929 yılındaki Büyük Buhran’dan sonraki en büyük ekonomik küçülmenin yaşanabileceğini açıkladı. Mayıs ayının sonuna gelindiğinde İngiltere’deki işsiz sayısının 856 binden 2 milyona çıktığı açıklanırken ABD, Çin ile yaşanan gerilimlerin ardından DSÖ ile olan ilişkilerini kopartacağını ilan etti. 27 Mayıs günü ise ABD’deki toplam ölüm sayısı 100 bini geçti.
Türkiye’de ise 20 Mayıs’tan itibaren bir günde tespit edilen vaka sayısı binin altına indi. 21 Mayıs günü dünya genelinde tespit edilen toplam vaka sayısı 5 milyonu aşarken Brezilya ve Rusya’da salgının hızı keskin bir artış gösterdi. Brezilya’da mayıs ayının sonuyla beraber bir günde tespit edilen toplam vaka sayısı 30 bini bulurken Rusya’da ise aynı dönemde tespit edilen günlük vaka sayısı 10 bine dayandı.
Doğu Asya ülkelerindeki ikinci dalga tehlikesi şimdilik kontrol altına alındı
Doğu Asya ülkelerinde ikinci dalga endişesi yaşanmaya başlarken önceden alınan tedbirlerin yeniden uygulanmaya başlamasıyla salgın şimdilik kontrol altına alındı.
Bir dönem salgının merkezi olan Avrupa’da ise günlük vaka sayıları düşmeye başladı. İspanya, İtalya, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler koronavirüs kapmasında alınan önlemleri tedbirli olarak kaldırmaya başladılar.
3 Haziran günü İtalya, sınırlarını Avrupa içi yolculuklara açtığını duyurdu. İspanya’da 13 Haziran’dan beri günlük ölüm sayıları 10’un altına düştü. Yine İspanya’da üç gün üst üste yeni ölüm gerçekleşmediği açıklandı.
23 Haziran günü İngiltere Başbakanı Boris Johnson, koronavirüsle mücadele kapsamında kapatılan restoran, bar, kuaför ve sinemaların yeni tedbirlerle açılacağını duyurdu. 15 Haziran günü ise Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, koronavirüs salgınıyla mücadelede ilk aşamanın tamamlandığını belirterek ülkedeki bütün kurumların açılacağını söyledi.
Futbol ligleri yeniden başladı
Avrupa’daki futbol ligleri de verilen aranın ardından yeniden başladı. Bu kapsamda mart ayında tatil edilen futbol ligleri, tescil edilen Fransa 1. Ligi hariç, kaldığı yerden seyircisiz olarak oynanmaya başladı.
Haziran ayıyla birlikte salgının en sert vurduğu ülkelerden biri ise Hindistan oldu. Hindistan’da bir ay içinde 330 bin yeni vaka tespit edilirken yine bir ay içinde 10 bin kişi koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
3 Haziran günü Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN), dünya genelinde en az 230 bin sağlık çalışanının koronavirüse yakalandığını, 600’den fazla hemşirenin ise virüs nedeniyle hayatını kaybettiğini duyurdu. 10 Haziran’da Meksika’da ise 5’er aylık iki bebeğin koronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiği açıklandı.
12 Haziran günü Ermenistan’da 16 Mart’ta ilan edilen olağanüstü halin 13 Temmuz’a kadar uzatıldığı duyuruldu. Türkiye’de ise 12 Haziran ile birlikte günlük vaka sayısı yeniden binin üzerine çıktı.
Novak Djokovic de koronavirüse yakalandı
25 Haziran günü Ukrayna ülkeye giriş yapanlara 15 günlük zorunlu karantina uygulamasını kaldırdı. Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ise koronavirüs şüphesiyle karantinaya alındı. Aynı gün teniste erkekler dünya 1 numarası Novak Djokovic’in koronavirüs testinin pozitif çıktığı açıklandı.
Toplam vaka sayısı 10 milyonu, ölü sayısı ise 500 bini aştı
26 Haziran’da bir günde 194 bin yeni vaka tespit edilirken bu, dünya genelinde bir günde tespit edilen en yüksek sayı oldu. Bu vakaların 47 bininden fazlası ise ABD’de tespit edildi.
28 Haziran günü ise dünya genelindeki vaka sayısı 10 milyonu aşarken koronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 500 bini geçti. İyileşen kişi sayısı da 5 milyonun üzerine çıktı.
Temmuz 2020: Aşılar son çalışmalara geçti, yeni varyantlar tespit edildi
2 Temmuz’da Brezilya, binden fazla günlük ölüm bildirdi. ABD’de ise günlük vaka sayıları düzenli olarak rekor kırmaya başladı. İlk kez 2 Temmuz’da 50 binden fazla vaka tespit edildi. 20 Temmuz’da AstraZeneca ve BionTech’in ürettiği aşıların antikor oluşturduğu u ve bir sene içinde aşıların piyasaya sürüleceği açıklandı.
21 Temmuz’da Avrupa Birliği ülkeleri salgın nedeniyle oluşan ekonomik zarar için 857 milyon dolarlık paket açıkladı. 25 Temmuz’da İngilitere’de yeni bir koronavirüs varyantı tespit edildi. Yeni varyanta “Alfa varyantı” adı verildi.
29 Temmuz günü New England Journal of Medicine adlı hakemli tıp dergisinde yayımlanan makaleye göre, ABD’li biyoteknoloji şirketi Moderna’nın geliştirdiği koronavirüs aşısı maymunlar üzerinde yapılan deneylerde güçlü bir bağışıklık oluşturmaya başladı.
ABD’de temmuz ayı boyunca yaklaşık iki milyon yeni vaka tespit edildi.
Ağustos 2020 : CHP’li belediye başkanları resmi ölüm sayıları hakkında konuştu
1 2020 tarihinde TTB’nin verilerine göre ölen sağlık çalışanı sayısı 50’yi aştı. 28 Ağustos’ta ABD’de ilk kez bir kişinin ikinci kez koronavirüs geçirdiği ortaya çıktı. 29 Ağustos 2020 tarihinde üç büyükşehrin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, kendilerine gelen koronavirüs kaynaklı ölüm sayıları ile Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı istatistikler arasında büyük fark olduğunu açıkladı. 31 Ağustos’ta Güney Afrika’da “Beta” adı verilen yeni bir koronavirüs varyantı tespit edildi.
1 Eylül 2020’de Hindistan, en çok vaka bildiren ikinci ülke oldu. 18 Eylül’de ise İsrail’de ikinci kez toplu karantina uygulamasına gidildi.
14 Eylül 2020 – Türkiye için aşıda ilk adım
Türkiye Çin’den getirilen Sinovac aşısının faz 3 çalışmalarının klinik çalışmalarına 14 Eylül 2020 tarihinde başladı. 22 Eylül’de ABD’deki toplam ölüm sayısı 200 bini, 28 Eylül’de dünya genelindeki toplam ölüm sayısı bir milyonu geçti.
30 Eylül 2020 – “Hasta ayrı, vaka ayrı”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 30 Eylül günündeki açıklamasında, “Her vaka hasta değildir” diyerek hasta ve vaka ayrımı yaptı. Bu açıklamanın ardından 29 Temmuz 2020’dem 30 Eylül 2021’e kadar kadar sadece semptom gösteren vakaların sayılarının açıklandığı ortaya çıktı. Bu durum yaklaşık iki ay daha devam ederken 25 Kasım 2020’den itibaren tekrar bütün vakalar açıklanmaya başladı.
Ekim 2020: Trump koronavirüse yakalandı, Türkiye’deki vaka sayısı milyonu geçti
2 Ekim’de ABD Başkanı Donald Trump’ın koronavirüs testi pozitif çıktı 8 Ekim’de ölen sağlık çalışanlarının sayısının 100’ü geçtiği TTB tarafından açıklandı. Yaz aylarının ardından pek çok Avrupa ülkesinde yeni kısıtlamalara gidildi. 19 Ekim’de Belçika’da restoranlar kapatıldı.
22 Ekim’de FDA remdesiviri ilk koronavirüs ilacı olarak onayladı 28 Ekim 2020 tarihinde ise Türkiye’deki resmi sayılara göre vaka sayısı bir milyonu, ölüm sayısı 10 bini geçti
Kasım 2020: BionTech’in koruyuculuk oranı açıklandı
1 Kasım 2020’de AKP’nin eski milletvekillerinden Burhan Kuzu’nun koronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiği açıklandı. 5 Kasım’da İngiltere 2 Aralık’a kadar sürecek karantina uygulamasına gidildiğini ilan etti. 18 Kasım’da BionTech aşısının koruyuculuğunun yüzde 95 olduğu açıklandı.
Turkovac’ın klinik çalışmaları başladı
Kayseri Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’nın (TÜSEB) işbirliğiyle geliştirilen yerli aşı Turkovac’ın klinik çalışmaları 5 Kasım 2020’de başladı. Faz 3 çalışmalarına haziran ayında geçildi.
20 Kasım’da 65 yaş ve üzerindeki kişilere saat 10.00 ile 13.00 arası sokağa çıkma serbestliği getirildi. 26 Kasım’da vaka hasta ayrımı bitti, günlük tabloda hasta sayısı ve vaka sayısı ayrı ayrı gösterilmeye başladı. Bakan Koca, Sinovac ile aşı tedariği için anlaşma imzalandığını duyurdu.
Türkiye’de yeni kısıtlamalar
30 Kasım’da hafta sonları için düzenli şekilde sokağa çıkma yasağı, hafta içi de saat 21.00 ile 05.00 arasında sokağa çıkma yasağı uygulanmaya başladı. 65 yaş üstü ve 20 yaş altı kişilerin toplu taşıma araçlarını kullanması yasaklandı.
2 Aralık’ta İngiltere, BionTech’in geliştirdiği koronavirüs aşısına onay verdi. 8 Aralık’ta İngiltere’de aşılama uygulamaları başladı. FDA 11 Aralık’ta BionTech, 18 Aralık’ta Moderna aşılarını onayladı. 14 Aralık’ta ABD’deki toplam ölüm sayısı 300 bini aştı.
İçki satışı yasaklandı
5 Aralık’ta ölen sağlık çalışanlarının sayısı 200’ü geçti. 8 Aralık 2020 tarihinde yayımlanan İçişleri Bakanlığı genelgesi ile sokağa çıkma yasaklarının olduğu hafta sonları, salgınla mücadele kısıtlamaları kapsamında marketlerde alkollü içki satışı yasaklandı.
Sinovac’ın koruyuculuk oranı açıklandı, ilk parti aşılar Türkiye’ye ulaştı
24 Aralık’taki Bilim Kurulu toplantısının ardından Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal ve Ünal ve Bakan Fahrettin Koca, Sinovac’ın koruyuculuğunun yüzde 91,25 olduğunu açıkladı. 28 Aralık’ta Türkiye’deki toplam ölüm sayısı 20 binin üzerine çıktı. 30 Aralık 2020 tarihinde Sinovac tarafından ilk etapta Türkiye’ye gönderilen üç milyon doz aşı başkent Ankara’ya ulaştı.
Aşılama resmen başladı
6 Ocak’ta ölen sağlık çalışanı sayısı 300’ü geçti. 13 Ocak’ta Türkiye’deki aşılama uygulamaları resmen başladı. İlk aşıları Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri Ankara şehir Hastanesi’nde oldu. Bir gün sonra da AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan aşı oldu.
CDC, aşı olan kişilerin maskesiz bir araya gelebileceğini açıkladı
21 Şubat’ta ABD’deki ölüm sayısı 500 bini geçti. 27 Şubat’ta ABD, Johnson & Johnson firmasının ürettiği aşının ilk dozunun kullanımına onay verdi. 8 Mart’ta CDC tam aşılı kişilerin kapalı alanlarda maskesiz bir araya gelebileceğini söyledi. 11 Mart’ta İrlanda, İzlanda, Danimarka ve Norveç gibi ülkeler kan pıhtılaşması şüphesiyle AstraZeneca’nın uygulanmasını durdurdular.
Nisan 2021: Hidroksiklorokinin ölüm oranlarını artırdığı savunuldu
14 Nisan 2021’de Türkiye’deki vaka sayısı dört milyonu geçti. 15 Nisan günü halk arasında “sıtma ilacı” olarak bilinen hidroksiklorokinin tedavilerde kullanılmasının koronavirüs kaynaklı ölüm oranının artmasıyla ilişkili olduğu, özellikle ağır hastalarda kullanılmasının ölüm riskini artırdığı ortaya kondu. Hidroksiklorokin, Sağlık Bakanlığı’nın 7 Mayıs 2021’de güncellediği “Covid-19 Erişkin Hasta Tedavisi” rehberinden de çıkarıldı.
Bakan Koca ilacı övmüştü
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 15 Nisan 2020’deki açıklamasında ilacı Türkiye kadar yaygın kullanan bir ülke olmadığını ve bu ilaçtan bir milyon depolandığını belirterek,“İlacı hem pozitif hem şüpheli vakalarda kullanıyoruz, bunu yapan tek ülkeyiz. Dünyada hiçbir ülke pozitif olan ve şüpheli vakaya bizde olduğu gibi hidroksiklorokin kullanmıyor. Bu ilacı bu kadar yaygın kullanan başka bir ülke yok ve bütün dünya bu ilacın peşinde. Biz bu ilaçtan daha hiç vaka görülmeden bir milyon depoladık” diye konuşmuştu.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Johnson & Johnson şirketinin geliştirdiği aşıyla çok nadir görülen kanda pıhtılaşma vakaları arasında olası bir bağlantı bulunduğunu ancak aşının faydalarının risklerine ağır bastığını bildirdi. Ekim 2020’de Hindistan’da tespit edilen Delta varyantının normal koronavirüse göre yüzde 50-60 oranında daha bulaşıcı olduğu ortaya kondu.
Dünya Bankası, gelişmekte olan 17 ülke için koronavirüs aşılarının alımı ve dağıtımı için sağlanan finansmanın iki milyar dolara ulaştığını duyurdu.
Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) 40 bin doz Sinovac aşısı ulaştırdı.
27 Nisan 2021:Türkiye’deki ilk ve tek tam kapanma
29 Nisan 2021 tarihinde Türkiye’de ilk kez tam kapanma uygulamasına gidildi. 1 Haziran’dan sonra ise “normalleşme” sürecine geçildi. 29 Nisan ile 17 Mayıs günleri arasındaki tam kapanmanın ardından günlük vaka sayıları 10 binin altına düşerken, günlük ölüm sayıları ise haziran başıyla beraber 100’ün altına indi. Nisan 2021’de Türkiye, salgın boyunca günlük vefat ortalamasının en yüksek olduğu ayı geçirdi. Bu ayda her gün ortalama 286 kişi koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
IMF raporu: İlk 20 ekonomi arasında Türkiye halkına en az maddi yardım ayıran 19. ülke
IMF tarafından 7 Mayıs 2021 tarihinde açıklanan raporda Türkiye’nin, salgın döneminde milli gelirine göre halkına en az yardım yapan ülkelerden biri olduğu ortaya koydu. Türkiye en büyük 20 ekonomi arasında halkına en çok yardım yapan 19., ilk 50 ekonomi arasında ise 44. ülke oldu.
BionTech ile 120 milyon dozluk anlaşma
Fahrettin Koca, haziran ayından başlayarak dört ay içinde 120 milyon doz BionTech aşısının Türkiye’ye getirileceğini açıkladı. 26 Mayıs 2021 tarihinde ilk parti BionTech aşıları Türkiye’ye ulaştı.
Haziran 2021: Normalleşme süreci
Haziran ayıyla beraber iki doz Sinovac aşısı olanlara üçüncü doz aşılar da açıldı. Türkiye’de toplu taşıma kısıtlamaları kaldırılırken sokağa çıkma yasakları ise akşam 22.00’den sonraya çekildi. İngiltere’de ise salgının başından beri ilk kez 7 Haziran’da koronavirüs kaynaklı ölüm tespit edilmedi. Almanya’da ise aynı günden itibaren 12 yaş üzerindeki herkese herhangi bir öncelik sıralaması olmadan koronavirüs aşısı olma imkanı getirildi.
DSÖ: Vaka ve ölüm sayıları düşüşe geçti
8 Haziran’da DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronavirüs salgınının gidişatında “cesaret verici işaretler” görmeye devam ettiklerini belirterek DSÖ’ye bildirilen vaka sayılarının altı hafta boyunca, ölü sayılarının ise beş hafta boyunca düştüğünü bildirdi.
Aşı üzerindeki mülkiyet hakları ve patent tartışması
ABD merkezli ilaç şirketi Moderna, çocuklarda koronavirüs aşısının kullanımı için ABD FDA’ya başvurdu. ABD Başkanı Joe Biden, ülkesinin 500 milyon doz Pfizer/BioNTech koronavirüs aşısı satın alarak bunları düşük ve orta gelirli yaklaşık 100 ülkeye bağışlayacaklarını duyurdu.
Aşı üzerindeki patent tartışmaları devam ederken 20 Haziran’da Avrupa Parlamentosu (AP), koronavirüs aşıları üzerindeki fikri mülkiyet haklarının kaldırılması çağrısında bulundu. 25 Haziran 2021’de ise İsrail yönetimi, Delta varyantının yayılması nedeniyle kapalı mekanlarda maske takma zorunluluğunu yeniden uygulama kararı aldı.
1 Temmuz günü EMA, AB ülkelerinde kullanılan aşıların Delta varyantı dahil koronavirüsün tüm varyantlarına karşı etkili olduğunu belirtti.
Türkiye’de üçüncü doz aşılama başladı
24 Ağustos 2021’de dünya genelinde uygulanan toplam aşı sayısı beş milyarı geçti. 2 Eylül 2021’de Bakan Koca, hastaneye yatan ya da vefat eden kişilerin yaklaşık yüzde 90’ının aşısız ya da eksik aşılı kişiler olduğunu söyledi.
Aşı karşıtı mitingler
11 Eylül 2021’de aşı karşıtları İstanbul’da maskesiz ve mesafesiz miting yaptı 23 Eylül’de DSÖ Afrika kıtasına aylık koronavirüs aşı sevkiyatının yedi katından fazla artması gerektiğini bildirdi.
Oğuzhan Asiltürk koronavirüs nedeniyle öldü
1 Ekim’de Saadet Partisi Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Başkanı Oğuzhan Asiltürk koronavirüse yakalandıktan sonra geçirdiği zatürre nedeniyle 86 yaşında hayatını kaybetti. 7 Ekim’de Pfizer, koronavirüs aşısının 5-11 yaş grubunda acil kullanım onayı için ABD Federal Gıda ve İlaç Dairesine’nde başvurdu.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, yıl sonuna kadar dünya nüfusunun yüzde 40’ına koronavirüs aşısı yapılabilmesi için sekiz milyar dolar yardım çağrısında bulundu.
İki doz BionTech aşısı yaptıranlara da üçüncü dozlar açıldı
İki doz Biontech aşısı olan ve aradan altı ay geçen 65 yaş üzeri ve kronik rahatsızlığı bulunan kişiler için üçüncü doz aşılar için randevular açıldı 10 Kasım’da ise iki doz BioNTech aşısının üzerinden altı ay geçen 18 yaş ve üzeri herkese üçüncü doz randevuları açıldı.
Milletvekili koronavirüsten öldü
18 Kasım 2021’de AKP Kahramanmaraş Mİlletvekili İmran Kılıç, koronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
Avrupa’da aşısızlara kısıtlamalar getirildi
Kasım ortasıyla beraber Avrupa ülkeleri artan koronavirüs vakalarına karşı aşı olmayan kişilere yönelik yeni kısıtlamalara gitti. Avusturya’da aşı olmayanlara ulusal kapanma uygulaması başlatıldı. Buna göre 12 yaşından büyük ve aşı yaptırmayan kişilerin 10 gün boyunca yalnızca okul, temel ihtiyaç alışverişi ya da yürüyüşe gitmesine izin verilecek. Yasağı delenlere ise 450 Euro para cezası kesilecek.
Almanya’da Başkent Berlin’i de kapsayan Brandenburg eyaleti aşı olmayan kişilerin restoran, müze ve diğer kamu alanlarına girişini tamamen yasakladı. Hollanda’da ise üç hafta boyunca saat 20.00’den sonra bar ve restoranlar kapatılacak.
Türkiye’de yapılan aşı sayısı 120 milyona yaklaştı
Türkiye’de 22 Kasım itibariyle iki doz aşı olan kişi sayısı 50 milyonu geçti. Toplam yapılan aşı sayısı ise 120 milyona yaklaştı.
Haberde kullanılan kaynaklar:
https://www.aljazeera.com/news/2020/01/timeline-china-coronavirus-spread-200126061554884.html
https://www.worldometers.info/
https://www.aa.com.tr/tr/dunya/koronavirus-salgininda-son-24-saat/1773553
https://www.bbc.co.uk/news/explainers
