Dünya genelinde 25 büyük şirketin iklim performanslarını inceleyen bir araştırma, bu şirketlerin iklim değişikliğine yönelik kendi hedeflerini tutturamadığını ve çoğu zaman da sağladıkları gelişmeleri abarttığını ortaya koydu. Şirketler ise raporun “yanlışlıklar içerdiğini” öne sürdü.
İklim krizi derinleşirken tüketicilerin doğa dostu ürünlere taleplerinin artmasıyla beraber birçok küresel şirket, üretimlerinin çevresel etkilerini azaltma konusunda baskı hissediyor.
New Climate Institute tarafından hazırlanan rapor, Amazon, Apple, Google, Ikea ve Nestle gibi dev şirketlerin çevre etkilerini azaltmak konusunda yeterince mesafe alamadığını belirtiyor.
Dünyadaki karbon salımının yüzde 5’inden 25 şirket sorumlu
Araştırmanın ele aldığı şirketlerin faaliyetleri küresel sera gazı salınımının yüzde 5’ini oluşturuyor. Bu şirketlerin devasa karbon ayak izleri, iklim değişikliğinin etkilerini sınırlama çabalarına öncülük etme potansiyelleri olduklarını gösteriyor.
Raporda konuyla ilgili şu ifadelere yer veriliyor:
“Bir taraftan şirketlerin iklim değişikliğiyle ilgili vaatlerinin artması, bir taraftan da bu konuya olan yaklaşımların farklılaşmasıyla beraber hangi şirketlerin gerçekten iklim değişikliği mücadelesini ciddiye aldıklarını hangilerinin almadıklarını ayırt etmek zorlaşıyor.”
Araştırmanın yazarlarından Thomas Day, iş dünyasındaki iyi örnekleri bulmak için yola çıktıklarını fakat “şirketlerin iddiaları ile yaptıklarının örtüşmediğini fark edince şaşırdıklarını ve hayal kırıklığına uğradıklarını” söyledi.
Şirketler araştırma bulgularına karşı çıktı
Bazı şirketler ise araştırmada kullanılan metotlara katılmadıklarını ve iklim değişikliğini yavaşlatmak için hareket etmekte kararlı olduklarını belirtti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Konuyla ilgili açıklamasında Amazon, şu ifadelere yer verdi:
“Bu hırslı hedefleri koyduk çünkü iklim değişikliğinin ciddi bir sorun olduğunu biliyoruz ve her zamankinden daha fazla eylem alınması gerekiyor. 2040’a kadar net sıfır-karbona ulaşma hedefimiz gereğince Amazon 2025’e kadar tüm faaliyetlerini yenilenebilir enerjiyle karşılama yolundadır.”
Rapora ilişkin bir yorum da Nestle’den geldi:
“Eylemlerimizin ve iklim değişikliği sözlerimizin incelenmesini mutlulukla karşılıyoruz. Ancak New Climate Institute’un Şirket İklim Sorumluluğu Monitörü (CCRM) raporu bizim yaklaşımımızı kavrayamıyor ve önemli hatalar içeriyor.”
Küresel sıcaklık artışlarını sınırlamak için bilim insanları tarafından 2050 yılına kadar ulaşılması gereken bir hedef olarak nitelendirilen “net sıfır”, atmosferdeki sera gazı miktarını artırmamak anlamına geliyor.
Araştırmada incelenen şirketlerin tamamı kendi hedeflerini kendi koymuş durumda. Google 2030 yılına kadar “karbonsuz” hale gelmeyi taahhüt ederken Ikea ise 2030’a kadar “iklim-pozitif” hedefine ulaşma sözü veriyor.
“Hiçbir şirket sözünü tutmadı”
Araştırmada bütün şirketlere “sözünde durma” dereceleri verildi. Şirketlerin bazıları sera gazı salınımlarını diğerlerine göre daha fazla azaltmış olsa da tüm şirketlerin daha iyi bir performans gösterebileceği belirtildi. Araştırmada hiçbir şirket “yüksek” sözünde durma oranına sahip olamadı.
Araştırma, şirketlerin iklim stratejilerinin uygulandığı takdirde sera gazı salınımlarının “net sıfır” ifadesinde ima edildiği gibi yüzde 100 değil ancak yüzde 40 azalacağını da iddia etti.
Raporda, 25 şirketten yalnızca üçünün üretim ve tedarik zincirlerinde karbon salınımının yüzde 90 oranlarında azaltıldığı belirtildi. Bu şirketler: Maersk, Vodafone ve Deutsche Telekom.
“Şirketler doğruyu söylemiyor”
Araştırma, şirketlerin iklim değişikliği hakkında yaptıklarını söyledikleri ile gerçekten yaptıkları arasında da büyük bir fark olduğuna yer verdi. Thomas Day, şirketlerin aldıkları aksiyonlar konusunda dürüst davranmadığını ve tüketicilerin büyük çoğunluğu için söylenilen ve yapılan arasındaki farkı anlamanın zor olacağını belirtti. Day, “Şirketlerin kulağa hırslı gelen manşet vaatleri genellikle gerçeklik içermiyor. Görece daha iyi bir performans gösteren şirketler bile başarılarını abartıyor” dedi.
Şirketlerin iklim değişikliği performansıyla ilgili belgeleri ekibiyle birlikte haftalarca inceleyen Day, mobilya, teknolojik alet veya gıda satın alacak ortalama bir kişinin ürünlerin çevresel etkisi hakkında bilgi sahibi bir şekilde alışveriş yapmasının zor olacağını da ekledi.
Day, en tartışmalı alanlardan birinin “aşağı yönlü” ve “yukarı yönlü” gaz salımları olduğunu belirtti.
Aşağı yönlü gaz salımları, şirketlerin üretim ve tedarik sırasında katkı sağladığı sera gazı salımı iken yukarı yönlü gaz salımları ise şirketlerin ürünleri kullanılırken ortaya çıkan dolaylı gaz salımına deniyor.
Örneğin, araştırmada Apple’ın gaz salımlarının yüzde 70’inin yukarı yönlü olduğu belirtiliyor. Bu yukarı yönlü gaz salımı, Apple’ın telefonlarını, dizüstü bilgisayarlarını ve diğer ürünlerini kullanırken tüketilen elektriği de içeriyor.
Birçok şirket, yukarı yönlü salımları iklim stratejilerine dahil etmiyor.
Ikea, söz konusu araştırmayı olumlu karşıladığını ve iklim hedefleri için “yapıcı bir eleştiri” olarak gördüğünü söylerken Unilever ise araştırmayla ilgili katılmadıkları noktalar bulunduğunu fakat yaklaşımlarını geliştirebilmek için New Climate Institute ile iletişimde olduklarını belirtti.
Google ise iklim sözlerinin kendileri tarafından açık bir şekilde tanımlandığını, Ernst & Young denetimindeki enerji ve sera gazı verilerinin yıllık çevre raporlarında yer aldığını ifade etti.
Araştırmada incelenen şirketler şöyle:
Maersk, Apple, Sony, Vodafone, Amazon, Deutsche Telekom, Enel, GlaxoSmithKline, Google, Hitachi, Ikea, Vale, Volkswagen, Walmart, Accenture, BMW Group, Carrefour, CVS Health, Deutsche Post DHL, E.On SE, JBS, Nestle, Novartis, Saint-Gobain, Unilever.
