Elektriğe yapılan kademeli tarife ve yüzde 125’lik zamma, ticarethane olarak tarifelendirilen özel tiyatro salonlarından tepkiler gelmeye devam ediyor. Moda Sahnesi’ne ve Baba Sahne’ye bu ay gelen elektrik faturası 20 bin liranın üstünde. 6 bin lira gelen Kumbaracı50’nin faturası ise geçtiğimiz aylara oranla üç kat fazla. Moda Sahnesi’nden Kemal Aydoğan, Baba Sahne’den Şevket Çoruh ve Kumbaracı50’den Gülhan Kadim ile elektrik zammından özel tiyatroların nasıl etkilendiğini ve son durumu konuştuk.
Elektriğe yapılan kademeli tarife ve yüzde 125’lik zammın ardından gelen yüksek faturalara siyasiler, vatandaşlar ve esnaf tepki göstermeye devam ediyor. Zamlara itiraz edenler arasında tiyatro salonları da var.
Yaklaşık 19 ay kapalı kalan tiyatro salonlarının pek çoğu Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verdiği destekten de “kriterleri karşılamadıkları” gerekçesiyle yararlanamamıştı. Elektrik faturalarının gelmeye başlamasıyla özel tiyatroların elektrik giderleri ortalama üç katına çıktı.
Moda Sahnesi sosyal medya hesabından bu ayki elektrik faturasının 20 bin liranın üzerinde geldiğini ve bu faturayı ödemeyeceklerini duyurdu.
20 bin lira elektrik faturası geldi
Bir önceki ay faturalarının 7 bin lira civarında geldiğini söyleyen Moda Sahnesi’nden yönetmen Kemal Aydoğan, “Salgından çıkamamış, takılı kalmış bir sanattan, ‘sektör’den bahsediyoruz. Açıldık-kapandık, yarı kapasite açıldık, bir de üstüne ekonomik kriz ve dövizdeki artışı düşününce bizim giderlerimizi karşılayabilmek için biletleri 250-300 liraya satmamız gerek. Bu 20 bin lirayı ödeyecek ne bütçemiz ne de bahsettiğim fiyata bilet alabilecek seyirci var” dedi.
Sadece çok para kazanan belli başlı oyuncuların tiyatro salonlarına gelen yüksek miktarda elektrik faturalarını karşılayabileceğini dile getiren Aydoğan, “Bu paraları ödemek mümkün değil ya çalışanların maaşlarını vereceğiz ya da elektrik ödeyeceğiz gibi bir tercih yapmak zorundayız. Bu tercihi yapacaksak çalışanların maaşlarını ödemeyi tercih edeceğiz. Elektriği ödemeyeceğiz” diye devam etti.
Elektrikler kesilse de oyunlar devam edecek
Devlet desteğinden Moda Sahnesi’nin yararlanamadığını ve Kültür Bakanlığı’nın kendileri için “Türk örf ve adetlerine uymadıklarını” söylediğini hatırlatan Aydoğan, “Ekonomik çöküntü bizim için hızlıca geldi. Elektriği keserlerse ne yapacağız bilmiyoruz. Biz ödemeyeceğiz, onlar kessinler diye bekleyeceğiz çünkü bunu bir kere ödedik mi bunun ödenebilir olduğunu kabul ettik demek oluyor. Biz aslında bunu ödeyemeyeceğimizi, bütçemizin buna yetersiz olduğunu söylüyoruz. Keserler, elektriksiz kalırız, oyunu oynamanın mutlaka yollarını buluruz, ışıldaklarını getirir insanlar, cep telefonuyla aydınlatırız bir şekilde oynarız” diye konuştu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Tiyatrolar kapanabilir
Geçtiğimiz aylarda ortalama 7 bin lira civarında elektrik faturası ödeyen Baba Sahne’ye, son zamlardan sonra 20 bin liranın üstünde fatura geldi.
Tiyatroların zar zor ayakta durduklarını belirten Şevket Çoruh, “Yılbaşı itibariyle gelen bütün zamlar, özellikle elektrik zamları artık acımasız bir hale geldi. Bu konu hakkında ne Kültür Bakanlığı’nın ne de yerel yönetimlerin bize bir desteği olmadı. Bu işin içinden nasıl çıkılacağına dair hiçbir fikrimiz yok. Salgında tiyatroların bir çoğu kapandı, şimdi yeniden bunu göreceğiz. Bu zamlarla birlikte tiyatroların ayakta durması imkânsız hale geldi” dedi.
Baba Sahne olarak gelen elektrik faturaları ile nasıl baş edeceklerini düşündüklerini dile getiren Çoruh, “Sanırım zamların devamı da gelecek. Bakanlığın şu ana kadar bize bir desteği olmadığı gibi bu konuda fikirlerinin olduğunu da düşünmüyorum. Başımıza ne geleceğini bilmiyoruz. Ama birçok tiyatro elektrik faturaları yüzünden kapatma kararı alacaktır. Elektrik faturaları salon kiralarıyla yarışan bir halde” dedi ve elektrik faturalarının sadece tiyatroları değil, bütün halkı ilgilendiren bir sorun olduğunu dile getirdi.
Yüksek faturaları ödemek tiyatrolar için sürdürülebilir değil
Zamlardan önce ortalama 2 bin lira elektrik faturası ödeyen Kumbaracı50’ye bu ay 6 bin lira fatura geldi.
Salonda elektrikle ısındıklarını anlatan Kumbaracı50’den Gülhan Kadim, “Bize üç katı bir fatura geldi. 70 kişilik kapasitesi olan bir sahnenin günlük geliri bellidir. Büyük ışıklar kullanmıyoruz, salonda büyük değil ve kafe gibi bir yerimiz de yok. Buna rağmen üç katı fatura geliyor. Neredeyse kira kadar bir fatura, bu akıl alır şey değil. Mecburen ödeyeceğiz gibi görünüyor. Ödenmediği durumda ne olacağını da bilmiyoruz. Bununla ilgili ortak bir hareket de yok” dedi.
Tiyatroların faturaları ödemeye devam edemeyeceğini aktaran Kadim, “Bu duruma daha ne kadar katlanılabilir bilmiyorum. Herkes için durum aynı, eve de esnafa da aynı faturalar geliyor, bu kimse için sürdürülebilir değil. Ama tiyatrolar kültür kurumudur. Kamusal alan olarak görülebilir ve farklı bir düzenlemeye tabi tutulabilir” diye devam etti.
Oyun Atölyesi’nden açıklama
Geçtiğimiz günlerde Oyun Atölyesi de sosyal medya hesabından kendilerine gelen 56 bin liralık faturayı paylaştı.
Oyun Atölyesi’ni arayarak konuyla ilgili görüşmek istediğimizi ilettik ancak salonun kurucusu Haluk Bilginer’in röportaj vermek istemediğini ilettiler ve Oyun Atölyesi’nin konuya dair açıklamasını paylaştılar.
Açıklama şöyle: “Mesele sadece elektrik faturası ile ilgili değil. Elektriğe, doğalgaza, benzine vs. yapılan zamlar kepazelik. Bunu bir kenara bırakalım. Biz devletin anayasal görevi olan sanatı destekleme gerekliliğinden bahsetmeliyiz. Özel tiyatroların sürdürülebilir olması için onlara ticarethane muamelesi yapılmaması, gelir vergisi indirimi, KDV sıfırlama, elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetlerde indirim sağlanması gerekir. Aksi halde özel tiyatrolar ayakta kalacak gücü bulamayacakları için teker teker yok olacaklardır.”
