İngiltere merkezli The Guardian gazetesinin Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) ile işbirliği ile birlikte hazırladığı veri araştırmasının sonuçlarına göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığı ile bilinen Rus oligarklarına ait jetler, kendilerine uygulanan yaptırımlara rağmen uçmaya devam ediyor.
Guardian ve OCCRP’nin beraber yürüttüğü araştırmada, Roman Abramovich, Alisher Usmanov ve eski Rusya Başbakan Yardımcısı Igor Shuvalov da dahil olmak üzere kendilerine yaptırım uygulanan iş insanları ve yetkililer ile bağlantılı jetler takip edildi ve izlendi.
Araştırmada bu jetlerden bazılarının ülkelerin uyguladığı hava sahası yasaklarına ve yaptırımlarına uyduğu; bazılarının ise bu yaptırımlardan kaçtığı tespit edildi. Araştırma sonucunda yaptırım uygulanan Ruslar ile bağlantılı jetlerin, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarının başladığı 24 Şubat’tan bir sonraki hafta boyunca Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) uçtuğu belirtildi.
Örneğin eski Rusya Başbakan Yardımcısı Igor Shuvalov ile bağlantılı jetler, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarının başladığı günden bir gün önce Avrupa Birliği (AB) hava sahasına girip çıkarken izlendi. AB, 25 Şubat’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un mal varlıklarının dondurulacağını açıklamış ve kendilerine yaptırım uygulama kararı almıştı. AB’nin yaptırım uyguladığı kişiler listesinde Igor Shuvalov da bulunuyordu.
Uçuş takip sitesi FlightRadar24 tarafından elde edilen verilere göre Shuvalov’un LX-ABC jeti, 23 Şubat’tan sonra Cenevre, Münih, Paris, Milano ve Helsinki arasında birkaç uçuş düzenledi. 10 milyon dolarlık jette kimin bulunduğuna dair detaylar ise bilinmiyor.
İngiltere Premier League ekiplerinden Everton’un ana sponsoru ve Arsenal’in eski hissedarlarından Özbekistan doğumlu Alisher Usmonov’un iki jeti de Ruslar’a ait, Rus tescilli ya da Rus kontrolündeki uçakların AB hava sahasından yasaklandığının duyurulmasının ardından AB havalimanından uçtu.
Usmanov’un 370 yolcu kapasiteli Airbus A340’ı, 28 Şubat akşamı Münih’ten ayrıldı ve en son 28 Şubat gecesi Özbekistan’ın başkenti Taşkent’e inerken gözlendi. Kendine özgü bir bordo renk ile boyanan jetin maliyetinin 350 milyon dolar ila 500 milyon dolar arasında değiştiği tahmin ediliyor. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Hazine Bakanlığı’na göre de bu jet, Rusya’nın en büyük özel jetlerinden biri.
Usmanov’un bir diğer yeti ise 28 Şubat akşamı İtalya’nın Floransa kentinden ayrıldı ve o jet de en son Özbekistan hava sahasında görüldü.
Usmanov’un bir sözcüsü, Usmanov’a haksız yere yaptırım uygulandığını ve özel jetler de dahil olmak üzere varlıklarının kendisine yaptırım uygulanmadan çok önce tröstlere devredildiğini söyledi.
Sözcü, Usmanov’un iki uçuşta da bulunup bulunmadığına dair sonuyu ise yanıtsız bıraktı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
AB ve İngiltere hükümeti tarafından kendisine yaptırım uygulanan Roman Abramovich ile bağlantılı jetler de Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaştan bu yana havada aktif durumda. LX-LUX tescilli uçak Bombardier Global 6000, şu anda Letonya’da karaya oturdu ve kayıtlı olduğu Lüksemburg’daki yetkililer tarafından mülkiyeti onaylanana kadar uçağın ülkeden ayrılmasına izin verilmedi.
İngiltere makamları tarafından Abramovich’in yakın arkadaşı Eugene Shvidler’in de Londra Biggin Hill ve Farnborough Havalimanları’nda el konulan iki jeti bulunuyor. FlightRadar24 verilerine göre, 27 Şubat’ta Biggin Hill’den Farnborough’a bir jet uçmuştu. Jet ayrıca 27 Şubat’ta New York dışındaki küçük bir havaalanına uçmuş ve 4 Mart’ta Farnborough’a dönmüştü.
İngiltere’nin Rus uçaklarına uçuş yasağı iki gün önce yürürlüğe girdi.
Shvidler’in bir sözcüsü, Shvidler’in yasa dışı bir şey yapmadığını ve ne Rusya vatandaşlığının ne de Kremlin ile herhangi bir bağının bulunmadığını söyledi.
Yeni mesken Dubai mi?
Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) ziyaret eden uçaklar arasında, Abramovich ve Ukraynalı muhalif politikacı Viktor Medvedchuk’un yanı sıra Rus iş insanları Andrey Guryev, Andrey Melnichenko ve Oleg Deripaska ile bağlantılı uçaklar da yer alıyor.
BAE, yüksek bankacılık gizliliği nedeniyle vergi adaleti ağı Tax Justice Network dahil olmak üzere birçok diğer kuruluş tarafından “Basra Körfezi’nin İsviçre’si” olarak tanımlanıyor. Diğer finans merkezlerinden men edilen oligarkların mali işlerini düzenlemek için BAE’ye seyahat etmiş olabileceği düşünülüyor.
FlightRadar verilerine göre, bu ayın başlarında İtalyan makamları tarafından süper yatına el konulan milyarder Melnichenko ile bağlantılı bir jetin 9 Mart’ta Dubai’ye uçtuğu bildirildi. Boeing 737 tipi uçak şu anda kayıtlı olduğu Lüksemburg’da soruşturma altında.
Melnichenko’nun bir sözcüsü, Melnichenko’nun “Ukrayna’daki trajik olaylarla hiçbir ilgisi olmayan” uluslararası bir girişimci olduğunu söyledi:
“Siyasi bir bağlantısı yok. Onu herhangi bir yaptırım listesine koymanın hiçbir gerekçesi yok.”
Deripaska’nın bir sözcüsü ise, Deripaska’ya yönelik yaptırımların “son derece yanlış” olduğunu söyledi:
“Deripaska’ya yaptırım kararının ve kendisine ve ailesine ait malvarlıklarının dondurulmasının ne adaletle ne hukukla hiçbir ilgisi yok. Bu nedenle Twitter hesabında kendisinin daha önce de belirttiği gibi, bu kararın gerçekte kim tarafından alındığını ve bu durumdan yararlananları ortaya çıkarmak mahkemelerin ve polisin görevi olacaktır.”
Abramovich, Shuvalov, Medvedchuk ve Guryev’in sözcüleri Guardian’ın sorularını yanıtsız bıraktı.
Kaynak: Guardian
