Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Buça’da sivil katliamı iddiası: Kentte neler yaşandı?

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırıları devam ediyor.​ Ukrayna ordusu, cumartesi günü (2 Nisan) Rus birliklerinin geri çekilmesiyle birlikte başkent Kiev’e yakın mesafede bulunan Buça kentini kontrol altına aldı. Ukraynalı yetkililer, kentin sokaklarında çok sayıda sivilin cansız bedeni ile karşılaştıklarını açıkladı ve Rusya’yı savaş suçu işlemekle suçladı. Rusya ise Rus ordusunun Buça kentinde sivilleri öldürdüğü iddiasını yalandı. Peki sokakları cesetler ile dolu Buça’da neler yaşandı?

Uluslararası toplum, Ukrayna ordusunun başkent Kiev’e yakın bir mesafede bulunan Buça kentini Ruslar’dan geri almasının ardından sosyal medyada paylaşılan görüntülere sert tepki göstermeye devam ediyor ve Rusya’yı savaş suçu işlemekle suçluyor.

Elleri arkadan bağlanmış, kısa mesafeden hedef alınmış ve işkence izlerine sahip yüzlerce ceset, Ukraynalı yetkililer tarafından “korku filminden bir sahne” sözleriyle tanımlandı. Ukrayna Başsavcısı Iryna Venediktova, Rusya’dan geri alınan kentlerde şu ana kadar 410 sivilin öldürüldüğünü açıkladı.

“Soykırıma kanıt”

AFP’ye konuşan Buça Belediye Başkanı Anatoly Fedoruk, 280 kişinin kentteki toplu mezarlara gömülmüş halde bulunduğu bilgisini paylaştı. ABD merkezli uydu izleme şirketi Maxar Technologies tarafından paylaşılan görüntülerdeki toplu mezarlar da bu iddiaları kanıtlar nitelikteydi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, sivilleri hedef alan ölümcül saldırıların Rusya’nın ülkede soykırım suçu işlediğine yönelik ellerindeki kanıtları artırdığını belirtti. “Rus askerlerinin anneleri bunu görmeli. Nasıl piçler yetiştirdiğinizi görün: Katiller, yağmacılar, kasaplar” diyen Zelenskiy, Rusya’nın savaş suçlarını araştırmak için özel bir yargı mekanizması kuracaklarını söyledi. Buça’dan fotoğraflar paylaşan Zelinskiy, Batı dünyasına da sitem etti.

Buça’da evinin önünde ağlayan bir kadın. (Ronaldo Schemidt/AFP)

​Liderlerden tepki

Batılı liderler Zelenskiy gibi “soykırım” ifadesini henüz kullanmasa da Rusya’nın eylemlerinin savaş suçu teşkil ettiği ve Rusya’nın bir bedel ödemesi gerektiği konusunda hemfikir. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Rusya’nın eylemlerini “sivilleri hedef alan aşağılık saldırı” ifadeleriyle tanımladı ve Rusya’nın bedel ödeyeceğini söyledi. Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ise ilerleyen günlerde Rusya’ya daha fazla yaptırım uygulanacağı sözünü verdi. İki ülke de Fransa ile birlikte Rusya’ya karşı uluslararası bir soruşturma açılması gerektiğini belirtti. 

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Rusya’nın savaş suçlarına dair kanıt topladıklarını açıkladı:  

Buna (Buça’da yaşananlar) kayıtsız kalamayız, bunu normalleştiremeyiz.”

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’nın geri çekildiği bölgelerde kelimelerin yetersiz kalacağı korkunç eylemlerden ötürü dehşete kapıldığını söyledi ve sorumluların hesap vereceğini belirtti. Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel de daha fazla yaptırımın yolda olduğunu belirtti. Estonya Başbakanı Kaja Kallas, “Bu bir savaş alanı değil, suç mahali” ifadeleriyle Rusya’yı kınarken, diğer bir Baltık ülkesi Litvanya, Rusya’dan doğalgaz ithalatını tamamen sonlandırdıklarını açıkladı. Litvanya, Avrupa Birliği (AB) içinde Rusya’dan enerji bağımsızlığını elde eden ilk ülkeydi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres de sosyal medya hesabından şu mesajı paylaştı:

“Buça-Ukrayna’da öldürülen sivillerin görüntüleriyle derin bir şok yaşadım. Bağımsız bir soruşturma ile sorumlulardan etkili şekilde hesap sorulması hayati öneme sahip.”

Rusya’dan yalanlama

​Rusya ise söz konusu görüntüleri “provokasyon” ve “performans” diye nitelendirdi. Kendilerine yöneltilen iddiaları reddeden Rusya Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında “Kiev rejimi tarafından yayınlanan ve sözde Rus askeri personelinin Buça’daki ‘suçlarına’ kanıt oluşturan tüm fotoğraflar ve videolar yeni bir provokasyondur” denildi.

Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında bu görüntüler, “Kyiv rejimi tarafından Batı için sahnelenen bir performans” sözleriyle tanımlandı.

Konuya ilişkin bir diğer açıklama da Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’dan geldi. Zaharova, ABD’yi Rusya’nın itibarını zedelemek için provokasyon emri vermekle suçladı:

“Provokasyonun ustaları kimdir? Elbette ABD ve NATO. Bu konuda bana öyle geliyor ki (Rusya’yı suçlayan) açıklamaların bu videoların ortaya çıkmasının ilk dakikalarında gelmesi bu hikayeyi kimin emrettiği konusunda şüphe bırakmıyor.

Görgü tanıkları neler anlatıyor?

Buça’daki Hostomel Havalimanı’nı gören bir apartman dairesinin beşinci katında yaşayan Taras Şevçenko, saldırıların başladığı 24 Şubat günü sabahın ilk saatlerinde mutfağının penceresinden 20 Rus helikopteri gördü. Helikopterlerden asfalta paraşütçülerin indiğini anlatan Şevçenko, “Kendimi filmlerdeymiş gibi hissettim, bilirsiniz, tüm helikopterleri gördüm, o paraşütçülerin suratlarını bile gördüm” dedi.

Taras Şevçenko ve 77 yaşındaki annesi Yevdokiya (Guardian)

Rus askerlerinin önlerine çıkan yaşlıları vurduğunu söyleyen Şevçenko, gördüklerini “Cesetler üzerinden geçen tanklar insan halıları oluşturuyordu” diyerek tasvir etti. Şevçenko, şehirde yaşadıklarını ve gördüklerini “hayal edilemez” olarak tanımladı. 

Annesinin saldırıların başlamasının ardından sadece 20 metrekareden oluşan bir sığınağa indiğini, aydınlatma için yalnızca mum kullandığını ve tüm bu süre boyunca dua ettiğini belirten Şevçenko, saldırıların beşinci gününde kentte doğalgaz ve suyun kesilmesinin ardından insanların yemek pişirebilmek için binanın girişinde kamp ateşi yaktıklarını söyledi.

Buça’da bir kadın apartman binası önünde yemek pişiriyor. (Vadim Girda/AP)

Ölü bedenlerin Buça sokaklarında öylece yattığını ve taşınmalarına izin verilmediğini söyleyen Şevçenko, yaşadıklarını şöyle anlattı:

“Eşiyle birlikte yürüyen yaşlı bir amca vardı, sokağın karşısına geçmek üzereyken Rus askerleri tarafından durduruldu. Yaşlı adamlar nasıldır bilirsiniz, karşılık vermeyi severler. Bu yüzden onu vurdular, kadına da ‘Sen yürümeye devam et.’ dediler. Kadın kocasına sarılarak ağlamaya başladı ve askerler ‘Onun yanında yatmak istiyorsan seni de vurabiliriz’ dedi. Kadın cesedi alması gerektiğini söyledi ancak ‘Hayır, sadece yürümeye devam et’ dediler. O da yürümeye, ağlayarak yürümeye devam etti. Bu olay evimin 30-40 metre yakınında, bir McDonalds’ın yakınında oldu.”

Şehirdeki Rus keskin nişancılarının arazilerden kaçmaya çalışan sivilleri vurduğu ve genç kızların Rus askerlerince tecavüze uğradığı yönünde iddialar bulunsa da, bu iddialar henüz bağımsız kuruluşlarca doğrulanmış değil.  

Kaynak: Guardian, Reuters, Daily Mail, Ukrinform, DW, Yahoo News, Politico, AP

Derleyen: Alp Selim

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.