Bugün 16 Haziran Dünya Ev İşçileri Günü. Uluslararası Çalışma Konferansı’nda 16 Haziran 2011’de “Ev İşçilerine İnsanca İş Sözleşmesi” kabul edildi ve ev işçilerine asgari haklar tanındı. Türkiye de ise C-189 sayılı Ev İşçileri Sözleşmesi, İş Kanunu kapsamına hâlâ alınmadı. İMECE Ev İşçileri Sendikası Antalya Temsilcisi Minire İnal, defalarca yetkililerle görüşmelerine rağmen sorunun çözülmediğini belirterek, “Yıllardır C-189’un imzalanması için mücadele veriyoruz. Biz bir gün bile işe gitsek işçiyiz. İş kazası geçirebiliyor, sakatlanıyor, düşüp ölebiliyoruz. Herkes kendi derdine düşmüş, ev işçisini düşünen yok” dedi.
Dünya Ev İşçileri Günü’nde Antalya 2. İş Mahkemesi, 14 yıl boyunca sigortasız ev işçiliği yapan Şerife Kurşun’un sigorta tespit davasını gördü. Altı yıldır süren davada Kurşun, 14 yıl çalıştığı evde bir gün bile sigortasının yapılmadığını mahkeme heyetine ispat etmeye çalıştığını anlattı.
“Viledayı sakladılar, eziyet ettiler”
Davayı kazanırsa geriye dönük sigorta hakkını alabileceğini ve emekli olabileceğini belirten 58 yaşındaki Kurşun, şunları söyledi: “Temizlik yapmaktan dizlerim hasar gördü, protez yaptırmak zorunda kaldım. Yıllardır hastalığıma rağmen evlerinde çok ağır çalıştım. Sonra oğlum vefat etti bir süre çalışmaya ara verdim. Kendileri, ‘Gel kafan dağılır, başkasıyla çalışmayalım’ dedi. Bunun üzerine yeniden çalışmaya başladım. Ancak bana eziyet ettiler. Aylarca viledayı saklayarak, yerleri eğilerek silmemi istediler. 30 TL ile işe başladığım yerde işten çıktığımda yevmiyem 50 TL’ydi. Neredeyse hiç zam almadım.”
“Korkularımıza rağmen çalışmaya devam ediyoruz”
Ev işçilerinin sorunlarına değinen Kurşun, “Ev işçileri olarak her gün tanımadığımız insanların evine gidiyoruz, kimi zaman korkuyoruz ancak çalışmaya devam ediyoruz. Bunun üzerine bir de güvencesizlik gibi sorunlarla karşı karşıyayız. Güleryüz görmüyoruz, yemekten bile yoksun kalıyoruz” diye konuştu.
“Herkes kendi derdine düşmüş, ev işçisini düşünen yok”
İMECE Ev İşçileri Sendikası Antalya Temsilcisi Minire İnal da, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) C-189 sayılı Ev İşçileri Sözleşmesi’nin İş Kanunu kapsamına alınması talebini tekrar etti. İnal, yıllardır hem milletvekilleri hem de Çalışma Bakanlığı ile yaptıkları görüşmelerin sonuçsuz kaldığını belirterek, “Defalarca gittik görüştük ancak sözleşmeyi imzalamıyorlar. Ev hizmetlerinde 10 gün ve üzeri çalışanların tüm primlerinin ödenmesi gerektiğine karşı düzenleme yapıldı. Ancak günübirlik çalışanlar için bu hiçbir anlam ifade etmiyor. Bir gün bile işe gitsek, ‘Biz işçiyiz’ diyoruz. İş kazası geçirebiliyoruz, sakatlanıyoruz, düşüp ölebiliyoruz. Herkes kendi derdine düşmüş, ev işçisini düşünen yok” dedi.
“İki hafta üst üste önüme aynı yemek konuldu”
İnal, sosyal medyada yaşanan “Ev işçisine yemek verilir mi” tartışmasını da şöyle değerlendirdi: “Bu çok çirkin bir tartışma. Konuşmak bile çok üzücü. Sabah işe başlıyorsun akşama kadar çalışıyorsun. Bize zaten masa donatan yok ve masa donatmalarını da beklemiyoruz. Verdikleri genelde dünden kalma yemektir. Ben kendim buna benzer olaylar yaşadım Düzenli olarak haftada bir gün gittiğim evde iki hafta üst üste aynı yemeği önüme koydular. Bunun da dedikodusunun yapılması, gündeme gelmesi çok üzücü bir şey.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Ben evden çıkarken ‘İşe gidiyorum’ diyorum çünkü işçiyim”
Güvenceli bir işleri olmadığı için yaşanan sorunları ise İnal, “Ev sahibinin misafiri geldiğinde, tatile çıktığında bana ‘Gelme’ diyor. Ancak bizim sağlık sorunu, cenaze işimiz, acil bir durumumuz olduğunda, ‘Gelemeyeceğim’ dediğin zaman, ‘Tamam bundan sonra seninle çalışmıyoruz’ yanıtını veriyor. Benim hem yevmiyem hem o gün alabileceğim başka bir iş iptal oluyor. Biz evden çıkarken ‘İşe gidiyorum’ diyerek gidiyoruz. İnşaat, tekstil işçisi bir gün bile çalışsa işçi sayılıyorsa biz de sayılmalıyız. Ayın 25 günü farklı farklı yerlerde çalışıyoruz, bir gün çalışmıyoruz” diyerek anlattı.
“Güvenceli iş, güvenceli gelecek istiyoruz”
İMECE Ev İşçileri Sendikası, Şerife Kurşun’un davasının ardından Dünya Ev İşçileri Günü için bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, “Ev işçileri olarak genellikle kayıtdışı çalıştırıldığımızdan emeklilik, sağlık gibi sosyal güvenlik haklarından ve kriz dönemlerinde işsizlik, kısa çalışma ödeneği gibi geçici çözümlerden yararlanamıyoruz. Gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Güvenceli iş, güvenceli gelecek istiyoruz. Buradan bir kez daha sesleniyoruz ILO-C 189 imzalansın” denildi.
