Avustralya’da Yeşiller Partisi Senatörü Lidia Thorpe, mecliste ettiği yeminde, “Ben Lidia Thorpe, sadık olacağıma ve sömürgeci majesteleri Kraliçe II. Elizabeth’e gerçek bir bağlılık göstereceğime ciddiyet ve içtenlikle yemin ederim” demesi üzerine dünya genelinde tartışma yaratan meclis yeminleri gündeme geldi. En tartışmalı beş meclis yemin törenini Medyascope sizin için derledi.
- Yeşiller Partisi Senatörü Lidia Thorpe – Avustralya, 1 Ağustos 2022
Avustralya’da Yeşiller Partisi Senatörü Lidia Thorpe, dün (1 Ağustos) parlamentoya sağ yumruğu havada girdi ve kürsüye çıktı. Kürsüdeki kağıdı okuyan Thorpe, “Ben Lidia Thorpe, sadık olacağıma ve sömürgeci majesteleri Kraliçe II. Elizabeth’e gerçek bir bağlılık göstereceğime ciddiyet ve içtenlikle yemin ederim” ifadelerini kullandı.
Yeminini değiştirmesi ve “sömürgeci” ifadesini kullanmasının ardından Senato Başkanı Sue Lines, Thorpe’un yeminini tekrarlanmasını istedi. Güneybatı Victoria eyaleti kökenli Aborjin Avustralyalı yerli halkı Gunditjamara mensubu Thorpe, yeminini tekrarladı ve sömürgeci ifadesini kullanmadı.
- Fazilet Partisi Milletvekili Merve Safa Kavakçı- Türkiye, 2 Mayıs 1999
1999 seçimlerinde Fazilet Partisi’nden İstanbul Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) giren Merve Safa Kavakçı, yemin törenine başörtülü geldiği için yemin etmesine izin verilmedi ve TBMM’den çıkarıldı.
Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit ise Demokratik Sol Parti (DSP) milletvekillerinin ağır eleştirilerinin hemen ardından meclis kürsüsüne çıkarak Kavakçı’yı işaret etti ve, “Bu hanıma haddini bildiriniz” dedi.
- Sosyaldemokrat Halkçı Parti Milletvekili Leyla Zana – Türkiye, 6 Kasım 1991
Türkiye’de 1991 genel seçimleri sonrası TBMM’ye giren Sosyaldemokrat Halkçı Parti Diyarbakır Milletvekili Leyla Zana, 6 Kasım 1991’deki yemin töreninde yeminini okuduktan sonra, “Bu yemini Türk ve Kürt halkları adına okuyorum” dedi. Özellikle Doğru Yol Partisi (DYP) ve Anavatan Partisi (ANAP) milletvekillerinin tepkilerinden sonra dönemin Meclis Başkanı Ali Rıza Septioğlu, Leyla Zana’dan yemini tekrar etmesini istedi. Leyla Zana, tepkilerin ardından yeminini tekrar etti.
1991 meclis yemininden 24 yıl sonra Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı Milletvekili olarak seçilen Leyla Zana, TBMM’de yemin ederken yeminde yer alan “Türk milleti” ifadesi yerine “Türkiye milletvekili” ifadesini kullandı. Zana, ayrıca yeminine başlamadan önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’a dönerek Kürtçe “Onurlu ve kalıcı bir barış umuduyla” dedi.
Zana’nın yeminini dönemin geçici TBMM Başkanı Deniz Baykal, geçersiz saydı. Baykal, “Yemini geçersizdir. Tekrar kürsüye gelip yemin etmesi gerek” diyerek Zana’yı tekrar yemin etmeye çağırdı. Ancak Zana yeminini tekrarlamadı ve kürsüden indikten hemen sonra Genel Kurul’dan ayrıldı.
Zana, 2011 yılında da meclis yeminini ederken “Türkiye milleti” ifadesini kullanmıştı.
- Ulusal Demokrasi Birliği Partisi Milletvekili Aung San Suu Çii- Myanmar, 23 Nisan 2012
Myanmar Ulusal Demokrasi Birliği Partisi’nden milletvekili seçilen Ang San Su Çii, 23 Nisan 2012’de meclisin açılış seremonisine katılmayı reddederek meclis yeminini protesto etti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Suu Çii ve Ulusal Demokrasi Birliği Partisi, meclis yeminindeki “Anayasayı korumak” ifadesinin “Anayasaya saygı göstermek” olarak değiştirilmesi için Anayasa Mahkemesi’ne talepte bulundu.
- Meclis Başkanı Mallikarjun Kharge – Yeni Delhi, 25 Temmuz 2022
Hindistan Ulusal Kongresi lideri Mallikarjun Kharge’a, 25 Temmuz 2022’deki başkanlık yemin töreninde muhalefet lideri pozisyonuna uygun şekilde koltuk verilmedi. Kharge, ön sırada oturdu ancak parlamento merkez salonunun en sol köşesinde yer aldı.
Meclisteki tüm muhalefet partilerinin yaptığı açıklamada yemin töreninde Kharge’a unvanına uygun koltuk verilmemesi, “istemli saygısızlık” olarak nitelendirildi.
