KPSS’nin geçen pazar (31 Temmuz) günü yapılan Genel Kültür ve Eğitim Bilimleri oturumundaki bazı soruların, Yediiklim Yayınları deneme sınavı ve ders videolarında yer alan sorularla aynı olduğu ortaya çıktı. Bu iddia üzerine AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Devlet Denetleme Kurulu’na (DDK) inceleme talimatı verdi, gece yarısı da ÖSYM Başkanı Halis Aygün’ü görevden aldı. Yayınevine dün akşam operasyon düzenlendikten sonra KPSS’nin 31 Temmuz’daki oturumu bu sabah iptal edildi. Yaşanan son gelişmeler akıllara 2011’deki Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nda (YGS) yaşanan şifre skandalını akıllara getirdi.
27 Mart 2011’de yapılan YGS’ye 1,7 milyon aday girmişti. Soru kitapçıkları her adaya özel olarak hazırlanmış, bununla birlikte 2011’de ilk kez sınav salonlarında kamera ile kayıt uygulamasına geçilmişti. YGS bittikten sonra basına dağıtılan kitapçıkta Temel Matematik Testi’ndeki cevap şıklarının şifrelendiği öne sürülmüştü.
Şifre
Şifrenin şu şekilde olduğu iddia edilmişti: Cevap şıkları sayısal olarak küçükten büyüğe doğru sıralanıp, soruyla eşleştirildikten sonra çakışan şık sorunun doğru cevabı çıkıyordu. Şıkların çakışmaması durumunda da farklı bir yöntem şifre olarak uygulanıyor. Cevap şıkları büyükten küçüğe sıralanıyor. Aynı olan şık doğru cevap oluyordu. 40 matematik sorusundan 38’inde bu formüllerin geçerli olduğu belirlenmişti. Matematik dışındaki testlerde de formüllerle doğru cevabın bulunabileceği iddia edilmişti. Başka bir iddia da 2011 yılındaki YGS’de şifrelerle soruları hiç okumadan 59 net yapılabildiğiydi.
O dönem bürokraside ve eğitim sistemi içinde güçlü bağları bulunan Gülen cemaatine üye adayların şifreyle soru çözdüğü düşünülüyordu.
Dönemin ÖSYM Başkanı Ali Demir, şifre iddialarına ilişkin “Asılsız ve gerçek dışı” dedi
İddialar o dönem Türkiye’nin gündemine hızlıca girmiş, ülkenin dört bir yanından insanlar ve eğitimciler soruları çözmeye ve farklı şifreler bulduklarını iddia etmeye başlamışlardı. Dönemin ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Ali Demir, YGS’ye ilişkin öne sürülen şifre iddialarını “asılsız ve gerçek dışı” diyerek nitelemiş ve şu ifadeleri kullanmıştı: “Sınavda fiilen kullanılmış olan rastgele örnekler seçilerek incelenmiş ve benzeri bir şifrelemenin benzeri bir yapılanmanın hiçbir kitapçıkta olmadığı tespit edilmiştir.”
Söz konusu YGS’nin o güne kadarki sınavlar içinde en güvenilir olduğunu iddia eden Ali Demir, ÖSYM’nin taviz vermediği tek unsurun “sınav güvenliği” olduğunu savunmuştu. Demir daha sonra, her soru için rastgele verilmesi gereken değerler, “sehven sıralı olarak verildiği için” bazı sorularda en büyük değerli seçeneğin hemen sağındaki seçeneğin, doğru cevap olması durumunun ortaya çıktığını belirterek, “Bugüne kadar incelenen çok sayıda soru kitapçığından bu dizilişi fark ederek cevap seçeneğine yönelen tek bir adaya bile rastlanmamıştır” dedi.
Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan şifre skandalına ilişkin, “KPSS son derece başarılı, temiz gerçekleştirilmiştir. CHP, MHP, BDP; YGS üzerinden gençlerimizi istismar ediyor. Taksim’de bin kişiyi, iki bin kişiyi yürütmek, iki bin genci yürütmek problem değil. Biz de kalkarız onların karşısına 5 bin, 10 bin tane genci koyarız” diye konuştu.
2011’de Hatay’da konuşan Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise aynı konuya ilişkin şunları söylemişti: “Bunların şifreci olduğunu biliyorduk. Sonunda kendileri de şifreci olduklarını kabul ettiler. Önce dediler ki ‘Efendim bizim sınavlarda şifre mifre yok’. Sonra ‘Var ama sehven yapılmış’ dediler, sonra çıktılar ‘Vallahi billahi var’ dediler. ‘Var’ diyen de koltuğunda oturuyor. Recep Bey çıkıp diyor ki ‘O çocuklar yürüyor ben de onların karşısına 5-10 bin kişi istersem çıkarırım’ diyor. Yüreğin varsa çıkar, sen kim hak aramak kim? Sen hak aramak değil, hak arayanlara engel oluyorsun.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Liseliler eylem düzenledi
Ülkenin birçok yerinde liseliler sokağa çıkarken, Solcu Liseliler ve TKP’li Öğrenciler İstanbul Beyoğlu’nda 7 Nisan 2011’de FEM Dershanesi önündeydi.
Eylemde “İmamın hırsızı gençlikten elini çek!” yazılı pankart taşıyan liseliler üzerlerinde “YGS’de şifreli tezgah! İmamın hırsızları görev başında”, “Soruları kim çaldı? a) İmamın Gülü b) İmamın Nimeti c) İmamın Recebi d) Hepsi (İmamın Ordusu)” ve “AKP hayatınla oynuyor, izin verme, hırsızları yakala” yazan dövizler taşımışlardı.
Demir, “silahlı terör örgütü üyeliği” ve “zincirleme şekilde görevi kötüye kullanma” suçlarından yargılanıyor
Demir, ÖSYM Başkanlığından görev süresinin dolması nedeniyle 2015’te ayrıldı. 2016’da Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığı, Demir hakkında “Türkiye Cumhuriyeti hükümetini düşürmeye teşebbüs”, “silahlı terör örgütüne üye olmak”, “örgüte yardım ve yataklık yapmak”, “resmi belgede sahtecilik”, “güveni kötüye kullanmak”, “ÖSYM Kanunu’na muhalefet” ve “terörizmin finansmanını sağlamak” suçlamasıyla dava açtı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ise 2019’da, ÖSYM eski başkanı Ali Demir hakkında “silahlı terör örgütü üyeliği” ve “zincirleme şekilde görevi kötüye kullanma” suçlarından 18 yıl altı aya kadar hapis istemiyle dava açtı. Demir, FETÖ üyeliğinden yargılanıyor ve FETÖ’cülerin 2010-2015 arasındaki sınav sorularını çalmalarına zemin hazırlamakla sorumlu tutuluyor. Söz konusu bu iki dosya daha sonra birleştirildi.
Ali Demir, şu an İstanbul Teknik Üniversitesi’nde akademisyen olarak görevine devam ediyor.
2010-2015 yılları arasında ÖSYM’nin başında bulunan Ali Demir, birçok tartışmanın içinde yer aldı:
- 2011’deki Yükseköğretime Geçiş Sınavı’nda (YGS) İstanbul’un Eyüp ilçesindeki Silahtarağa İlköğretim Okulu’nda sınava giren tüm adaylar kızlardan oluşmuştu.
- 27 Mart 2011’de YGS’ye katılan 150 mahkûm adayın kitapçığındaki test hatalı basılmıştı.
- 2014’teki KPSS sorularının da bir KPSS hazırlık kitabındaki sorulardan alındığı, dönemin CHP’li milletvekili Nur Serter tarafından dile getirilmişti.
- 29 Mayıs 2011’de yurtdışı yükseköğretim diplomaları denkliği için seviye tespit sınavında tıp doktorluğu ikinci aşama kitapçığındaki 100 sorudan 75’i, önceki yılın sorularıyla aynı çıktığı sınav iptal olmuştu.
