Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Vize krizi: Bileti yananlar, Erasmus’a gidemeyenler, üç kez üst üste ret yiyenler

Çoğu Avrupa Birliği (AB) üyesi olmak üzere 26 Avrupa ülkesine Türkiye vatandaşlarının girişi için gerekli olan Schengen vizesi ile ilgili şikayetler son dönemde arttı. Vize başvurusu reddedilen ve aylardır başvurusunun sonuçlanmasını bekleyenler yaşadıklarını Medyascope’a anlattı. 

Schengen vizesi, aralarında sınır kontrolü olmayan 26 Avrupa ülkesini kapsayan Schengen bölgesinde serbest dolaşıma izin veren kısa süreli bir vize türü. Bu vizeyi almak, Türk vatandaşları için günden güne zorlaşıyor. 2022 yılının ilk üç ayında Schengen vizesi başvurularına verilen ret oranı yüzde 30’a ulaşırken, başvuruların sonuçlanma süresi ayları bulmaya başladı.

Türkiye, yaşanan gecikmeler ve artan ret oranları nedeniyle geçen ay, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’ne (AKPM) bir rapor sundu. Raporda, Schengen vize sisteminin “kötüye kullanıldığı” itirazında bulunulurken, 2014 yılında yüzde 4 olan Schengen vize reddi oranının 2020’de yüzde 12,7’ye yükseldiği belirtildi. 

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise dün (23 Ağustos) katıldığı bir televizyon programında, Türkiye vatandaşlarının ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden vize almalarının zorlaştığının hatırlatılması üzerine şöyle konuştu: “Seçim öncesi AK Parti iktidarını zorda bırakmak için yapılan adımlar olarak değerlendiriyoruz. Önümüzdeki günlerde, şimdi birçoğu tatilde, eylül başında bu Batı ülkelerinin büyükelçilerini bakanlığa arkadaşlarımız çağıracaklar, gerekli uyarıları yapacaklar. Eğer bundan sonra da düzelmezse bu sefer biz de karşı tedbirler alacağız, kısıtlayıcı tedbirler…”

Üç kez üst üste ret

Yaşadığı zorlu vize başvurusu sürecine ilişkin Medyascope’a konuşan Mehmet’in* Schengen vize başvurusu üst üste üç kez reddedilmiş. Kapsadığı ülkede ikinci sınıf tüm trenlere belli bir süre içinde ücret ödemeden binebilme imkânı sağlayan özel bir tren bileti olan Interrail biletiyle Avrupa turu yapmayı planlayan Mehmet, vize başvuru sürecinin hem maddi hem manevi olarak oldukça yıpratıcı olması nedeniyle tekrar başvuruda bulunmakta tereddüt yaşıyor:

“Ret için gerekçe olarak gösterilen 3. maddede, gerekli belgelerin başvuru dosyası içinde bulunmadığı yazıyor. Daha önce reddedilen iki başvurumda da aynı madde gerekçe gösterilmişti. Sürecin başından itibaren danışmanlık aldığım seyahat acentesi son zamanlarda çok ret aldıklarını söylüyor. Başvuruda gerekli olduğu için uçak biletlerini, tren biletini ve kalacağım yerlerin rezervasyonlarını başvurudan önce alıp dosyaya eklemiştim. Uçak biletim yandı, Interrail biletimin de yanmasından korkuyorum. Tekrar başvuru yapmak istiyorum ama ret alma ihtimalim çok yüksek ve tekrar tekrar başvuru ücreti ödemek istemiyorum. Daha önce Schengen vizesi almış ve Almanya’ya seyahat etmiştim. Bu sefer vize alamamam oldukça garip.”

Başvurular durdurulduğu için yeniden başvuru yapılamıyor

Ahmet*, bayramda arkadaşlarıyla birlikte turistik amaçlı Yunanistan’a gitmek için Schengen vizesine başvurmuş. Ahmet’in başvurusu, Schengen bölgesinde seyahat ve yaşam masraflarının başvuru sahibi tarafından karşılanamayacağı gerekçe gösterilerek reddedilmiş. Ahmet, Schengen vizesi başvurularının durdurulması nedeniyle tekrar başvuruda bulunamıyor: 

“Yunanistan’da bir tura katılmayı düşünüyordum arkadaşlarımla, arkadaşlarım benden 15-20 gün öncesinde vizeye başvurarak 90 günlük vize aldılar. Ben de aynı onlar gibi bayram tatili için birkaç gün öncesinden başvuru yaptığımda, maddi durumumu gerekçe gösterilerek başvurum reddedildi. Altı aylık maaş döküm ve birikim hesabımın özetini teslim etmiştim. Hesabımda fazlasıyla para vardı, hem euro hem Türk Lirası olarak. Benimle birlikte başvuru yapan bir arkadaşım da aynı şekilde reddedildi ki o daha önce birçok sefer Schengen vizesi almıştı. Schengen için başvurular durdurulduğu için tekrar başvuramadım.” 

“Vize işlemlerindeki gecikme yüzünden seyahat bursumu kullanamayacağım”

Mert* ise 20 yaşında bir üniversite öğrencisi. Bir AB vakfı tarafından Avrupa ülkelerinde yapılacak bir projede çalışmak üzere bir seyahat bursu almış. Eylül ayında yapmayı planladığı seyahat için temmuz ayının ortasında vize başvurusu yapan Mert’in başvurusu hâlâ sonuçlanmamış. Mert, haziranda başvuru yapanların bile başvurularının sonuçlanmadığını belirterek, seyahatini iptal etmek zorunda kalacağını söylüyor: 

“Bir vakıf tarafından bu yaz Avrupa’da bir proje yapmak üzere davet edildim. Projeye kabul edilir edilmez vize başvuru randevumu aldım. Eylüldeki seyahatim için ‘Temmuzda başvuru yapsam yetişir’ diye düşünmüştüm. Ancak 15 iş günü geçtiği halde başvurum sonuçlanmadı. İnternette haziranda yapılan başvuruların bile sonuçlanmadığını gördüm. Uzun süredir planladığım bir seyahatti, bu haber bende şok etkisi yarattı. Görünen o ki proje tarihine kadar vize başvurum onaylanmayacak. Böyle bir fırsatı yakalamışken sadece vize işlemlerindeki gecikme yüzünden bu fırsatı kaçıracak olmak çok üzücü. Kısa süreli bir seyahat için bile haftalarca vize başvurusunun sonuçlanmasını beklemek Türk pasaportunun ne kadar itibarsızlaştığına birinci elden tanık olmamı sağladı. Benim gibi mağdur olan binlerce kişi var. Yetkililerin bu mağduriyeti çözmesi gerekiyor.”

“Konsolosluklara ulaşılamıyor”

Işıl* da vize başvurusunun sonuçlanmasını bekleyen bir diğer üniversite öğrencisi. İtalya’da Erasmus yapmayı planlayan Işıl’ın birkaç gün içinde İtalya’ya gitmesi gerekiyor. Ancak Işıl’ın başvurusu, yaklaşık bir ay önce vize başvurusunu yaptığı halde sonuçlanmamış. Işıl sürecin çok belirsiz olduğunu belirterek, seyahat planlaması yaparken yaşadığı zorlukları şu sözlerle anlatıyor:

“Uzun dönem Erasmus için İtalya’ya vize başvurusu yaptım. Öncelikle stresli bir evrak toplama sürecine girdim. Süreç çok belirsiz, bu yüzden ne yapacağınızı şaşırıyorsunuz. Size net bir tarih veremiyorlar, bekliyorsunuz. Aracı firma ‘Biz bir şey bilmiyoruz, bir şey yapamayız’ diyor. Konsolosluk maillere cevap vermiyor, şans eseri telefonu açarlarsa ‘Yetiştirmeye çalışacağız’ diyorlar. Sözde gidiş sırasına göre vizeler veriliyormuş ama bu da çok havada bir konu, gitmesine iki gün kala vizesi gelen de var, iki hafta önce gelen de hiç gelmeyen de.”

En yaygın Schengen vizesi ret nedenleri 

  • Seyahat belgelerinin eksik olması veya sunulan evrakın inandırıcı bulunmaması: Vize ret nedenleri içinde en sık karşılaşılanı. Bu nedenden vizeniz reddedildiyse evrakınız seyahat amacınıza uygun olarak hazırlanmamış veya hazırlanan evrak inandırıcı bulunmamıştır. 
  • Yeterli finansal kanıt bulunamaması: Genellikle kişinin vize işlemleri sırasında, seyahati süresince ve ülkesine dönüşü için yeterli maddi kanıt, banka hesabı sunulmaması durumunda ortaya çıkan gerekçe. Son üç aylık banka hesap dökümünde düzenli hareket olmaması, düşük limitli banka hesabının sunulması, rezervasyon yapılan otel ve uçak fiyatlarının banka hesabındaki paradan fazla olması gibi nedenler bu sonuca yol açabilir. 
  • Kişinin ülkesine döneceğine dair inanç oluşmaması: Bu nedenle alınmış bir vize reddi, kişinin ülkesindeki sıkı bağlarını yeterince ispatlayamaması, çalışıyorsa iş bağlantılarını, çalışmıyorsa da ülkesiyle olan vazgeçemeyeceği bağlarının ispat edilmemiş olmasından kaynaklanır. 
  • Seyahat sağlık sigortasının uygun bulunmaması: Seyahat sağlık sigortası seyahat tarihlerini kapsamalı, 30 bin euro teminatlı ve tüm Schengen üyesi ülkelerde geçerli olmalıdır. Teminat miktarı düşük, seyahat tarihlerini kapsamayan bir seyahat sigortası sunulmuşsa bu nedenden vize reddi alınabilir.

(*) Röportaj yapılan kişilerin isimleri kendi istekleri doğrultusunda değiştirilmiştir.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.