Anayasa Mahkemesi (AYM), Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın talebi üzerine HDP’nin Hazine yardımının bulunduğu hesapların geçici olarak bloke edilmesine karar verdi. Karar, altı ret oyuna karşılık dokuz oyla kabul edildi. Kapatma davaları sürecinde, dava sonuçlanmadan Hazine yardımının bulunduğu hesaplara yönelik tedbir kararı ilk kez alındı. Medyascope’a konuşan HDP Hukuk Komisyonu Eş Sözcüsü Serhat Eren, karara ilişkin sürece dair herhangi bir tebliğ yapılmadığına dikkat çekerek, “Bu kararın, kapatma davasına ilişkin nihai kararla birlikte verilmesi gerekirken şimdi alınmış olması tamamen siyasi bir karar olduğunu gösteriyor. AYM, kapatma davasıyla ilgili rengini de ortaya koymuş oldu. Bu karar, seçimlere müdahale anlamına gelir” diye konuştu.
AYM, HDP’nin Hazine yardımının bulunduğu hesapların geçici olarak bloke edilmesine karar verdi. Kapatma davası süren HDP’ye yönelik mali yaptırım talebini HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Hukuk Komisyonu Eş Sözcüsü Serhat Eren, Medyascope’a değerlendirdi. Eren, “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bizim partimizin hesaplarına bloke koyulması için talepte bulunmuş. Bu talebi veya bu talebin ekinde deliller varsa, bize iletilmedi. Savcı bir talepte bulunuyorsa, bu talebe karşılık, davalı partiden diyecekleri sorulmalı. Davalı partinin itirazları varsa bu itirazların alınması, akabinde AYM’nin bir karar vermesi lazımdı” diye konuştu.
“Talebin mahiyetini de bilmiyoruz”
Seçim gündemi olmaksızın, partilere 1-10 Ocak arasında Hazine yardımı verildiğini ve seçim öncesi yapılan çalışmalarda Hazine’den aktarılan paranın kullanıldığını hatırlatan Eren, seçim takvimi netleştikten sonra daha büyük bir yardım verildiğine dikkat çekti. Savcının talebinin mahiyetini de bilmediklerini vurgulayan Eren, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Savcı şu an Hazine yardımının bulunduğu hesaplara mı bloke konulmasını istedi, yoksa 2023 yılı için Hazine tarafından yapılacak yardımın engellenmesi ve bloke edilmesi için mi talepte bulunuyor? Bunu da bilmiyoruz. AYM’nin bize Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın talebini göndermesini bekliyorduk ama bu yapılmadı. AYM, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’ndan taleplerini somutlaştırmasını, buna ilişkin dilekçeyi sunmasını istemişti. Bunun üzerine 6 Ocak’ta karar verecekti fakat Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı 4 Ocak’ta dilekçesini gönderdiği için AYM kararını bugün açıkladı.”
“AYM’nin seçimlere müdahale etmesi anlamına gelir”
“AYM’nin bu talebi reddedeceğini umuyorduk. Hukuksal olarak da bu talebin reddedilmesi gerekiyordu fakat AYM’nin bu talebi kabul etmiş olması seçime müdahale anlamına geliyor. Seçim sathı mailine girmişken, partimizin serbest, adil, diğer partilerle eşit bir şekilde seçim kampanyası yürütmesine engel olacak bir karar alınmış oldu. Belki partimizle ilgili bir karar alınmış oldu ama bu karar diğer partileri de, demokratik siyaseti de etkileyecek.”
“AYM, kapatma davası için kararının rengini ortaya koymuş oldu”
“Tahminimiz AYM’nin kapatma davasına ilişkin nihai kararı iki ay sonra vereceği yönünde. Hazine yardımının olduğu hesaplara ilişkin kararın, nihai kararla birlikte verilmesi gerekirken, AYM’nin iki üç ay öncesinden böyle bir tedbir kararı vermesi hukuksal değil, tamamen siyasi karar oldu. AYM, kapatma davasıyla ilgili görüşünde de ihsası reyde (oyunu / tarafını belli etme) bulunmuş, kararının rengini ortaya koymuş oldu. AYM’nin bu tartışmalara mahal vermeyeceğini düşünüyorduk.”
Geçici bloke kararı ilk defa verildi
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Hesapların geçici olarak bloke edilmesi, Hazine yardımının hesaba yatması ancak bu paranın kullanılamaması anlamına geliyor. Kapatma davasında karar çıkana kadar, bloke kararı geçerli olacak. HDP, AYM’nin kararına itiraz edebilir ve AYM, o süreçte kararı yeniden değerlendirebilir. AYM’nin HDP’nin başvurusu olmadan da kararı yeniden değerlendirme yoluna gitme yetkisi var. HDP’nin kapatma davasında yapacağı sözlü savunmadan sonra, AYM’nin bu kararı gözden geçirmesi bekleniyor.
Kapatma davaları sürecinde, dava sonuçlanmadan Hazine yardımının bulunduğu hesaplara yönelik tedbir kararı ilk kez alındı. 2008’de AKP’ye açılan kapatma davasında AYM, dava sonuçlandığında partinin kapatılmasına gerek görmemiş ancak 2008 yılında yapılan Hazine yardımının yarısının kesilmesine karar vermişti.
“Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, kapatma davasını MHP kongresine hediye mahiyetinde açtı”
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, HDP’nin kapatılması istemiyle AYM’ye sunulan iddianamenin usul eksikleri gerekçesiyle iade edilmesinin ardından, 31 Mart 2021’de “HDP’nin kapatılması kadar Anayasa Mahkemesi’nin de kapatılması artık ertelenemez bir hedef olmalıdır” demişti. AYM üyelerinin bağımsızlığından şüphe duyulabilecek somut veriler olsa da AYM hakkında böyle bir değerlendirmelerinin olmadığını söyleyen Eren, Bahçeli’nin sözlerine ilişkin şöyle konuştu:
“AYM’den beklentimiz, siyasetçilerin söylemlerine, talimatlarına göre hareket etmemesi ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın pozisyonunun böyle olmadığı konusunda partimizin kanaati net. Başsavcı, siyasi saiklerle ve iktidarın küçük ortağı MHP’nin talebi, talimatı üzerine kapatma davasını açtı. MHP’nin büyük kongresinin yapıldığı günden bir öncesine denk getirerek, bir anlamda kongreye hediye mahiyetinde bir dava açmış oldu. Sonraki süreçte de Devlet Bahçeli’nin veya diğer MHP yöneticilerinin, milletvekillerinin, partimizin kapatma davasını ilgilendiren, kamuoyunu etkileyen birçok değerlendirmesi oldu. Siyasi kampanyaya dönüştürülen çok söylem oldu. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı da bunları kendisine görev addedip zaman zaman dosyaya çeşitli müdahalelerde bulundu. Hesaplara bloke koyulması da, iktidarın küçük ortağının telkinleri sonucu yapılan bir talepti.”
“Kapatma davasının seçimden önce tamamlanacağını düşünüyoruz”
Eren, kapatma davasıyla ilgili sürecin bundan sonra şu şekilde ilerleyeceğini anlattı:
“10 Ocak’ta Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, kapatma davasına dair sözlü mütalaasını AYM’ye sunacak. Sözlü mütalaadan sonra AYM, sözlü savunmamızı yapmak üzere bizi davet edecek. Savcının sözlü mütalaasından sonra, ne zaman partimizin davet edileceği konusunda bir fikrimiz yok, bu konuda bir yasal düzenleme yok. AYM’nin diğer kapatma davalarında uygulaması da çok farklı. Kimi davalarda iki gün sonra, kiminde iki-üç ay sonra davalı parti çağrılmış. Partimiz sözlü savunmasını sunduktan sonra dosya raportöre tevdi edilecek. Raportör, raporunu hazırladıktan sonra mahkemeye sunacak. Mahkeme, bu raporu üyelere dağıtacak ve aynı zamanda karar vermek için bir gün belirleyecek. Biz bu sürecin mart veya en geç nisan ayına kadar, seçimden önce tamamlanacağını düşünüyoruz.”
“Taleplerimizden biri, AYM’nin partimizle ilgili kararı seçimden sonra vermesidir”
HDP’nin kapatma davasında verilecek kararın demokratik siyaseti etkileyecek önemli bir karar olduğunu vurgulayan Eren, şöyle devam etti:
“Karar, sonuçları itibarıyla HDP’nin temsil ettiği halkın, Kürtlerin, inanç gruplarının, farklı etnik grupların, işçilerin, emekçilerin, yoksulların durumunu etkileyeceği gibi, diğer partilerin de durumunu etkileyecek. Seçim öncesi verilecek bir karar, AYM’nin doğrudan siyasete müdahale etmesi anlamına gelebilecek. Bizim taleplerimizden biri de, AYM’nin partimizle ilgili kararı seçimden sonra vermesidir. Seçimden önce böyle bir karar vermesi hukuki değil, siyasi bir karar olacaktır.”
