Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Sana söz” başlıklı kampanyasının ilhamı Balkanların bahar süsü marteniçka oldu. Kampanyaya destek vermek isteyen yurttaşlar, marteniçkaları CHP İstanbul İl Başkanlığı’ndan ve 39 ilçe başkanlığından temin edebilecek.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanlığı, Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Sana söz yine baharlar gelecek” kampanyasına ilham olan marteniçkalar bugünden (13 Nisan’dan) itibaren yurttaşlara ulaştırılacak.
Kaftancıoğlu paylaştı
CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu, marteniçkalı bileğinin fotoğrafını paylaşıp “Haydi gençler ve kendini genç hissedenler, marteniçkalar bileğe” dedi.
Haydi gençler ve kendini genç hissedenler; marteniçkalar bileğe… pic.twitter.com/Sm8iaGk2TQ
— Canan Kaftancıoğlu (@Canan_Kaftanci) April 13, 2023
Bir süredir bileğinde marteniçka taşıyan Kemal Kılıçdaroğlu, 26 Mart’ta Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Sana söz” dedi ve bahar dalına asılı bir marteniçkayla seçim kampanyasını başlattı. Kılıçdaroğlu, aynı gün profilindeki kapak fotoğrafını da marteniçka fotoğrafıyla değiştirdi. Marteniçka, Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olarak mutfağından yayımladığı ilk videoda bileğindeydi.
CHP lideri, 31 Mart 2019 Yerel Seçimleri’nden önce de marteniçka takmış “Bu bileklik Balkan geleneği. Leylek görüldükten sonra çıkarılıyor. Daha henüz leyleği görmedim. Dileğimiz inşallah yerine gelir” demişti.
Baharı müjdeliyor
Peki marteniçka nedir, Baba Marta kimdir, Pijo ile Penda neyi temsil eder?
Kırmızı ve beyaz yünlerden yapılan bahar süsü marteniçka (martenitsa), esasen bir Bulgaristan geleneği. 1 Mart’tan itibaren ay boyunca kentleri, sokakları, giysileri renklendiren bu süsler; bir mit olan Baba Marta’nın (Marta Nine) günleri diye de anılan baharda ortaya çıkıyor. Zira Baba Marta, inanışa göre, yeni başlayan tarım yılının bereketli ve verimli olması için iyi dilekleri kabul ediyor.
Pek çok farklı türü olan marteniçkalar, “Pijo ile Penda” adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış bebeklerden ilham alıyor. Beyaz renk uzun ömrü, kırmızı ise sağlık ve gücü temsil ediyor.
Eskilere dayanan bu geleneğin, Bulgaristan’a özgü olduğu düşünülse de Doğu Trakya, Yunanistan ve kimi Balkan halkları da günümüzde martın gelişini böyle kutluyor.
Kırlangıç, leylek, karınca yuvası…
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bulgaristanlılar, 1 Mart geldiğinde yakınlarına ve arkadaşlarına marteniçka hediye ediyor ve onlar için sağlık diliyor. Bu dönem, Bulgarcada “Çestita Baba Marta! (Честита Баба Марта!)” ifadesiyle kutlanıyor.
Marteniçkaları hazırlamak da epey kolay. Kırmızı ve beyaz renkteki ipler saç örgüsü şeklinde örülüyor ya da iplerin iki ucu ters yönlere döndürülerek burgu haline getiriliyor. Bunlar, yaka süsü ve bileklik olarak kullanılabiliyor.
Marteniçkalar kırlangıç, leylek, karınca yuvası görülünceye dek taşınıyor. Bunlardan en az biri görüldüyse ay başında tutulan dileğin gerçek olacağı düşünülüyor. Daha sonra da bileklerdeki marteniçkalar, çiçek açmış bir ağaca çaput niyetine bağlanıyor.
Bu gelenek 2017’de Bulgaristan, Romanya, Kuzey Makedonya ve Moldova’nın ortak adaylığıyla UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras listesine eklendi.