Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan’ın JP Morgan’ın düzenlediği yatırımcı toplantısına katılmasını, Kerim Rota değerlendirdi. Medyascope’a konuşan Rota, Hazine ve Maliye Bakanı ile TCMB Başkanı’nın toplantıya birlikte katılmasının çok nadir olduğuna dikkat çekerken, toplantıdan somut bir sonuç beklemediğini ve swap piyasaları açılmadığı sürece Batı parasıyla ilişki kurulamayacağını söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, bugün (4 Ağustos) Amerika merkezli yatırım bankası JP Morgan’ın düzenlediği yatırımcı toplantısına katıldı. Erkan, 27 Temmuz’da TCMB’nin enflasyon raporu toplantısında, en kısa sürede yatırımcılarla bir araya geleceklerini söylemişti.
Gelecek Partisi Ekonomi Politikaları Başkanı Kerim Rota, JP Morgan’ın getireceği yatırımcılarla görüşülecek toplantının olası sonuçlarını Medyascope için değerlendirdi. Toplantı henüz bitmeden görüşlerini paylaşan Rota, “Yatırımcı toplantıları rutin olarak yapılır ama hem Maliye Bakanı’nın hem Merkez Bankası Başkanı’nın aynı anda katıldığı toplantılar daha nadirdir. Çok daha nadirdir, bu çok önem verildiğini gösterir” diye konuştu.
Rota, sözlerine şöyle devam etti:
“Türkiye’nin borsa dışında, dışarı açık bir serbest piyasası henüz yok”
“Yabancı yatırımcılarla görüşmekte bir sıkıntı yok ama Türkiye’nin aslında piyasaları yok. Erkan-Şimşek ikilisi geleli iki ay oldu ama daha Türkiye’nin borsa dışında, dışarı açık, yabancıların işlem yapabileceği bir serbest piyasası henüz yok. Döviz piyasası kontrol altında. Swap piyasası yabancılara kapalı. Mevduat ve kredi piyasasının üstünde de çok ciddi kısıtlamalar var. Batı dünyasının gelip görüşmesi güzel ama Türkiye’ye giriş yapacak tek kanalı borsa. Bunun dışında başka bir kanal yok. Borsada da gelecek olan tutarlar oldukça sınırlı olabiliyor. Asıl büyük piyasa, swap piyasası ama o da çok uzun yıllardır, Berat Albayrak döneminden beri kapalı. Öyle olunca, bugünkü toplantının biraz birbirini tanıma, bir ön görüşme toplantısı olduğunu düşünüyorum.”
“Batı parasıyla bir ‘ilk resmi ilişki’ diyebiliriz ama piyasaların çalışır hale gelmesi lazım”
“Niye daha çok Körfez bölgeleri, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan’da para arandığının cevabı burada yatıyor. Aslında Türkiye piyasalarını açabilecek, serbest piyasayla yabancı yatırımcılardan portföy yatırımları çekebilecek bir düzeye gelemedi çünkü rasyonel ekonomi politikaları uygulanmaya başlanamadı bir türlü. Bu nedenle de daha kapalı kapılar ardındaki körfez parasına daha çok ilgi gösteriyorlar. Bu toplantı için Batı parasıyla bir ‘ilk resmi ilişki’ diyebiliriz ama bunun hayata geçmesi ve Türkiye’ye para girişinin sağlanması için Türkiye’nin piyasalarının çalışır hale gelmesi lazım. Piyasa çalışmıyor.”
“Erkan’ın toplantısından piyasaların yakın dönemde çalışacağı mesajını almadım”
“Hafize Gaye Erkan’ın geçen haftaki toplantısının sonucunda da, ben Türkiye’nin piyasalarının yakın dönemde çalışacağı mesajını almadım. Bu düğümü yavaş yavaş çözeceklerini söylüyor, yani faiz kısıtı var kendi üstlerinde. Faizi anlamlı bir şekilde, enflasyonla mücadele için kullanamayan bir merkez bankasının piyasalarını açması da, piyasalarını serbest piyasa haline getirmesi de bence imkansız.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Swap piyasaları açılmadığı sürece Batı parasıyla ilişki kurulması mümkün değil”
“2019’dan itibaren swap piyasalarına yabancıların girişi Merkez Bankası ve BDDK’nın çeşitli uygulamalarıyla kısıtlandı, sonrasında neredeyse yasaklandı. Dolayısıyla tekrar bu piyasaları açmak için, gerçek bir faiz politikasının olması lazım, yani Merkez Bankası faiz politikasının gerçekçi olması lazım. O nedenle bunu açamıyorlar. Swap piyasalarına, borsaya giren paraların 10-15 katı gelir. Bunu açamadığınız sürece, Batı parasıyla ilişki kurulması çok mümkün değil.”
“Gerçekçi bir enflasyonla mücadele programı olmadan piyasalar çalışmaz”
“Bugünkü yatırımcı toplantısından somut bir çıktı beklemiyorum. Türkiye’nin gerçekçi bir enflasyonla mücadele programı açıklaması gerekiyor bence. Bunu açıklamadan da piyasalarını çalışır hale getirmesi mümkün değil. Piyasalar çalışmayınca da yabancı parası bence gelmez. Bunun için söz verilebilir, ‘Önümüzdeki şu kadar dönemde, bunları yapacağız’ denebilir. Böyle bir gelişme olabilir tabii.”
“Bu ekonomi yönetiminin teşhisi doğru ama ortada tedavi yok”
“Daha önceki ekonomi yönetimi yanlış teşhis ve yanlış tedavi uyguluyordu. Bu ekonomi yönetimi teşhisi biraz daha doğru hale getirdi ama ortada herhangi bir tedavi yok. Türkiye’de enflasyon kendi haline bırakılmış vaziyettedir. Enflasyonla mücadele de yapılmıyor. Zaten Mehmet Şimşek’in de 2024 ortasını adreslemesi, 2024 ortasından itibaren yıllık enflasyonun düşmeye başlayacağını söylemesi bence bunun bir göstergesi. Ancak yerel seçimlerden sonra gerçek bir enflasyonla mücadele ihtimali var. Bunda da yine seçime odaklanılmış gibi görünüyor.”
OKUYUN: TÜİK’in enflasyonu da yükseliyor | AKP iktidarının üçüncü en yüksek aylık enflasyonu ölçüldü
Swap Nedir?
Swap, takas, değiş/tokuş anlamına gelir. Swap işlemi, iki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde farklı faiz ödemelerini ve/veya farklı para birimlerini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir. Merkez Bankası’nın yaptığı swap işlemlerinde ise sözleşmenin arkasında genellikle ticaret vardır. Swap, bir kullanım değil kullanım hakkı sözleşmesidir. Gerektiğinde kullanılmak üzere, bir sözleşme ile verilen “emanet para” olarak da düşünülebilir.
