Japonya’nın başkenti Tokyo tam 100 yıl önce bugün 7,9 büyüklüğündeki bir depremle sarsıldı, 105 bin kişi yaşamını yitirdi. Deprem o kadar güçlüydü ki, Merkezi Meteoroloji Bürosu’nun sismometreleri yok oldu. Peki 1 Eylül 1923’te meydana gelen depremden sonra Japonya, bir daha böyle bir depremle karşı karşıya kalmamak için hangi önlemleri aldı?
Depremin ardından iki gün boyunca evdeki gaz ocakları, kimyasallar ve kabloların tetiklediği yangınları, Tokyo’nun doğusundaki Shitamachi’deki ahşap binaları yerle bir etti. Yangınlar söndürüldüğünde tahminen 105 bin kişi hayatını kaybetmiş ya da kaybolmuş; 290 bin ev de dahil olmak üzere şehirlerdeki binaların çoğu yıkılmıştı. Hasarın boyutu o kadar büyüktü ki, Japonya’nın gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 37’sine eşdeğerdi.
Japonya’nın başkenti Tokyo bugün (1 Eylül) depremin 100. yıldönümü kutlarken bölge sakinleri de kendilerini bir başka büyük depreme hazırlıyor. Deprem bilimciler önümüzdeki 30 yıl içerisinde Tokyo’yu vuracak, en az 23 bin insanın hayatını kaybedeceği ve hasarın yaklaşık 47 trilyon Yen’e ulaşacağı bir depremin olacağını düşünüyor. Olasılık ise yüzde 70.
Bugünün Tokyo’su bir asır önce bölgede meydana gelen 7,9 büyüklüğündeki depremle yerle bir olan şehre benzemiyor. Çivi yığınları, yanan baskı makineleri, tokalı bisikletler ve enkazın altından çıkan siyah beyaz fotoğraflar… Yıkımın kanıtları Tokyo’nun doğusundaki bir anıt müzede saklanıyor.
Hangi önlemler alındı?
Japonya, 1923 felaketinden büyük dersler aldı. Bina yönetmelikleri depreme daha dayanıklı hale getirildi. Örneğin Mart 2011’de ülkenin kuzeydoğu kıyılarında tsunamiyi tetikleyen 9,0 büyüklüğündeki deprem felaketinde Tokyo’daki binalar dakikalarca sallanmış ancak zarar minimum düzeyde olmuştu.
Deprem felaketinin ardından geçen sürede başkentteki güçlendirilmiş yapıların yerini modern kuleler (gökdelenler) aldı. Gökdelenlerin temellerininin altına zemin titreşimlerini izole etmek için kauçuk yastıklar yerleştirildi, şok emiciler katlara dağıtıldı ve bazı binalardaki sarsıntıyı etkisiz hale getirmek için birkaç ton ağırlığında sarkaçlar yerleştirildi.
Japonya’da meydana gelen 9 büyüklüğündeki depremde binalar böyle sallanıyor:
Ülkede her an olabilecek deprem ve tsunami tehdidi, Japon ruhunun bir parçası. Öğrenciler içgüdüsel olarak koruyucu başlık giyiyor, sıralarının altına sığınıyor, yetkililer milyonlarca hazır yemeği stokluyor… Japonya’da çok sayıda insan deprem korkusuyla yaşıyor, telefonuna yükledikleri deprem uyarısı uygulamasından gelebilecek bildirimden irkiliyor.
Japonya’da 1960’tan bu yana 1 Eylül, “Felaket Önleme Günü” olarak kutlanıyor. Öğrenciler, işçiler ve memurlar tatbikat yapıyor; hastaneler ve işletmeler acil durum malzemeleri stokluyor. Uzmanlar, yıllardır alınan önlemlerle olabilecek yeni bir depremden ötürü endişe duymadıklarını söylüyor. Onlardan biri de Yoshiaki Nakano. Nakano şunları söyledi:
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Deprem hayatın bir gerçeği. Tasarım ve inşaatı yerinde denetleme ve kontrol sistemi, yapının kalitesini ve deprem sırasında binanın performansını sağlamak için çok önemli bir faktördür.”
Kaynak: Guardian
