Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’de 9 kişide yeni koronavirüs varyantı Eris’in görüldüğünü duyurdu. Bakan Koca, hastaların yurtdışı temaslı ve aynı ilde olduklarını söyledi. Mevsim geçişi hastalıklarıyla Eris varyantının aynı belirtilere sahip olduğunu olduğunu söyleyen uzmanlar, virüsün ayırt edilebilmesi için teste ihtiyaç olduğunu ancak yine de geçmişteki gibi bir salgın beklemediklerini belirtti.
Omicron soyundan gelen EG.5 “Eris” alt varyantı Türkiye’de de görüldü. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, X hesabından Türkiye’de görülen Eris vakalarına ilişkin bilgi verdi. Koca, konuyu “endişe konusu sayılmayacak bir gelişme” olarak tanımladı ve şöyle dedi:
“Hasta etme gücünün (virülansının) düşüklüğünü bildiğimiz Eris varyantı referans laboratuvarımızda yapılan incelemede 9 kişide görüldü. Yurtdışı temaslı ve aynı ildeler. Mevcut tedbirlere ve gündelik hayatımıza devam edeceğiz.”
“Açıklanan rakamlar gerçeği karşılamıyor”
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi üyesi Dr. Kâzım Doğan Eroğulları, mevsim geçişi nedeniyle aile hekimliği birimlerinde ve sağlık tesislerinde solunum enfeksiyonu sayısında bir artış olduğunu söyledi.
Eroğulları, Eris varyantının tüm dünyada yaz piki yaptığını söyleyerek, açıklanan rakamların gerçeği yansıtmadığını belirtti:
“Türkiye’de de vaka vardı, Sağlık Bakanlığı’nın şimdi açıklamasının ve önceki vakaları muhtemelen saklamış olmasının sebebi, turizm sezonunun etkilenmemesiydi. Şu anda açıklanan rakamlar, daha önceki salgında olduğu gibi gerçekleri yansıtmıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tüm dünya için vaka uyarıları yaptı. Bu göz önünde bulundurulduğunda Türkiye’de şu ana kadar vakaya rastlanmamış olması bilimsel olarak mümkün değildi zaten.”
“Şeffaf yönetilmeyen bir süreçte neler yaşadığımızı gördük”
Eris varyantının ateş, bulantı, kusma, halsizlik, enfeksiyon belirtileri olduğunun altını çizen Eroğulları, Eris’in daha hızlı seyrettiğini ve bulaşıcılığının daha fazla olduğunu belirtti:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“En önemli olan şeylerden birisi, risk altındaki grupların korunması, 65 yaş üstü kronik hastalığı olan yurttaşların hem kişisel önlemlerle hem de kamunun alacağı önlemlerle korunmasıdır. Mutlaka taramaların sürdürülmesi ve şeffaflık çok önemli. Çünkü şeffaf yönetilmeyen bir süreçte neler yaşadığımızı, ne kadar büyük can kayıpları verdiğimizi gördük.”
“Mevsim geçişi hastalıkları ile Eris‘i ayırt edebilmek için test gerekli”
Koronavirüs testlerinin varyantlara göre güncellendiğini söyleyen Eroğulları, hastalığın yayılımını azaltmak için yaygın taramaların yapılması gerektiğini söyledi:
“Varyantın genetiği çözülüyor, tespit ediliyor ve testler geliştiriliyor. Bu testlerle birlikte alt varyantlar tespit edilebiliyor. Bu nedenle yaygın bir tarama yapılmalı. Mevsim geçişi nedeniyle aile hekimliği birimlerinde ve sağlık tesislerinde solunum enfeksiyonu sayısında gözlenen bir artış var.”
“Salgın tehlikesi beklemiyoruz”
Eris varyantının mevsim geçişi hastalıklarıyla aynı belirtilere sahip olduğunu söyleyen Eroğulları, virüsün tespit edilebilmesi için teste ihtiyaç olduğunu ancak yine de geçmişteki gibi bir salgın beklemediklerini belirtti:
“Vakaların Eris olup olmadığının mutlaka testle ortaya konması lazım çünkü bulaşıcılığı yüksek. Bu şekilde, bu hastalığın yayılımını önleriz. Geçmiş dönemde yaşadığımız gibi bir salgın beklemiyoruz. Varyantı tespit edecek kitlerin hızlıca tüm sağlık kuruluşlarına ulaştırılması, virüsün yayılımını önemli ölçüde önleyecektir. Bağışıklık içinde aşı olunması gerekiyor.”
“Vaka artışları var ama daha hafif seyrediyor”
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Önder Ergönül, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamasını “beklenen bir durum” olarak nitelendirdi:
“9 vaka sayısı verildi ama gerçek vaka sayısı 9’un çok ötesindedir. Aylar öncesinden bakılsaydı da Eris varyantına rastlandığı saptanabilirdi. Ama bu varyantın kritik bir önemi yok, vaka artışları var ama daha hafif seyrediyor.”
Eris varyantının belirtilerinin halsizlik, hapşırma, burun akıntısı ve ateş olduğunu söyleyen Ergönül, hastaneye yatan hastaların çoğunlukla aşısız olduğunu belirtti:
“Dünyada da hastaneye yatanların veya başvuranların çoğunun aşı olmadığını veya eksik aşı olduğunu görüyoruz. Hiç aşı olmamış insanların daha fazla hasta olduğuna şahit oluyoruz. Yazın bu döneminde soğuk algınlığı denilen hastalıkların büyük bir kısmı gerçekten Eris varyantı olabilir ancak bunu test yaptırmadan bilemeyiz.”
“Risk grubu önemli”
Ergönül, varyanta dayanıklı aşıların uygulanması, 65 yaş üstü kronik rahatsızlığı olan kişilerin aşılanmasına öncelik verilmesi gerektiğini söyledi:
“Risk grubunda olan kişilerin aşılanması önemli. Aşılı olanlar ve gençler, daha kolay atlatabilir. Eris varyantı daha mı ağır seyrediyor, hayır. Tarama yöntemi ve aşı ile yayılımın önüne geçilebilir.”
Eris hakkında ne biliyoruz?
Uzmanlara göre yeni varyantların çıkması bir sürpriz değil. Eris yani EG.5.1, 2023’ün başında Omicron’un alt türü olarak tanımlandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ağustosun başında Eris’in statüsünü değiştirdi ve “izlenmesi gereken varyant” olarak adlandırdı. DSÖ, Eris varyantını düşük riskli olarak değerlendirdi ama yayılım hızının yüksek olduğunu söyledi. İlk olarak Uzakdoğu’da saptanan daha sonra Avrupa ve Kuzey Amerika’ya da sıçrayan Eris varyantının belirtileri arasındaysa ateş, öksürük, halsizlik, yorgunluk, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, baş ve kas ağrıları bulunuyor.
