Küresel ısınma eşiği 1.5°C, bu yıl ilk defa aşıldı. Yıllık sıcaklık artışı 1.52°C olarak açıklanırken bilim insanları Dünya’nın Sanayi Devrimi’nden sonraki en sıcak döneminden geçtiğimizi söylüyor.
Avrupa Birliği (AB) Copernicus İklim Değişikliği Servisi, Dünya’nın bu yıl küresel ısınma eşiği olan 1.5°C’yi ilk defa geçtiğini açıkladı. Şubat 2023 ile Ocak 2024 arasında yıllık sıcaklık artışı 1.52°C’ye ulaştı.
Yıllık ortalama sıcaklık artışı, eşik 1.5°C’yi geçerken aynı zamanda Dünya rekor oranda su seviyesi artışı ile karşı karşıya. Bilim insanları için tehlike sinyalleri veren bu gelişmelere karşı acil adım atılması gerekiyor.
Bilim insanları sıcaklığın ne kadar arttığı konusunda görüş ayrılıklarında bulunsalar da Dünya’nın Sanayi Devrimi’nden sonraki en sıcak döneminden geçtiğimiz konusunda hepsi aynı fikirde. Birleşmiş Milletler’in (BM) 2018’deki bir raporuna göre küresel ısınmanın yıkıcı sonuçları olan su seviyesinin yükselmesi, sıcak hava dalgaları, yangınlar ve canlı çeşitliliğinin azalması küresel ısınma 2°C’ye yaklaşırken daha da artacak.
Dünya liderleri, 2015’te Paris’te küresel ısınmayı yıllık 2°C’nin oldukça altında tutmaya ve 1.5°C ile sınırlı tutmak konusunda anlaşmıştı. Paris Anlaşması olarak bilinen bu anlaşma, ülkelerin küresel ısınmaya karşı aldıkları tutumun en önemli simgelerinden biriydi.
Ancak Paris Anlaşması’nda liderler, uzun dönemde küresel ısınmayı 1.5°C ile sınırlı tutma konusunda anlaştılar. Dolayısıyla tek bir yıldaki 1.5°C artış, Paris Anlaşması’nı etkisiz kılmıyor.
Neden küresel ısınma 1.5°C’yi geçti?
Sanayi Devrimi ile birlikte gelişen endüstrilerde fosil yakıtların kullanılması, atmosfere büyük oranlarda karbon dioksit salınmasına yol açtı. Fosil yakıtların endüstrilerde kullanılmaya başlamasıyla birlikte her geçen yılda kürese ısınma da artıyor.
Bilim insanlarına göre 2023’ün en sıcak yıl olmasının sebeplerinden en büyüğü elbette ki fosil yakıtlar ve küresel ısınmaya neden olabilecek insan aktiviteleri. Ayrıca El Niño ismi verilen küresel doğal bir hava durumunun etkisini sürdürmesi de sıcaklık artışında büyük etki oynuyor. Bilim insanlarına göre El Niño etki etmeye devam ettikçe 2024, bir önceki yıllardan daha sıcak bir yıl olacak.
El Niño, genellikle tropik doğu Pasifik’teki deniz yüzeyi sıcaklıklarının ortalamanın en az 0.5°C üzerine çıkmasıyla ilan edilir.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Küresel ısınmayı yine de durdurabilir miyiz?
İlk defa yıllık küresel ısınma eşiği 1.5°C aşıldıysa gelecek yıllarda uzun vadeli artış eşiğinin de aşılması mümkün görünüyor. Uzmanlar arasında görüş ayrılığı olsa da birçok uzman bu artışın bir kriz eşiği olmadığını dolayısıyla küresel ısınmayı durdurabilmenin bir yolu olabileceğini söylüyor.
Ancak bazı bilim insanları ise aktif ve acil bir müdahalede bulunulmadıkça artışın devam edeceği ve iklim krizinin ölümcül sonuçlarıyla karşı karşıya kalacağımız konusunda uyarılarda bulunuyor.
Dünya, yenilenebilir enerji ve nükleer füzyon denemeleri gibi konularda ilerleme kaydetse de küresel ısınmayı engellemek için bundan daha fazlası gerekiyor. İklim aktivistleri, ülkelerin acil olarak net tavır almalarını ve aktif bir müdahaleye girişmeleri gerektiğini düşünüyor.
Avrupa’daki birçok ülkenin karbon emisyonlarını azaltmak için kendilerine koydukları hedefi ileri bir hareket ancak yeterli görmeyen iklim aktivistlerine göre “sıfır karbon emisyonu” hedefi için sert önlemler alınmalı.
Bunun haricinde geçtiğimiz dönemlerde Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Kaliforniya’da gerçekleşen ölümcül seller, Şili’de gerçekleşen yangınlar ve daha nice doğal afet, insanların henüz küresel ısınmanın ve iklim krizinin ölümcül sonuçlarına hazır olmadığını gösteriyor. Bilim insanları küresel ısınma arttıkça, bu tip doğal afetlerle daha fazla karşılaşılacağı konusunda uyarıyor.
