Ünlü Belçikalı yazar David Van Reybrouck, Avrupa’nın Afrika ve Asya’daki sömürgeci dönemlerini inceliyor. Geçmişten bugüne kalan sömürgeci mirasın devamlılığını yaratan dinamikleri araştırmayı sürdüren yazar, günümüzdeki bu devamlılığın bir örneğinin “iklim krizi” olduğunu iddia ediyor.
İlk kitabıyla Kongo’nun ve son kitabıyla da Endonezya’nın bağımsızlık hikayelerini anlatan Belçikalı yazar David Van Reybrouck, Avrupa’nın sömürgeci geçmişiyle ilgili tartışmaları alevlendiren isimlerden biri. Reybrouck’un eserlerini övenler arasında Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Fransa Başkanı Emanuel Macron ve Eski Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan bulunuyor.
Her ne kadar Reybrouck, eserlerinde Avrupa’nın geçmişteki sömürgeci dönemlerinin bir eskizini çizse de güncel literatüre eleştirilerini de saklamıyor. Reybrouck, güncel literatürün sıklıkla geçmişteki kolonyalizme atıf yaptığını ancak günümüzdeki kolonyalizmden bahsedilmediğini söylüyor.
“Geçmişteki kolonyalizme kıyasla bugün, hala içinde yaşadığımız birçok kolonyalizm var” diyen yazar, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bugün yaşadığımız iklim krizi, doğası gereği tamamen sömürgeci. İklim krizinin sebepleri genellikle kuzey yarımkürede bulunan endüstrileşmiş ülkeler. Ancak iklim krizinin etkileri ise en fazla Tropiklerde ve Arktiklerde hissediliyor.”
Kimlik siyaseti, iklim krizinin yarattığı sorunları gölgeliyor
Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere ve Hollanda’da yaygın olan “kimlik siyaseti”nin toplumları içine soktuğu çözülemez tartışmaların iklim krizinin yarattığı sorunları gölgelediğini düşünen yazar, iklim krizinin acil çözümler gerektirdiğini düşünüyor.
Reybrouck, kendi düşüncelerini şöyle ifade ediyor:
“Sokaklarındaki bütün sömürgeci liderlerin isimlerini değiştirmeye çalışan bir belediye başkanına kıyasla yönettiği şehrini 2040’a kadar fosil yakıtlardan temizlemeye çalışan bir belediye başkanı, kolonyalizmi bitirmeye daha fazla çaba gösteriyor.”
Yazara göre eski sömürgeci güçler bugün iklim krizine karşı büyük miktar paralar harcayarak çözümler üretmeli. Reybrouck’a göre ikili anlaşmalarla bulumnmaya çalışılan çözümler de kolonyalizmin bir parçası.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Reybrouck’un kitabı Revolusi’den öğrenecek derslerimiz var
Endonezya’daki bağımsızlık hareketlerini çalıştığı kitabında Reybrouck, sadece yerel dinamikleri değil bu dinamiklerin küresel ölçekteki etkilerini de inceliyor.
İngiltere sömürgesinden çıkan ülkeler ile Hollanda sömürgelerinden kurtulan ülkeler arasındaki dinamik farklarına da dikkat çeken yazar, bu yatay ilişkilerin görmezden gelindiğini belirtiyor.
Ancak yazar için en önemli nokta, geçmişteki bu sömürge miraslarının bugün ülkelerde nasıl seyrettiği:
“Sömürge bölgelerdeki her şey sömürgeci geçmişlerindeki mirasların yanı sıra Avrupalılaşıyor. Asıl soru, 19. ve 20. yüzyıldaki bu kolonyal geleneklerin nasıl 21. yüzyıla da uzandığı.”
“Bugüne kadar Avrupa’nın kolonyalizmi adında bir müze hiç olmadı. Belki bu bir başlangıç olur” diyen yazar, kendi sorularına şöyle yanıt veriyor:
“Avrupa kolonyalizminin dinamiklerini anladığınızda Asya, Afrika ve Güney Amerika’daki bölgelerin nasıl sömürüldüğünü de anlarsınız. Bu sömürünün bugünkü uzantısı da aslında geçmişten gelen bu gelenek.”
Kaynak: Guardian
