Oil Change International tarafından yürütülen ve Guardian’la özel olarak paylaşılan çalışmaya göre büyük petrol şirketleri, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında kullandığı jet, uçak ve askeri ekipmanların yakıtlarını doldurmaya devam ediyor.
Oil Change International (OCI) tarafından yürütülen çalışmaya göre İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarda kullandığı uçakların, tankların ve jetlerin yakıtları, dünyanın en büyük petrol şirketleri tarafından dolduruluyor.
İsrail, Gazze’ye yönelik geniş çaplı saldırılarına devam edebilmek için denizaşırı ülkelerden ham petrol ve rafine ürünlere ihtiyaç duyuyor.
Araştırma, petrol arzının ticari zincirini takip ederek İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarıyla birlikte ticaret hacmindeki değişimleri gözlemledi. Sonuçlara göre İsrail, saldırıların başlamasının ardından Azerbaycan, Kazakistan, Rusya, Brezilya, Gabon ve Amerika Birleşik Devletleri’nden (ABD) fosil yakıt ithal ediyor.
Data Desk tarafından yapılan analizler ise İsrail’in saldırılarda kullandığı ekipmanlara yakıt dolduran şirketlerin BP, Chevron, ExxonMobil, Shell ve TotalEnergies gibi büyük çaplı petrol şirketleri olduğunu gösteriyor.
Son zamanlarda petrol ve yakıt taşıyan gemiler, “muhtemelen” güvenlik nedeniyle İsrail’e ulaşmadan önce otomatik tanımlama sistemi (AIS) sinyallerini kapatıyor.
Uluslararası Adalet Divanı’nın kararına rağmen petrol endüstrisi kâr elde ediyor
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları Uluslararası Adalet Divanı’nda (UAD) soruşturuluyor. UAD, geçtiğimiz dönemde İsrail’in Gazze’de soykırıma sebep olacak hamlelerden kaçınmasına yönelik geçici bir karar yayımlamıştı.
UAD’ın bu kararı yalnızca İsrail’i değil aynı zamanda bütün ülkeleri de kapsıyor. Bu karara göre ülkeler, İsrail’in soykırıma varan hamleleriyle bağdaşan tavır sergileyemez.
İnsan hakları örgütleri ise İsrail’in askeri ekipmanlarının yakıtlarının ülkelerce doldurulmasının “soykırıma” doğrudan dahil olma sayılabileceğini söylüyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları ve Çevre Özel Raportörü David Boyd, bu konu hakkında şunları söylüyor:
“UAD’ın kararına rağmen İsrail’in askeri ekipmanlarına yakıt dolduran şirketler ve ülkeler, büyük insan hakları ihlallerine yol açıyor. Belki bu ülke ve şirketler, soykırımın suç ortağı bile sayılabilir.”
İsrail, UAD’ın geçici kararını tanımadığını birçok kez ifade etti. ABD ise UAD’ın kararının İsrail ve Gazze’ye yönelik diplomasilerinde bir değişiklik yaratmayacağını belirtmişti.
İsrail’e yönelik ham petrol ihracatında azalma görülmüyor
İsrail, sınır dışı operasyonlarını sürdürmek için gereken fosil yakıt boru hatlarına sahip değil. Dolayısıyla İsrail, ham petrol ticaretine bağımlı.
Verilere göre İSrail’e yönelik ham petrol ihracatı saldırıların başlamasının ardından da oldukça dengeli kaldı. Yalnızca Ocak 2024’te ihracatta bir azalma söz konusu.
Analizden edinilen detaylı veriler şu şekilde:
- İsrail, Ekim 2023’ten bu yana Azerbaycan’dan bin 440 kilotondan fazla ham petrol ithal etti. Azerbaycan’dan ham petrol Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı yoluyla edinildi.
- BP, BTC’nin en büyük hissedarlarından biri. BTC ise Azerbaycan’ın ham petrol ihracatında önemli bir rol oynuyor.
- BTC’nin daha küçük hissedarları arasında TotalEnergies ve ExxonMobil yer alıyor.
- Brezilya, İsrail’e toplam iki yük gemisi (260 kiloton) ham petrol yolladı
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığını iddia eden liderler arasında. Ancak Brezilya’nın İsrail’e yönelik ham petrol ticareti hakkında hiçbir yaptırımda bulunmadı.
Shell ve TotalEnergies konu hakkında yorum yapmayı reddetti.
- İsrail’e ayrıca 600 kiloton Kazak/Rus ham petrolü gönderildi.
- Chevron gibi büyük petrol şirketi de İsrail’in savaş ekipmanlarının yakıtlarını doldurmada yer alıyor.
- Rusya, İsrail’in gaz ihtiyacını karşılayan önemli aktörlerden biri olmaya devam ediyor.
Kaynak: Guardian
