AKP neden İBB Meclisi’nde azınlığa düştü?

31 Mart’ta gerçekleşen yerel seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni (İBB)  Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) adayı Ekrem İmamoğlu kazandı. İmamoğlu’nun üçüncü kez kazandığı seçimde fark yüzde 11,6’ya çıktı. İmamoğlu, 2019’a oranla Kadıköy, Bakırköy, Avcılar ve Maltepe gibi ilçelerde oylarını önemli ölçüde artırarak AKP ile aradaki makası daha da açtı. Beşiktaş’ta hiç meclis üyesi çıkartamayan AKP, Kadıköy’de sadece bir, Bakırköy’de de dört üyesini meclise sokabildi. Kazanamadığı ilçeler dahil İstanbul genelinde oylarını artıran CHP, İBB Meclisi’nde uzun yıllar sonra ilk kez çoğunluğu elde etti. İşte öne çıkan bazı ilçeler ve İBB Meclis üyeliğindeki son dağılım.

CHP, 39 ilçenin bulunduğu İstanbul’da, elindeki ilçe belediye sayısını 14’ten 26’ya çıkardı; kaybettiği sekiz ilçede de oylarını gözle görünür bir şekilde yükseltti. AKP’nin elindeki ilçe sayısı 24’ten 13’e geriledi ve 38 ilçede oy kaybı yaşadı. İşte bu tablo, İBB’deki çoğunluğun uzun yıllar sonra CHP’ye geçmesini sağladı. CHP’li İmamoğlu’nun yüzde 51,09, AKP’nin adayı Murat Kurum’un yüzde 39,59 oy aldığı seçim sonrası İBB Meclisi’nde dengeler değişti. 

2019 Yerel Seçimleri’nde İBB Başkanlığı’nı kazanan Ekrem İmamoğlu’nun görev süresince yakındığı konuların başında, çoğunluğun AKP’de olduğu bir meclisi yönetmek zorunda kalması geliyordu. CHP’li yetkililer, Büyükşehir Belediye Meclisi’nde Cumhur İttifakı’nın çoğunluğu oluşturmasıyla, AKP’li üyeler tarafından engellendiklerini öne sürüyordu.

İmamoğlu da görevde geçirdiği süre boyunca projelerinin ya merkezi idare ya da İBB Meclisi tarafından engellendiğini söylüyordu. Engeller arasında bekletilen kredi onayları, ulaşım ihaleleri, halk ekmek gibi sosyal projeler vardı.

Üye çoğunluğunun önemli olmasının sebeplerinden biri komisyonlara gönderilen projelerin onaylanması. AKP’nin çoğunlukta olduğu komisyonlarda gönderilen dosya ve projelerin uzun seneler bekletildiği iddia ediliyordu. CHP’li yetkililer meclis oylamasıyla geçirmek istediği projeleri komisyonlardan geçiremediğini öne sürüyordu. AKP’li yetkililer ise İmamoğlu’nun “engelleme” iddialarına karşı çıkıyordu. 

İmamoğlu, 1 Mayıs 2023’te engellendiği projeleri X hesabından paylaşarak, “Köstek olan gidiyor, destekleyenler geliyor” notunu düşmüştü.

https://twitter.com/ekrem_imamoglu/status/1652914611186724866

İmamoğlu’nun paylaşımından kısaca öne çıkanlar şöyle:

Hiçbir kamu bankası İBB’ye kredi vermedi, icraatları öz kaynaklarımızla ve dış kredilerle yaptık. İncirli Sefaköy Beylikdüzü Metrosu, finansmanı ve yatırımcısı hazır olmasına rağmen, hükûmet tarafından yıllardır onaylanmadı. Finans Merkezi’ne ulaşımı sağlayacak ve trafik yoğunluğunu azaltacak Göztepe Ataşehir Metrosu’nun kredi onayı 1 yıl bekletildi. Biz göreve gelince İstanbul’un ulaşım kararlarının alındığı UKOME’nin yapısını değiştirdiler ve yeni taksiler gibi birçok konuda engel çıkardılar. Hızlıca yeni taksiler ve ulaşım çözümleri hayata geçecek.”

31 Mart seçimleri ile bu tablo tersine döndü

Önceki dönem meclisteki 312 üyeden 176’sına sahip olan AKP’nin elinde 31 Mart’ın ardından sadece 130 üye kaldı. CHP ise daha önce 128 olan İBB Meclis üyesi sayısını 184’e çıkardı. Daha önce dörder üyesi bulunan İYİ Parti, yeni mecliste hiç temsilci bulunduramazken, MHP’nin üye sayısı da ikiye geriledi. Tablonun tersine dönmesindeki en büyük etken CHP’nin ilçe belediyelerinde aldığı oylardaki artış.

CHP’nin oylarınını artırdığı pek çok ilçede AKP’nin de o oranda oy kaybı yaşaması dikkat çekiyor. Makas açıldıkça ilçe belediye meclislerindeki üstünlüğün CHP’ye geçtiği ve AKP’nin de özellikle CHP’nin kalesi olarak görülen ilçelerde varlık gösteremediği görülüyor. İşte o ilçelerde AKP, İBB’ye ya hiç üye gönderemedi ya da çok az sayıda üye göndermek zorunda kaldı ve bu dağılım AKP’yi İBB Meclisi’nde azınlığa düşürdü.

Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.

Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.

İşte dikkat çeken ilçeler:

CHP’nin yaklaşık yüzde 69 ile kazandığı Kadıköy’de, AKP’nin sadece bir meclis üyesi var. CHP ise 36 tane meclis üyesi çıkardı.

CHP’nin yüzde 67,72, AKP’nin ise yüzde 22,07 oy aldığı Bakırköy’de, AKP’nin sadece dört meclis üyesi var, CHP’nin ise 27.

Maltepe’de CHP yaklaşık yüzde 59 oy alarak yüzde 32 oy alan AKP’yi geride bıraktı. Bu durumda belediye meclisinde CHP’nin 33, AKP’nin ise 12 meclis üyesi bulunuyor. 

Beşiktaş’ta yüzde 64,13 ile seçimi önde bitiren CHP, 31 meclis üyesinin tamamını aldı. AKP’nin ise Beşiktaş’ta meclis üyesi bulunmuyor.

Silivri’de CHP ve MHP yarışında, yüzde 53,19 oy ile kazanan ana muhalefet partisi oldu. Yüzde 39,53 oy alan MHP’nin mecliste beş üyesi bulunacak. AKP’nin üye sayısı da beş olurken, CHP’nin 21 tane meclis üyesi var.

CHP’nin kazandığı ilçeler şöyle:

Adalar, Ataşehir, Avcılar, Bakırköy, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beykoz, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Çatalca, Çekmeköy, Esenyurt, Eyüpsultan, Gaziosmanpaşa, Kadıköy, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Sancaktepe, Sarıyer, Şile, Silivri, Şişli, Tuzla ve Üsküdar.