İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki Metro İstanbul’un düzenlediği Tren Sürücüleri Eğitim Programı’na katılan ve programı başarıyla tamamlayan 101 kadın, 99 erkek vatman brövelerini aldı. Medyascope’a konuşan kadın vatmanlar, kadınların her alanda olmaları gerektiğine vurgulayarak, “Kadın yapamaz algısı artık kırıldı, bu tabuları yıktık” dedi.
İBB iştiraki Metro İstanbul’un Tren Sürücüleri Eğitim Programı’nı 101’i kadın, 99’u erkek; toplam 200 vatman, başarıyla tamamladı. 332 saatlik eğitim sürecini geride bırakan vatmanlar, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun katıldığı programda brövelerini aldı. Metro İstanbul verilerine göre, kadın çalışan oranı 2019’dan bu yana yüzde 5,8’den yüzde 16’ya yükseldi. Kadın tren sürücü sayısı sekiz iken bu sayı 39 kattan fazla arttı. Bugün tren sürücülerinin yüzde 31’i kadınlardan oluşuyor.
“Kadın olmak yapamazsın anlamına gelmez”
İBB Metro İstanbul Tren Sürücüsü Beydanur Dülger, toplumdaki “Kadın yapamaz” algısının kırıldığı için onurlu ve gururlu olduğunu ifade ederek, bir kadın olarak tren sürücüsü olmanın müthiş bir his olduğunu ve işini severek yaptığını şöyle anlattı:
“Yolcuların ‘kadın sürücü’ diyerek bize imrenerek bakmaları bile bizi o kadar gururlandırıyor ki, bu işi severek yapıyorum. Perona girerken çocuklar bize el sallıyorlar, bende karşılık veriyorum ki imrensinler ve bu mesleği yapsınlar. Kadın olmak yapamazsın anlamına gelmez, imkânsız şeyler tabuları yıkarak olabilir.”
“Neden kadın tren sürücüsü yok diye düşünürken afişleri gördüm”
Metro İstanbul’un afişlerini görerek başvuru yapan Dülger, “Hep erkek tren sürücüleri vardı. ‘Neden kadın tren sürücüsü yok’ diye kendi kendime sorarken o afişleri ve kadınları gördüğümde imrendim. İlan açıldığında Metro İstanbul’da İBB Kariyer’den başvurumu yaptım ve mülakata çağrıldım. Gayet güzel ama bir o kadar zorlu bir süreç yaşadı. Gece gündüz yatmadan, dinlenmeden, dişimle tırnağımla kazıyarak bu mesleğe geldim” dedi.
“Kadın yapamaz” algısının kırılması gerektiğini söyleyen Dülger, kadının her yerde her şeyi yapabilecek potansiyeli olduğunu belirtti. İşine her sabah aynı düzende ve titizlikte gittiğini söyleyerek yaptığı işten onur duyduğunu aktaran Dülger, “Ben, Metro İstanbul’u temsil eden bir kadın sürücüyüm, bu ailenin bir parçasıyım” diye konuştu.
“Tramvay hattında kadın sürücü görmüştüm, çok şaşırmıştım”
İBB Metro İstanbul Tren Sürücüsü Elif Özge Helvalı, mesleğe nasıl başladığını şu sözlerle anlattı:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Anadolu yakasında oturuyorum. Şu anda M4’te Kadıköy Havalimanı hattında çalışıyorum. Kadıköy’e uğradığımda T3 tramvay hattında kadın sürücü görmüştüm. Ben de çok şaşırmıştım, şaşırmamın ne kadar yanlış olduğunu şimdi idrak ediyorum. Onları gördüğümde çok heveslendim, değişik gelmişti bana. Benim bu işe olan bakış açım da bu şekilde başladı.”
“Yüzlerce insanı taşıyor olmanın gururu paha biçilemez”
Çevresinden ve toplumdan olumlu tepkiler aldığını dile getiren Helvalı, Metro İstanbul’un kadın tren sürücüsünün çoğunlukta olmasına çok hazır bir ortamı olduğunu dile getirdi. İşinin keyifli geçtiğini vurgulayan Helvalı, kadın sayısının az olduğu bir işi yapıyor olmanın gurur vericiliğinden söz etti. Eğitimi birincilikle tamamlayan Helvalı, her kadının tren sürücüsü olabileceğini, yetkinlik kazanabileceğini söyledi. Sonraki jenerasyona umut olabileceklerini de aktaran Helvalı, şöyle devam etti:
“Eğitimi başarıyla tamamlamak ya da sınavı hak ederek geçmek değil de sırtımı döndüğümde yüzlerce insanı taşıyor olmanın gururu paha biçilemez. Sorumluluk bilinci olması gerekiyor, insanlar daha işe gitmeden siz işinizin başında oluyorsunuz. Bazen sabah erken kalkıyoruz, bazen gecenin bir yarısı evimizde oluyoruz. Biz bunu kabul ettik, bunu sevdik.”
“İlham kaynağım kadın tren sürücüleriydi”
İBB Metro İstanbul Tren Sürücüsü Günay Koç da bu işe kadın vatman görerek girmek istediğini söyledi. Eğitim sürecinin keyifli ama aynı zamanda yorucu olduğunu ifade eden Koç, yine dünyaya gelse tren sürücüsü olmak isteyeceğini şu sözlerle ifade etti:
“Metro hattını kullanırken kadın tren sürücülerini gördüğümde çok heveslendim. ‘Ben de bu sektörde olmalıyım’ dedim. Eğitim süreci çok keyifli geçti, zorlu süreçlerden geçtik. Yeri geldi işime kızımı bırakıp geldim. Ama işimi severek yaptım. Kadınları görmek güzel bir şey. İlham kaynağım kadın tren sürücüleriydi. Gerçekten gece uyumak bile istemiyorum. İşime dört elle sarıldım. Tren sürmek o kadar keyifli bir iş ki yine olsa, dünyaya yeniden gelsem yine tren sürücüsü olurum.”
“Eşitliği pozitif anlamda bozduk”
Törende konuşan İBB Başkanı İmamoğlu, krizlere ve bir kısım engellere rağmen metro şantiyelerinin sorunsuz çalıştığı bir dönem yaşattıklarını belirtti. 2019 yılından bugüne 236 kadın, 178’i erkek olmak üzere 414 tren sürücüsünün görev aldığını belirten İmamoğlu, eşitliği pozitif anlamda bozduklarını söyleyerek, “Aralık 2023’te 311 tren sürücümüz brövelerini almıştı. Bugün de 101’i kadın, 99’u erkek 200 kişi brövelerini alacak. Bugün eşitliği pozitif anlamda bozduk. Ülkemizde de bozulması gerekiyor” dedi.
“İSPARK’ın şimdi yüzlerce kadın çalışanı var”
İBB’yi cinsiyet ayrımını yok eden uygulamalarla güçlendirdiklerini aktaran İmamoğlu, bazı meslek kollarına sadece kadınların davet edildiğini, kadının hiç yer almadığı meslek alanlarındaysa belli bir orana ulaşılması için özel çalışmalar yürüttüklerini söyledi. İmamoğlu, “Göreve geldiğimizde 2 bin küsur çalışanı olan İSPARK’ta bir kadın bile yoktu. Bugün ise yüzlerce kadın çalışanı var” dedi.
Brövelerini alacak tren sürücülerini tebrik eden İmamoğlu, iş hayatlarında başarılar diledi. İBB bünyesinde çalışanların yüzünde gülümseme olması gerektiğini aktaran İmamoğlu, “Çünkü İstanbul halkına hizmet etmek, dünya ölçeğinde bir hizmetin parçası olmak demektir” diye devam etti.
Nasıl tren sürücüsü olunur?
Tren sürücüsü adayları mülakatların ardından uygulamalı ve teknik bilgilerden oluşan 60 günlük eğitim sürecine başlıyor. Eğitimin sonrasında iki ay boyunca stajyer tren sürücüsü olarak tecrübeli bir tren sürücüsünün eşliğinde görev yapıyor. Sürücüler, tüm bu süreçleri tamamlayınca dört ayın sonunda yalnız tren kullanmaya başlıyorlar.