Sokak hayvanlarına ilişkin yasa teklifinin beşinci maddesi de komisyonda kabul edildi. AKP, maddedeki “ötanazi” kelimesini kaldırarak, değişiklik önergesi hazırladı ancak muhalefet bir değişiklik olmadığını, eski kanuna atıf yapıldığını ve sadece kelimelerin değiştiğini söyledi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, 22 Temmuz Pazartesi günü sokak hayvanlarına “ötanazi” yapılması ve sahipsiz köpeklerin belediyeler tarafından toplatılıp barınaklara yerleştirilmesini içeren 17 maddelik “Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ni görüşmek üzere AKP Kahramanmaraş Milletvekili Vahit Kirişçi’nin başkanlığında toplandı.
Görüşmeler sonucunda yasa teklifindeki dördüncü madde kabul edildi ve “ötanazi” maddesi olarak da bilinen beşinci maddenin görüşmelerine geçildi. Teklifin beşinci maddesinde, sokak hayvanlarının toplanılarak barınaklara götürüldükten sonra alındıkları ortama geri bırakılmaları yerine sahiplendirilmeleri ve “ötanazi” yapılarak öldürülecek hayvanların nitelikleri belirlendi. Bu konuda yerel yönetimler yetkilendirildi.
Oylama sonucunda AKP’nin değişiklik önergesiyle birlikte beşinci madde kabul edildi.
AKP beşinci madde ve 13 maddenin birinci fıkrası için önerge verdi
AKP Grubu’nun beşinci madde ve 13. maddenin birinci fıkradan önce gelmek üzere eklenen fıkralar için verdiği önergeye göre bakımevine alınan köpeklerden insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesinin üçüncü fıkrasına atıfta bulunarak veteriner hekim tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebileceği belirtildi.
Değişiklik önergesinde atıf yapılan Veterinerlik Kanunu’nun ilgili maddesi ise şöyle:
“Hayvanlara ötanazi yapmak yasaktır. Ancak,
a) Hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında,
b) Akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda,
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
c) Davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötanazi yapılmasına karar verilebilir. Ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır.”
Yerel yönetimlerin de sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Bakanlar Kurulu’nun onayladığı “Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi” kapsamında madde 12’de yer alan “Taraflardan biri, başıboş hayvan sayısının sorun yarattığını düşünürse, gereksiz ağrı, acı ve ızdırap çekmelerine sebep vermeyecek şekilde sayılarını azaltmak için uygun yasal ve/veya idarî tedbirleri alacaktır” yetkisini kullanacak.
Muhalefet zaman istedi
AKP’nin verdiği önergeyi düşünmek üzere muhalefet milletvekilleri Komisyon Başkanı Kirişçi’den yarım saat ara istedi, Kirişçi talebi kabul ederek toplantıya yarım saat ara verdi.
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, “Yeni teklifle 5996 sayılı kanuna atıf yapmaktan ileriye gidemiyorsunuz. Acılı ailelerin kaygısı üzerinden siyaset yapıyorsunuz. Yeni teklifi gözden geçirmek için yarım saat mola vermeliyiz” dedi.
Çilez: “‘Toplumdaki kutuplaşmayı böyle çözelim’ diye bu noktaya kadar geldik”
AKP’li Hasan Çilez grubunun verdiği yeni önergeye ilişkin şöyle konuştu:
“‘Toplumdaki kutuplaşmayı böyle çözelim’ diye bu noktaya kadar geldik. Biz bu hayvanların rehabilite edilmesini istiyoruz. Bu rehabiliteyle ne yapmak istiyoruz? Parazit, aşı, hastalıklarının tedavisinin yapılmasını istiyoruz. Yüzde 40’a kadar bakanlığımız destek veriyor. Sokak köpeğini alıp kısırlaştırma yaptığınızda 300 liraya kadar destek veriliyor. El ele verip bunu çözebiliriz.”
DEM Parti İzmir Milletvekili İbrahim Akın, önergeyi değerli bulduklarını belirterek “Yeterli değildir, eski kanuna atıfta bulunarak bu sorunu çözemeyiz” dedi.
Başarır: “Kanun teklifini görüşmeyi ekime bırakalım”
Aranın ardından söz alan CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, “Kanun teklifinin düzeltilmesi için uzlaşmayı istedik ama uzlaşılacak gibi değil. Gelin bu kanun teklifini yeni yasama yılında ekimde görüşelim. Ekimde tüm komisyon üyeleri olarak, tüm önyargıları bırakarak oturup konuşalım. Kanun teklifinin bir yerini düzeltsek, diğer yeri eksik kalıyor. Kimse bunca zaman yapılamayanlarla ilgili sorumluluk almıyor” diye konuştu.
Çilez: “Olay kaynaksa başka kaynaklar da bulalım”
Söz alan AKP’li Hasan Çilez, sokaktaki köpeklerle alakalı tereddütleri giderdiklerini belirterek “Biz diyoruz bu köpekleri alalım, aşısını yapalım, ne gerekiyorsa yapalım. Barınakların olmadığını söylüyorsunuz. Bakanlığımız yüzde 40’ını karşılasın. ‘Para bul’ demiyoruz, ‘Mevcut bütçeden harca’ diyoruz. Kaynağını da söylüyoruz. Olay kaynaksa başka kaynaklar da bulalım” dedi.
Emir: “’Beşinci maddeyi geri çekiyoruz’ demek bu kadar mı zor?”
Yeni düzenlemeye gerek olmadığını söyleyen CHP’li Murat Emir, “Çünkü beşinci maddede eski kanuna atıf yapıyorsunuz. ‘Beşinci maddeyi geri çekiyoruz’ demek bu kadar mı zor? Yeni önergede ‘5996 sayılı kanunun dokuzuncu maddesindeki tedbir uygulanır’ deniyor. ‘Ötanazi uygulanır’ diye anlaşılabilir, Danıştay’a gitmeniz gerekebilir. Bizim bu kanunla ilgili eleştirimiz devam ediyor. Sizin aklınız fikriniz parada olduğu için sürekli onu söylüyor olabilirsiniz. Bu kadar hayvanı nerede istifleyeceksiniz? İstifleme kelimesini bilerek kullanıyorum” diyerek tepki gösterdi.
CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, AKP’nin sunduğu önergeyi kabul etmediklerini belirterek, kanun teklifinin çöktüğünü öne sürdü. CHP’li Barut, AKP Grubu’na, “İlk başta neyi savunuyorsak yine aynı noktadan bakıyoruz ama bu maddeyle sanki tamamen ötanaziyi kaldırıyormuş gibi yapıp, sorumluluğu belediyelere bırakmak istiyorsunuz. 22 yıldır bu ülkeyi siz yönetiyorsunuz, bunun 20 yılında belediyelerin çoğunluğunu siz yönetiyordunuz. Neden o zaman yapmadınız da şimdi bunu konuşuyoruz?” diye sordu.
Şenyaşar: “Bu kanun teklifi ölü doğmuştur”
DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ferit Şenyaşar da “Bu kanun teklifi ölü doğmuştur” diyerek verilen önergede sadece kelime oyunları yapıldığını ancak içeriğinde yine ötanazinin bulunduğunu söyledi.
Şenyaşar, “Eğer bu yasa geçerse yeni bir ‘Hayırsız Ada’ olacak, bu yasanın altında imzası olan vekiller lanetlenmeye devam edecek. İnsancıl başka seçenekler varken bu ölüm yasasından vazgeçelim. Türkiye’nin gerçek sorunu yoksulluktur” dedi.
Kadıgil: “Yasa teklifi şu anki haliyle geçerse sokakta hiç köpek kalmayacak”
TİP İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, teklife imza atan ve teklifi kaleme alanların hata yaptıklarını ileri sürerek şöyle konuştu:
“Biz sadece bir gecelik bir çalışmayla size bunu kabul ettirebildik. İki tane çok vahim madde bulduk. Ne kadar vahim bir hata, ben o konuşmayı yapmasaydım belki de milyonlarca kedi ölecekti değil mi? Şu anki haliyle geçerse ne olacak? Birincisi mevcut tüm sokak köpeklerinin barınaklara alınması ve sahipleninceye kadar orada tutulması gerekiyor. Yani sokaklarda hiç köpek kalmayacak. Zaten mevcut olan bir kanunun maddesine atıfta bulunuyorsunuz sonra Türkiye’nin taraf olduğu bir sözleşmeye atıfta bulunuyorsunuz. Barınakların durumuna bakalım, şimdi ‘ötanazi’ diye geliyorlar sonra ‘toplumsal tepki oluştu’ diyecekler, bu şekilde değiştirilecek. Bunun kaldırılmış olması sokaktaki köpeklerin canını kurtarmayacak. 4 milyon köpeği barınaklara koyabilmek için teklifin imzacısı AKP’li Harun Mertoğlu, ‘Hepsine barınak yapılabilmesi için kasadan 13,3 milyar TL çıkacak’ dedi. Bizim dediğimiz şekilde kısırlaştırılırsa devletin kasasında 4 milyar TL harcanacak. Biz 300 barınağı bile denetleyemedik. Konya barınağını hatırlıyor musunuz? Köpekleri yan yana dizip kafalarını vurarak ezdiler. Herkesle inatlaşmaya gerek yok. Çekin bu teklifi hepimizi mutlu edecek bir şekilde ekimde görüşelim.”
