Hizbullah’ın çağrı cihazlarının patlatılması: İşte cevapsız kalan sorular

Lübnan‘da önce Hizbullah militanlarının kullandığı çağrı cihazları, sonra telsizler patlatıldı. Saldırıda en az 37 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı. Saldırıların ardından pek çok soru yanıtsız kaldı. İsrail çağrı cihazlarına nasıl sızdı? Hangi şirketlerin isimleri geçiyor? Cihazlar nasıl patladı? BAC Danışmanlık’ın arkasında kim var?

Çağrı cihazlarına nasıl sızıldı?

Saldırının hemen ardından bu sorunun cevabı için pek çok teori üretildi.

Uzmanlar, gün geçtikçe, Hizbullah’ın eline geçmeden önce cihazlara patlayıcılar konulduğu teorisinde hemfikir.

İsrail, Hizbullah militanlarının haberleşmek için kullandığı çağrı cihazlarını hedef aldı.
İsrail, Hizbullah militanlarının haberleşmek için kullandığı çağrı cihazlarını hedef aldı.

Patlayan çağrı cihazlarının üzerinde küçük bir Tayvanlı elektronik üreticisi olan Gold Apollo’nun logosu var.

Şirketin kurucusu Hsu Ching-Kuang, Gold Apollo’nun bu saldırı ile alakası olduğu yönündeki iddiaları kesin bir dille reddetti. “Lübnan’dan gelen fotoğraflara bakın. Hiç birinde ‘Tayvan’da üretilmiştir’ ifadesi yer almıyor. O çağrı cihazlarını biz üretmedik” dedi.

Dikkatler, BAC Danışmanlık adlı bir Macar şirketine kaydı.

Hsu Ching-Kuang, 3 yıl önce BAC Danışmanlık’a kendi ürettikleri çağrı cihazlarında Gold Apollo markasını kullanma hakkını verdiklerini söyledi.

BAC Danışmanlık bilmecesi: Çağrı cihazları nerede üretildi?

BBC, BAC Danışmanlık’ın başkent Budapeşte’deki adresine gitti. Fakat binadaki kimsenin BAC Danışmanlık’tan haberi yoktu. Macar yetkililere göre 2022’e kurulan şirket, “üretim ve faaliyet tesisi olmayan ticari bir aracı kurum”du.

BAC Danışmanlık'ın Budapeşte'deki ofisi.
BAC Danışmanlık’ın Budapeşte’deki ofisi.

BAC’nin internet sitesinde kurucu ve genel müdür olarak tek bir isim var: Cristiana Bársony-Arcidiacono.

Cristiana Barsony-Arcidiacono, NBC News’e verdiği demeçte Gold Apollo ile çalıştıklarını ancak çağrı cihazlarının üretimiyle ilgisi olmadığını açıkladı.

New York Times (NYT), BAC’nin İsrail istihbaratının paravan şirketi olduğunu yazdı.

Üç İsrailli yetkiliye dayandırılan haberde, çağrı cihazlarını üreten İsrailli ajanların kimliklerini saklayabilmek için iki paravan şirket daha kurduğu belirtildi.

Bulgaristan’da ulusal yayıncı bTV’nin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı habere göre, bu ülkede bulunan bir şirket Budapeşte’deki BAC Consulting ile ticari faaliyette bulundu. İşlemle ilgili 1,6 milyon euroluk bir transfer Bulgaristan üzerinden Macaristan’a gönderildi. Şirketin kurucusu ise konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.

Bulgar yetkililer de ülkedeki bir şirketin olası bağlantılarını araştırdıklarını açıkladı. Yerel medyaya göre Sofya merkezli Norta Global Ltd. adlı şirket, çağrı cihazlarının Hizbullah’a satışına aracılık etmiş olabilir.

Bulgaristan’daki şirket Norta Global’in kurucusu Rinson Jose’nin Norveç’te yaşadığı belirlendi. Oslo’nun sakin bir banliyösünde yaşayan Jose, konuyla ilgili sorulara yanıt vermekten kaçındı. Çalıştığı DN Media şirketinin CEO’su Amund Djuve ise durumu polise ve güvenlik birimlerine bildirdiklerini açıkladı.

Oslo polisi, ortaya çıkan bilgilerle ilgili “ön soruşturma” başlattıklarını duyurdu. Norveç’in iç istihbarat kurumu PST ise durumdan haberdar olduklarını belirterek daha fazla yorum yapmaktan kaçındı.

Hizbullah destekçileri, saldırılarda hayatını kaybeden arkadaşlarının cenazesinde.
Hizbullah destekçileri, saldırılarda hayatını kaybeden arkadaşlarının cenazesinde.

Peki telsizler… Onlar nasıl patlatıldı?

İsrail çağrı cihazlarını hedef almasından tam 1 gün sonra telsizleri de hedef aldı.

İnfilak eden telsizlerden bazıları, Japon ICOM şirketi tarafından üretilen IC-V82 modeli. Reuters’a konuşan bir güvenlik kaynağı, Hizbullah’ın bu cihazları beş ay önce satın aldığını söyledi.

ICOM’un ABD’deki bayisinin bir satış yöneticisi Associated Press haber ajansına yaptığı açıklamada, Lübnan’da infilak eden telsizlerin sahte ürün olduğunu, şirket tarafından imal edilmediğini ve telsizin sahte versiyonlarının internet üzerinden kolayca bulunabileceğini söyledi.

İsrail'in hedef aldığı telsizler.
İsrail’in hedef aldığı telsizler.

ICOM yaptığı yazılı açıklamada, şirketin bu modelin satışını yaklaşık 10 yıl önce Ekim 2014’te durdurduğunu, telsizin bataryalarının üretimine de son verildiğini belirtti. Japon Kyodo haber ajansına konuşan ICOM Genel Müdürü Yoşiki Enomoyo, infilak eden telsizlerin fotoğraflarındaki pil kısmının, patlayıcı konulup, yeniden takılmış gibi göründüğünü söyledi.

Lübnan’daki Birleşmiş Milletler (BM) misyonunun yazdığı mektuba göre cihazların patlama nedeni, gönderilen bir elektronik mesaj. Cihazlara Hizbullah’ın lider kadrosundan geliyormuş gibi görünen bir mesaj gönderildi ve bu mesaj patlamaları tetikledi.

Başka cihazlar da sabote edilmiş olabilir mi?

Şu anda Lübnan’da yaşayan herkesin aklındaki soru bu. Lübnanlılar, kameralara, telefonlara veya dizüstü bilgisayarlara patlayıcı konulup konulmadığını merak ediyor.

Lübnan ordusu, Beyrut’ta uzaktan kumandalı robotlar kullanarak kontrollü patlamalar gerçekleştirdi.

İsrail neden şimdi böyle bir saldırı düzenledi?

İsrail’in neden şimdi Hizbullah militanlarına böyle bir saldırı düzenlediği konusunda pek çok teori var.

Birinci teori, İsrail’in Hizbullah’a yıkıcı bir mesaj vermek için bu anı seçtiği yönünde.

İkinci teori ise İsrail’in saldırıları şimdi yapmak istemediği, ancak planın ifşa olacağı korkusuyla düğmeye basmış olması. Axios’a göre İsrail, topyekun bir savaşın başlangıç safhasında Hizbullah üyelerini etkisiz hale getirmek için böyle bir saldırı planlamıştı. Ancak İsrail Hizbullah’ın şüphelenmeye başladığını öğrendi, bu yüzden saldırıyı erken düzenledi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.