Çin hükümeti, yarı iletken üretiminde kritik öneme sahip galyum, germanyum ve antimon gibi hammaddelerin ABD’ye ihracatını yasakladı. Washington’un 140 Çinli şirkete getirdiği çip kısıtlamalarının ardından gelen karar, küresel tedarik zincirini tehdit ediyor. Çin’den ABD’ye bu konudaki ihracat yasağı iki ülke arasındaki ticaret savaşını yeniden gündeme getirdi.
The Guardian‘ın aktardığına göre Çin Ticaret Bakanlığı, ulusal güvenlik gerekçesiyle kritik minerallerin ABD’ye satışını durdurdu. Bakanlık, grafit ihracatını da sıkı denetime aldı. Kararın gerekçesini “askeri amaçlı kullanım riski” olarak açıkladı.
Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nden Dylan Loh, “Bu hamle açıkça ABD’ye misilleme niteliği taşıyor” değerlendirmesini yaptı. Singapur Ulusal Üniversitesi’nden Profesör Chong Ja Ian ise karşılıklı kısıtlamaların tedarik zincirinde ciddi aksamalara yol açabileceğini belirtti.
Çin’den ABD’ye ihracat yasağı: Washington’dan yeni kısıtlamalar
ABD Ticaret Bakanlığı da, Çin’den bir gün önce Piotech ve SiCarrier dahil 140 Çinli şirkete satış kısıtlamaları getirdi. Washington, bu Çinli şirketlerin ileri silah sistemleri ve yapay zeka için çipler ürettiğini iddia etti.
Pazarda Çin hakimiyeti söz konusu
Dünya galyum üretiminin yüzde 94’ünü, germanyum üretiminin ise yüzde 83’ünü Çin elinde tutuyor. Gümrük verileri, bu yıl Ekim ayına kadar ABD’ye hiç galyum ve germanyum sevkiyatı yapılmadığını ortaya koydu.
Çin’den ABD’ye ihracat yasağı: Galyum ev germanyum neden önemli?
Galyum ve germanyum yarı iletken üretiminde, germanyum ise ayrıca fiber optik kablolarda ve güneş hücrelerinde kullanılıyor. Antimon mermi yapımında, grafit ise elektrikli araç bataryalarında önemli rol oynuyor.
Çin yerli üretimi teşvik ediyor
Çin İnternet Topluluğu, şirketlere ABD çiplerini kullanırken dikkatli olmalarını ve Çin’de üretilen çiplere yönelmelerini tavsiye etti. Topluluk, diğer ülkelerdeki çip şirketleriyle iş birliğini genişletme çağrısı yaptı.
Çin Otomobil Üreticileri Birliği, ABD’nin çip tedarikini etkileyecek keyfi kararlar aldığını vurguladı. Birlik, “Amerikan çip ürünleri artık güvenilir ve güvenli değil” açıklamasını yaptı.
Çin’den ABD’ye ihracat yasağı: Şirketler stok yapmıştı
Teknoloji piyasası araştırma şirketi Counterpoint’ten Brady Wang, şirketlerin uzun süredir stok yaptığını açıkladı. Wang, tedarik zincirindeki firmaların bu malzemeleri stokladığını, bu nedenle kısa vadede üretimde büyük sorun beklemediklerini söyledi.
Xi’nin teknoloji hedefi büyük
Çin lideri Xi Jinping, ülkesini teknoloji süper gücü yapma hedefiyle kendi kendine yeterliliği öncelik olarak belirledi. Mayıs ayında kurulan 47,5 milyar dolarlık yarı iletken yatırım fonu, bu hedefin en somut adımı oldu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Küresel etki endişesi
Uzmanlar, iki ülke arasındaki bu gerginliğin üçüncü ülkelerin ticaretini de etkileyebileceğini vurguluyor. Tedarik zincirindeki olası aksamalar enflasyonu tetikleyebilir. Şirketler alternatif tedarikçi arayışını hızlandırdı.
Trump’ın seçilmesiyle yeni dönem nasıl şekillenecek?
Çin ve ABD arasındaki ticaret gerginliği, Trump’ın yeniden başkan seçilmesiyle farklı bir boyut kazanacak. Trump’ın danışmanı Robert Lighthizer, Çin’e yönelik gümrük tarifelerinin yüzde 60’a çıkabileceğini açıkladı. Trump’ın seçim vaatleri arasında kritik tedarik zincirlerini Çin’den uzaklaştırmak, ilaç ve tıbbi malzeme üretimini dört yıl içinde ABD’ye taşımak, Çin şirketlerinin ABD’de varlık edinmesini yasaklamak yer alıyor. Trump, ABD şirketlerinin Çin’deki üretimlerini ülkeye geri getirmeleri için vergi teşvikleri sözü de verdi.
Morgan Stanley, yeni dönemde ABD-Çin ticaret hacminin yüzde 20 daralabileceğini öngörüyor. Çin Ticaret Bakanlığı sözcüsü, “İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin daha da gerilmesi kimseye yarar sağlamaz” açıklamasını yaptı. Asya-Pasifik bölgesindeki ülkeler olası bir ticaret savaşından endişe duyarken, Japonya ve Güney Kore alternatif tedarik zincirleri oluşturmak için çalışmalara başladı. Uzmanlar, Trump’ın bu politikalarının küresel ticareti olumsuz etkileyebileceği görüşünde birleşiyor.
