Birleşmiş Milletler (BM), dijital teknolojilerin dünya genelinde daha kapsayıcı, güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla Küresel Dijital Anlaşma (Global Digital Compact) girişimini duyurdu. Bu anlaşma, dijital uçurumları kapatmak, insan haklarını koruyarak dijital dönüşümü hızlandırmak ve yapay zekâ yönetimini güçlendirmek gibi kritik hedefleri içeriyor.
Dijital dönüşümde küresel işbirliği şart
Anlaşma, dijital teknolojilerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmada büyük bir potansiyele sahip olduğunu vurguluyor. Ancak, ülkeler arasındaki dijital uçurumlar nedeniyle bu dönüşümün eşit şekilde gerçekleşmediğine dikkat çekiliyor. BM, ülkelerin bu boşluğu kapatabilmesi için uluslararası iş birliğini artırmaları gerektiğini belirtiyor.
Beş temel hedef belirlendi
BM’nin Küresel Dijital Anlaşması, şu beş ana hedefi içeriyor:
- Dijital uçurumları kapatmak: Dünyadaki tüm insanların internete erişimini sağlamak ve dijital becerilerini geliştirmek.
- Dijital ekonomide kapsayıcılığı artırmak: Küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital ekonomiye entegrasyonunu desteklemek.
- İnsan haklarını koruyan güvenli bir dijital alan oluşturmak: Dijital platformlarda insan haklarını ihlal eden tehditlerle mücadele etmek.
- Veri yönetimini daha eşit ve güvenilir hale getirmek: Veri gizliliğini koruyarak uluslararası standartlarla uyumlu bir veri yönetimi yaklaşımı oluşturmak.
- Yapay zekâ yönetimini güçlendirmek: Yapay zekânın etik kullanımını teşvik ederek toplumların yararına olacak şekilde yönlendirilmesini sağlamak.
İnternet yönetimi ve bilgi güvenliği önplanda
Anlaşmada, internetin küresel, güvenli ve kapsayıcı bir yapı içinde yönetilmesi gerektiği vurgulanıyor. BM, dijital platformlarda nefret söylemi, dezenformasyon ve siber zorbalık gibi sorunlarla mücadelede uluslararası iş birliğinin şart olduğunu belirtiyor.
Yapay zekâ için yeni uluslararası standartlar
BM, yapay zekânın gelecekte insan hakları ve sürdürülebilir kalkınma için büyük fırsatlar sunduğunu ancak aynı zamanda riskler de taşıdığını ifade ediyor. Bu nedenle, Birleşmiş Milletler bünyesinde bağımsız bir Uluslararası Yapay Zekâ Bilim Paneli kurulması planlanıyor. Ayrıca, uluslararası standartların uyumlu hale getirilmesi için küresel çapta bir Yapay Zekâ Yönetişim Diyaloğu başlatılacak.
2024’te uygulamaya konulacak
BM, Küresel Dijital Anlaşma’nın Aralık 2024 itibarıyla uygulanmaya başlanacağını duyurdu. Devletler, özel sektör, akademik çevreler ve sivil toplum kuruluşları, bu sürece aktif olarak katılmaya davet ediliyor.
Dijital dünyada adil bir gelecek inşa etmek için atılan bu adım, küresel çapta dijital dönüşümde yeni bir dönemi başlatabilir.