Rusya-Ukrayna savaşında önemli bir eşik aşılıyor mu? Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) önerdiği 30 günlük geçici ateşkes teklifini kabul etti. Top artık Moskova’nın kucağında. Peki anlaşmada neler var, neler yok?
Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde gerçekleşen görüşmelerin ardından duyurulan anlaşmanın tüm detayları henüz açıklanmadı ancak Ukrayna’nın önceki teklifinden daha ileri bir adım attığı görülüyor.
Anlaşma hakkında bilinenler şöyle sıralanabilir:
Kapsamlı, bir aylık ateşkes
Cidde görüşmesinin ardından yapılan ortak açıklamanın önemli bir bölümünde Ukrayna’nın “derhal, 30 günlük ve uzatılabilecek geçici bir ateşkes ilan etmeye hazır olduğu” belirtildi.
Daha önce yalnızca hava ve deniz sahasında ateşkes öneren Kiev yönetimi, bu kez topyekûn bir ateşkesi kabul etti.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada “Bu, tamamen kapsamlı bir ateşkes” ifadesini kullandı.
ABD, Ukrayna’ya askerî yardım ve istihbarat desteğini yeniden başlattı
Cidde’deki görüşmeler, büyük ölçüde Ukrayna ve ABD arasındaki ilişkilerin yeniden düzeltilmesine odaklandı.
Daha önce Oval Ofis’te gergin geçen toplantıda, Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında çıkan anlaşmazlık sonucunda ABD, Ukrayna’ya askerî yardımları durdurmuş ve istihbarat paylaşımını askıya almıştı.
Cidde’deki görüşmeler, Kiev için büyük bir kazanım anlamına geliyor. Yapılan ortak açıklamada, ABD’nin istihbarat paylaşımı üzerindeki yasağı derhal kaldıracağı ve Ukrayna’ya güvenlik yardımlarını yeniden başlatacağı duyuruldu.
Güvenlik garantisi yok
Zelenskiy’nin en büyük taleplerinden biri olan ABD’nin Ukrayna’ya güvenlik garantisi verme şartı anlaşmada yer almadı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
ABD’nin Ukrayna’yı koruyacağına dair net bir taahhüt vermemesi, dünya liderleri tarafından dikkatle karşılandı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cidde’de önemli bir ilerleme sağlandığını belirterek, “Ukrayna’nın güçlü güvenlik garantilerine ihtiyacı var” dedi.
Trump madenler konusunda ısrarcı
Trump, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini, Kiev yönetimini ekonomik açıdan baskı altına almak için bir fırsata çevirmeye çalışıyor.
ABD Başkanı, Ukrayna’nın zengin maden kaynaklarının gelirlerinden yüzde 50 pay almasını öngören bir anlaşmayı imzalaması için Zelenskiy’ye baskı yapıyordu. Oval Ofis’teki gerilimli toplantının temel nedenlerinden biri de bu talepti.
Cidde’de bu konuda somut bir ilerleme sağlanmadı. Zelenskiy, anlaşmayı imzalamadan süreci uzatmayı başardı. Yapılan açıklamada, iki liderin Ukrayna’nın kritik mineral kaynaklarını geliştirmek için kapsamlı bir anlaşmayı en kısa sürede tamamlamayı kabul ettikleri belirtildi.
Esir takası ve çocukların iadesi
Anlaşmanın en önemli unsurlarından biri de esir takası oldu. Açıklamaya göre, ateşkes süresince savaş esirlerinin değişimi, sivil tutukluların serbest bırakılması ve Rusya’ya zorla götürülen Ukraynalı çocukların iadesi sağlanacak.
Top artık Rusya’da
Ukrayna, anlaşmayı kabul ettiğini duyururken, gözler şimdi Rusya’nın vereceği karara çevrildi. Zelenskiy televizyonda yaptığı açıklamada, “Ukrayna barışı sağlamak için elinden geleni yapıyor. Şimdi ABD’nin Rusya’yı ikna etmesi gerekiyor” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da “Top artık Rusya’nın sahasında” diyerek, Kremlin’in ateşkese yanaşıp yanaşmayacağının yakında belli olacağını söyledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in geçici ateşkesi kabul edip etmeyeceği, Moskova ile Trump yönetimi arasındaki ilişkileri belirleyebilir.
Kaynak: Guardian