Azerbaycan ve Ermenistan, Güney Kafkasya’da yaklaşık 40 yıldır devam eden çatışmayı sona erdirmeyi amaçlayan barış anlaşmasının metni üzerinde mutabakata vardı. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, tarafların anlaşma taslağında uzlaştığını duyurdu.
Bayramov, “Ermenistan ile barış anlaşması metni üzerindeki müzakere süreci tamamlandı. Ermenistan, anlaşmada üzerinde uzlaşı sağlanamayan iki maddeyi kabul etti” dedi.
Erivan yönetimi de anlaşmanın imzalanmaya hazır olduğunu duyurarak, tarihin ve mekanın belirlenmesi için görüşmelere başlamaya hazır olduklarını açıkladı.
Bakü yönetimi, anlaşmanın imzalanması için Ermenistan Anayasası’nda değişiklik yapılmasını şart koşuyor. Azerbaycan, Ermenistan’ın bağımsızlık bildirgesinde Karabağ üzerinde hak iddia ettiğini öne sürerek, bu ifadelerin kaldırılmasını talep ediyor.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, anayasanın değiştirilmesi gerektiğini kabul etmiş ancak bunun için bir referandum yapılması gerektiğini belirtmişti.
Karabağ’dan bugüne: Yıllardır süregelen çatışma
İki ülke arasındaki gerginlik, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) dağılmasından önce, 1980’lerin sonlarında Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan’dan ayrılma girişimiyle başladı.
- Birinci Karabağ Savaşı (1988-1994): Çatışmalar 1994’te Erivan lehine sona erdi ve Ermeni güçleri Karabağ ile çevresindeki yedi Azerbaycan bölgesini işgal etti. Yaklaşık 30.000 kişinin öldüğü bu savaş sonucunda bir milyondan fazla insan yerinden edildi.
- İkinci Karabağ Savaşı (2020): Azerbaycan, 44 gün süren savaşta Ermenistan’ı ağır bir yenilgiye uğratarak işgal altındaki topraklarını büyük ölçüde geri aldı. Taraflar Rusya’nın arabuluculuğunda bir ateşkes imzaladı ve bölgeye 1.960 Rus barış gücü askeri konuşlandırıldı.
- Eylül 2023 Harekâtı: Azerbaycan, 24 saat süren bir operasyonla Karabağ’ın tamamını kontrol altına aldı. 100 binden fazla Ermeni, bölgeden Ermenistan’a göç etmek zorunda kaldı. Bu gelişmenin ardından, Ermenistan yönetimi Karabağ’ın Azerbaycan’a ait olduğunu resmen kabul etti.
Geleceğe dair belirsizlikler
İmzalanacak barış anlaşmasının en kritik noktalarından biri, Azerbaycan’ın Ermenistan üzerinden Nahçıvan’a ulaşım sağlayacak bir koridor talep etmesi. Ermenistan, toprak bütünlüğüne zarar vereceği gerekçesiyle bu talebe sıcak bakmıyor.
Ayrıca Bakü yönetimi, sınır hattında üçüncü taraf güçlerin bulunmasını istemiyor. Bu, Avrupa Birliği’nin (AB) bölgedeki sivil gözlem misyonu ve Rusya’nın sınır muhafızları için kritik bir durum yaratıyor.
Anlaşmanın nasıl uygulanacağı konusunda iki taraf arasında hala bazı soru işaretleri bulunuyor. Ancak taraflar, yıllardır süren gerginliğin sona erdirilmesi için önemli bir adım atmış durumda.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
