İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılarda ülkenin en üst düzey üç askeri yetkilisi ile altı nükleer bilim insanı öldürüldü. Vurulan hedefler arasında İran’ın nükleer tesisleri, füze programı ve askeri karargahları da yer aldı. İsrail’in İran saldırılarında ölen üst düzey komutanlar ve bilim insanları kimler?
İsrail’in İran’a yönelik başlattığı saldırılarla, ülkenin hem askeri komuta zincirini hem de nükleer programını hedef aldı.
İran Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve Hatam el-Anbiya Karargahı Komutanı Gülam Ali Reşid bu saldırılarda öldürüldü.
Devrim Muhafızları Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacizade ile birlikte altı nükleer bilim insanı da hedef alındı. Saldırılar, İran’ın güvenlik mimarisinde büyük bir boşluk yaratırken, bölgede tam kapsamlı bir savaşa kapı aralayabileceği endişesini doğurdu.
Peki İsrail İran’da kimleri öldürdü?
Muhammed Bakıri: İran Genelkurmay Başkanı
Gerçek adı Muhammed Hüseyin Afşardi olan Bakıri, 1960 yılında Tahran’da doğdu.
İran-Irak Savaşı’nda Devrim Muhafızları’nın kara kuvvetlerinde istihbarat görevinde bulundu, savaşın sonuna dek cephelerde aktif rol oynadı.
2007’de Hatam el-Anbiya Karargahı’nda koordinatör yardımcılığına atanan Bakıri, 2016’dan bu yana Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı olarak görev yapıyordu. Devrim’de hayatını kaybeden Hasan Bakıri’nin kardeşiydi ve Hamaney tarafından “zafer madalyalarıyla” ödüllendirilmişti.
Hüseyin Selami: Devrim Muhafızları Komutanı
Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami, saldırılarda öldürülen en üst düzey figürlerden biri oldu.
1980’de Muhafızlar’a katıldı, 2009’da komutan yardımcılığına, 2019’da ise doğrudan komutanlığa getirildi.
İsrail ve ABD’ye karşı sert tutumuyla bilinen Selami, sık sık “İran’ın savunmasının dokunulmazlığı” vurgusu yapıyordu. Nisan 2024’te İsrail’in Suriye’deki İran Büyükelçiliği’ne düzenlediği saldırının ardından “Siyonist rejimi cezalandıracağız” açıklamasıyla gündeme gelmişti.
Gülam Ali Reşid: Hatam el-Anbiya Karargâhı Komutanı
1953’te Huzistan’ın Dezful kentinde doğan Reşid, 1979 Devrimi’nin ardından Devrim Muhafızları’na katıldı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
İran-Irak Savaşı’nda cephe komutanlığı yaptı. Savaş sonrası silahlı kuvvetlerin genelkurmay başkan yardımcılığına getirildi ve 2016’da Hamaney’in emriyle Hatam el-Anbiya Karargahı’na komutan olarak atandı. İran’ın operasyonel savunma doktrininin şekillenmesinde kilit bir figürdü, ancak kamuoyunda çok nadir görünürdü.
Emir Ali Hacizade: Devrim Muhafızları Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı
İsrail saldırılarında öldürülen bir diğer isim, Devrim Muhafızları Hava-Uzay Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacizade oldu.
İran’ın füze programından ve İsrail’e karşı yürüttüğü hava operasyonlarından sorumlu olan Hacizade, 2020’de bir Ukrayna yolcu uçağının yanlışlıkla vurulmasının sorumluluğunu üstlenmişti. İsrail’in güvenliğine dönük en büyük tehdit olarak görülen isimlerden biriydi.
Feridun Abbasi
2011-2013 yılları arasında İran Atom Enerjisi Kurumu başkanlığını yürüten Abbasi, saldırıda öldürülen nükleer uzmanlardan biri.
2020-2024 arasında milletvekilliği yaptı. İran’ın nükleer programında bilimsel altyapıyı kuran ve geliştiren muhafazakâr çizgideki önemli isimlerden biriydi.
Muhammed Mehdi Tehrançi
Tehrançi, İran İslam Azad Üniversitesi’nin rektörüydü ve nükleer fizik alanında öne çıkan bir akademisyendi. İsrail’in hedef aldığı isimler arasına girmesi, İran’ın nükleer altyapısına yönelik bilimsel saldırının boyutlarını gözler önüne serdi.
Saldırıda ayrıca nükleer araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde görevli dört isim daha hayatını kaybetti: Abdulhamid Manouchehr, Ahmed Reza Zolfaghari, Emirhüseyin Fekhi ve Motalibizadeh. Bu isimlerin, nükleer santrallerin işletilmesi ve zenginleştirme süreçlerinde görev aldıkları biliniyor.
