Kanada’nın Alberta eyaletindeki Kananaskis’te düzenlenen G7 Zirvesi, İsrail’in İran’a yönelik saldırıları nedeniyle Ortadoğu gündemiyle açıldı. Üç gün sürecek G7 Zirvesi’ne dair bilmeniz gereken her şey bu haberde.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Kanada liderlerini bir araya getirecek üç günlük G7 Zirvesi, Kanada’nın Alberta eyaletindeki Rocky Dağları’nda düzenlenecek. Zirve, beklenenin aksine enerji güvenliği ya da dijital dönüşüm değil, savaş gündemiyle açıldı.
İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine düzenlediği saldırı, liderlerin resmi oturumlarına saatler kala, diplomatik öncelikleri radikal biçimde değiştirdi. Kanada Başbakanı Mark Carney’in, G7’nin 50. yılında sakin ve uzlaşı arayan bir zirve hayali, daha ilk günden savaşın gölgesinde kaldı.
G7 Zirvesi’ne kimler katılacak?
G7, dünyanın en gelişmiş yedi ekonomisi. G7 ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Japonya, Kanada, Almanya, Fransa, İtalya ve İngiltere’den oluşuyor.
Rusya 1998’de katılarak G8’i oluşturdu ancak 2014’te Kırım’ı ilhak ettiği için dışarıda bırakıldı.
Avrupa Birliği’ni (AB) temsilen Avrupa Konseyi Başkanı ve Avrupa Komisyonu Başkanı da katılacak.
Zirveye G7 ülkelerinin yanı sıra Ukrayna, Meksika, Hindistan, Avustralya, Güney Afrika, Güney Kore ve Brezilya liderleri de katılacak.
Liderlerden farklı sesler mi çıkıyor?
Zirveye katılan liderlerin tutumları, ortak bir bildiri çıkmasını zorlaştırıyor.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, tansiyonu düşürmeye yönelik çağrılar yaparken; Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, İsrail’in saldırısını “hoşgörülemez ve son derece talihsiz” olarak niteledi. Buna karşılık, ABD Başkanı Donald Trump İsrail’in hamlesini “mükemmel” diyerek övdü.
Bu ayrışma, ABD dışındaki ülkelerin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya sınırlı etki edebileceği, tek gerçek baskı aracının Trump olduğu gerçeğini bir kez daha ortaya koydu.
Carney’in sessiz zirvesi çöktü mü?
Yeni Kanada Başbakanı Mark Carney, zirveyi anlaşmazlıklardan uzak, yapıcı ve “sessiz” bir kutlamaya dönüştürmeyi hedefliyordu.
İklim değişikliği gibi Trump’ın tepki göstereceği başlıklardan kaçınmak için ortak bildiri bile planlanmamış, bunun yerine kısa ve “eyleme dönük” açıklamalar hazırlanmıştı. Ancak İsrail’in saldırısı bu planı bozdu. Carney’nin Trump’ı yumuşatmak için Kananaskis Golf Kulübü’ne davet etmeyi düşündüğü dahi konuşuluyor.
Ticaret savaşları geri mi dönüyor?
Zirvede konuşulan bir diğer kriz ise Trump’ın yeniden başlattığı ticaret savaşları olacak.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
ABD’nin Çin’i hedef alırken müttefiklerini de cezalandırması, G7 içinde çelişkili bir tablo yaratıyor.
Liderler, Trump’a “Eğer Çin tehdidine karşı birlikte hareket etmek istiyorsak, önce kendi aramızdaki ekonomik cepheyi düzeltmeliyiz” mesajı vermeyi planlıyor. Bu da, Trump’ın “Önce Amerika” yaklaşımıyla açıkça çelişiyor.
Gündemdeki bir diğer savaş: Ukrayna
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’ni 17 Haziran Salı günü zirveye katılması bekleniyor. Zelenski’nin öncelikli hedefi, Rusya’ya yönelik yeni ekonomik yaptırımlar konusunda G7 ülkelerinin desteğini almak.
Rus ham petrolüne uygulanan tavan fiyatın 60 dolardan 30 dolara indirilmesi önerisi masada; fakat Trump yönetiminin bu konuya nasıl yaklaştığı henüz net değil.
Avrupa Komisyonu, Rusya’nın enerji gelirleri, bankaları ve askeri endüstrisini hedef alan yeni bir yaptırım paketini hazırlamış durumda.
G7’nin geleceği sorgulanıyor
Zirve, sadece güncel krizlere değil, G7’nin varlık amacına dair soruları da gündeme taşıyor.
Center for Strategic and International Studies’ten Max Bergmann bu durumu şöyle özetliyor: “Asıl soru artık ‘Bu garip bir aile toplantısı mı?’ değil. Soru şu: ‘Bu hâlâ bir aile mi?’”
Yeni liderlerin –Starmer, Ishiba, Carney ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz– ilk kez bir araya geldiği zirvede, Macron ve Meloni gibi deneyimli isimlerin Trump’la daha rahat iletişim kurabildiği gözlemleniyor.
Kanada’nın 2018’deki ev sahipliğinde yaşanan krizler düşünüldüğünde, 2025 G7 Zirvesi’nin kolay geçmeyeceği çok açık.
Kaynak: BBC
