İran’ın yeni genelkurmay başkanı da öldürüldü: Savaşın beşinci gününde son gelişmeler neler?

İsrail-İran gerilimi

İsrail’in 13 Haziran’da İran’ın nükleer tesislerine ve füze üslerine düzenlediği saldırılarla başlayan savaş, İran’ın balistik füzeler fırlatması ve iki ülke arasında karşılıklı saldırılarla devam ediyor. Son olarak İsrail, İran’ın başkenti Tahran’ı vurdu. Savaşın beşinci gününde bilmeniz gerekenleri derledik.

İsrail’in 13 Haziran’da İran’ın nükleer tesislerine ve füze üslerine düzenlediği kapsamlı saldırıların ardından başlayan gerilim, üçüncü gününde karşılıklı balistik füze saldırıları ve ağır can kayıplarıyla tırmanarak sürüyor.

Saldırılara karşılık veren İran, gece boyunca balistik füzelerle misillemede bulundu. Tahran ve Tel Aviv’de yeni patlamalar yaşanırken, ABD Başkanı Donald Trump G7 Zirvesi’ni erken terk ederek doğrudan müdahale sinyali verdi.

İran Genelkurmay Başkanı Ali Şadmani öldürüldü

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), İran Devrim Muhafızları Genelkurmay Başkanı Ali Şadmani’nin Tahran’da İsrail savaş uçaklarının hedef aldığı bir askeri karargâhta öldürüldüğünü duyurdu.

Ali Şadmani
Ali Şadmani.

Şadmani, birkaç gün önce öldürülen Alam Ali Raşid’in yerine getirilmiş, İran’ın savaş zamanındaki ana harekât komutanı olarak görevlendirilmişti.

“Hatemü’l-Enbiya” adı verilen acil durum karargâhının başında bulunan Şadmani’nin öldürülmesi, İran’ın askeri komuta kademesinde ikinci büyük kayıp olarak görülüyor. Batı basını bu suikastı, İsrail’in İran’ın askeri omurgasına doğrudan müdahalesi olarak yorumluyor.

Tahran ve Tel Aviv’de saldırılar

Sabah erken saatlerinde Tahran’da patlamalar duyuldu.

İran ve İsrail, saldırılarına beşinci günde de devam etti.
İran ve İsrail saldırılarına beşinci günde de devam etti.

İran medyası, başkent üzerinde yoğun hava savunma faaliyetleri ve olası hava saldırısı izleri olduğunu bildirdi.

Aynı saatlerde İsrail’de, özellikle Tel Aviv ve Kudüs çevresinde, füze alarmı verildi. İsrailli yetkililer, bir otobüs garajında beş kişinin hafif yaralandığını açıkladı.

BBC’nin Kudüs muhabiri Hugo Bachega, İran’ın saldırılarının önceki gecelere göre daha az yoğun olduğunu bildirdi.

Trump “Herkes İran’ı terk etmeli” dedi; G7 Zirvesi’nden erken ayrıldı

ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, “Herkes derhal Tahran’ı tahliye etmeli” çağrısı yaptı.

Trump ayrıca İran’ın nükleer müzakerelerde ABD’nin önerdiği anlaşmayı imzalaması gerektiğini belirtti: “Basitçe söylemek gerekirse, İRAN NÜKLEER SİLAHA SAHİP OLAMAZ!”

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kanada Başbakanı Mark Carney, ABD Başkanı Donald Trump ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Kanada Başbakanı Mark Carney, ABD Başkanı Donald Trump ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer.

CNN’in aktardığına göre, bu açıklama İran’a “masaya otur” mesajı vermeyi amaçlıyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise Trump’ın gerçekten çözüm istiyorsa Washington’dan yapılacak tek bir telefonun Netanyahu’yu susturmaya yeteceğini söyledi.

Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.

Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.

Trump, Kanada’da düzenlenen G7 Zirvesi’ni Ortadoğu’daki gelişmeler nedeniyle erken sonlandırdı. Beyaz Saray, Başkan’ın Washington’a dönerek Ulusal Güvenlik Konseyi’ni toplantıya çağıracağını duyurdu. Trump, zirveden ayrılırken “Birçok şey başardık ama şimdi dönmem gerekiyor” dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump’ın kararına destek verirken, “ABD bir ateşkesi sağlayabilirse bu çok iyi olur” dedi. Trump’ın ayrılığı, Ukrayna ve Meksika liderleriyle planlanan görüşmelerin iptaline yol açtı.

BBC ve CBS kaynaklarına göre Trump, G7 Zirvesi’nde İran-İsrail çatışması hakkında hazırlanan ortak bildiriyi de reddetmeyi planlıyordu. Bildiride her iki tarafa da sivilleri koruma çağrısı yapıldığı, İran’a ise dikkatli izleme çağrısı yer aldığı bildirildi.

Trump: “Hamaney’in nerede saklandığını biliyoruz ama onu öldürmeyeceğiz”

Trump daha sonra Truth Social’dan yaptığı paylaşımda “Artık İran’ın semalarında tam ve mutlak kontrole sahibiz. İran’ın iyi gökyüzü izleyicileri ve diğer savunma ekipmanları vardı ve bunlardan bol miktarda vardı, ancak bunlar Amerikan yapımı, tasarlanmış ve üretilmiş ‘şeylerle’ kıyaslanamaz. Bunu iyi eski ABD’den daha iyi yapan kimse yok” dedi.

Trump, Hamaney’in yerini bildiklerini ancak onu “şimdilik öldürmeyeceklerini” söyledi:

“Sözde ‘Yüce Lider’in tam olarak nerede saklandığını biliyoruz. Kolay bir hedef ama orada güvende – Onu ortadan kaldırmayacağız, en azından şimdilik. Ama füzelerin sivillere veya Amerikan askerlerine atılmasını istemiyoruz. Sabrımız tükeniyor. Bu konuya gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederiz!”

İsrail Tahran’ı vurdu

İsrail, bu akşam Tahran’ı vurdu. Böylece İran’ın başkentinde ilk kez savaş uçakları görüldü.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Effie Defrin de İsrail Hava Kuvvetleri’nin İran’a saldırı düzenlediğini açıkladı. 

Defrin, “Şimdi İsfahan’dan füze fırlatmaya çalışıyorlar. Batı İran’dan çekildiler ama biz peşlerinden geliyoruz” diye konuştu.

İran basını İsrail’in F-35 uçağının düşürüldüğünü iddia etti

İran basını, ülkenin Çaharmahal Bahtiyari eyaletinde İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağının düşürüldüğünü iddia etti. Devrim Muhafızları’na yakınlığıyla bilinen “Sepah Pasdaran” Telegram kanalından bu haberi paylaştı. İddiaya göre F-35 savaş uçağı düşürüldü, pilotu da yakalandı.

Kaynak: BBC, Guardian