2025 bütçesinde haziran sonuna kadar 980 milyar lira açık verilirken, vatandaşa kesilen para cezaları 921 milyar liraya ulaşarak bütçedeki yıllık hedefin 3,5 katını aştı. Trafik cezaları tek başına yıllık hedefi 15 milyar lira geçti.
2025 bütçesi haziran ayında 330 milyar lira ile bugüne kadarki en yüksek aylık açığını verdi. Yıl sonu için 1,9 trilyon lira açık öngörülen bütçede ilk 6 ayda toplam açık 980 milyar liraya yükseldi. Bu rakam yıllık hedefin yaklaşık yarısına denk geliyor.
ANKA’nın haberine göre bütçedeki açığa karşın vatandaşa kesilen para cezaları önemli gelir kaynağı haline geldi. İlk 6 ayda kesilen cezalar tüm zamanların rekorunu kırarak 921 milyar liraya ulaştı.
Bayram tatillerinde radar uygulamaları gelir artırdı
Mart ayında AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gece yarısı kararnamesiyle 9 güne uzatılan Ramazan Bayramı tatili önemli rol oynadı. Haziran ayındaki Kurban Bayramı tatiliyle birlikte trafik cezalarında olağanüstü artış yaşandı.
Her 30 kilometrede bir radar uygulaması sayesinde trafik cezaları 6 ayda 69,8 milyar liraya ulaştı. 2025 bütçesinde yılın tamamında trafik cezalarından beklenen gelir 55 milyar lira. Bu durumda ilk yarı yılda yıllık gelir hedefini yaklaşık 15 milyar lira aştı.
Yıl sonunda ceza gelirinin 6-8 kat artması bekleniyor
TBMM’de kabul edilen 2025 bütçe yasasında vatandaşa kesilecek cezalardan elde edilmesi öngörülen toplam gelir 245 milyar 413 milyon lira olarak belirlendi. Ancak haziran sonuna kadar tahakkuk ettirilen para cezalarının toplam tutarı 921 milyar liraya ulaştı.
Vergi daireleri, kamu idareleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Şubesi’nin aynı hızla ceza kesmeye devam etmesi durumunda tahakkuk eden para cezası gelirleri yıl sonunda 1,5-1,8 trilyon liraya çıkabilir. Bu rakam bütçedeki yıllık hedefin 6-8 katına denk geliyor.
Vergi cezaları en büyük kalemi oluşturuyor
Yılın ilk yarısında vatandaşa kesilen 921 milyar 165 milyon lira para cezasının 549,3 milyarı vergi cezalarından geldi. Gelir İdaresi Başkanlığı beyannamelerinde gelir-gider çelişkisi saptanan mükellefleri vergi dairelerine davet ediyor. Bu mükelleflerin beyannamelerinde matrah değişikliğine gitmeleri isteniyor.
Yasal süreleri geçiren mükelleflere milyarlarca liraya varan gecikme cezası ve cezai faiz yürütülüyor. Cezayı ödeyemeyen vatandaşa ek olarak gecikme cezası ve ceza faizi ekleniyor.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Mahkeme ve idari cezalar da artışta
İlk 6 ayda mahkemelerce kesilen yargı para cezaları 80 milyar liraya yaklaştı. Kamu kurumları, belediyeler ve farklı bakanlıklarca kesilen idari para cezalarının toplamı 223 milyar lirayı aştı.
Yasa uyarınca pay ayrılan idari para cezalarında tahakkuk ettirilen tutar 6 ayda 69 milyar lira oldu. Diğer para cezaları adı altında yapılan tahakkuklar ise 1,3 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.
Tahsilat oranları düşük kaldı
Tahakkuk ettirilen para cezalarında en yüksek tahsilat oranı yüzde 47 ile trafik cezalarında gerçekleşti. Vergi cezalarında tahsilat oranı yüzde 10’da kaldı.
Ekonomi yönetimi ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yıl sonuna kadar aynı stratejiyi sürdüreceği anlaşılıyor. Ancak tahsil oranlarının düşük kalması vatandaşın ödeme gücünün sınırlı olduğunu gösteriyor.
Gecikme cezaları ve faizler borcu katlanıyor
Tahakkuk eden para cezalarının tahsil oranlarının düşük kalması önemli bir soruna işaret ediyor. Rutin ödemelerini zamanında yapamayan vatandaş ceza ödemelerini karşılayacak gelirden yoksun durumda.
Kesilerek tahakkuk ettirilen para cezaları gecikme cezaları ve ceza faizleriyle katlanarak trilyonlara ulaşacak. İlk 6 ayda 1 trilyon liraya yaklaşan para cezalarının tamamının tahsil edilmesi bütçedeki açıkları ciddi ölçüde azaltacak.
