ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy’i Beyaz Saray’da ağırlayacak. Alaska’daki Trump-Putin zirvesinden sonuç çıkmamasının ardından Beyaz Saray’daki görüşmede Kırım, NATO ve savaşın geleceği konuşulacak.
ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in cuma günü (15 Ağustos) Alaska’da yaptığı tarihi zirve, ateşkes beklentisine rağmen anlaşma olmadan sona erdi. Trump, “Oldukça verimli geçti, birçok konuda anlaştık ama bir anlaşmaya varmış değiliz” dedi. Putin ise görüşmeleri “yapıcı” olarak niteledi ve Trump’ı Moskova’ya davet etti.
Görüşmenin ardından Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i Washington’a davet etti. Zelenskiy, 17 Ağustos Pazar ABD’ye geldi. İki lider 18 Ağustos Pazartesi bir araya gelecek.
Avrupa liderleri neden Washington’a gidiyor?
Zelenskiy ABD’ye geldikten sonra Avrupa liderleriyle çevrimiçi bir toplantı yaptı. Toplantıdan sonra İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya ve Finlandiya liderleri Washington’daki görüşmelere katılacaklarını duyurdu.
Avrupalı liderler “Bir sonraki adımın Zelenskiy’i de içine alacak şekilde görüşmelerin devam etmesi gerektiğini” söyledi. Trump ise pazar günü Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, “Beyaz Saray’da büyük gün. Daha önce hiç bu kadar çok Avrupalı lider bir arada olmamıştı. Onları ağırlamak benim için büyük bir onur” diye yazdı.
Toplantıda bulunacak liderler şöyle:
- Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron
- İtalya Başbakanı Giorgia Meloni
- Almanya Başbakanı Friedrich Merz
- Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb
- Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen
Ukrayna lideri Zelenskiy, Beyaz Saray’da gitmeden önce açıklama yaptı ve güvenlik garantilerinin “gerçek ve işleyen” olması gerektiğini vurguladı. Zelenskiy, “1994’te verilen güvenceler işe yaramadı. Biz kalıcı ve güvenilir bir barış istiyoruz” dedi.
Trump Zelenskiy’i azarlamıştı
ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında 28 Şubat’ta Beyaz Saray’da tartışma yaşandı.
Trump, kameraların karşısında Zelenskiy’i azarladı. Trump, Zelenskiy’i işaret edip “3. Dünya Savaşı üzerinde kumar oynuyorsunuz. Ancak şu an kartınız yok” diyerek Rusya-Ukrayna Savaşı’nın devam etmesi durumunda çok daha büyük bir çatışmaya yol açabileceğini işaret etti. Volodimir Zelenskiy “Kartlarla oynamıyoruz” yanıtını verdi. Zelenskiy daha sonra Beyaz Saray’ı terk etti.
Trump, “ABD’nin değerli Oval Ofisi’ne saygısızlık etti. Barış için hazır olduğunda geri gelebilir” dedi. Zelenskiy ise ABD ve Trump’a dört kez teşekkür etti.
Ukrayna liderinin ABD’deki tüm programları iptal oldu.
Putin, Ukrayna için hangi güvenlik anlaşmasını onayladı?
ABD’nin Ukrayna özel temsilcisi Steve Witkoff, Putin’in Ukrayna’ya NATO benzeri bir güvenlik anlaşmasına prensipte onay verdiğini açıkladı.
Witkoff, bunun “oyunun kurallarını değiştirecek nitelikte” olduğunu söyledi. Ancak Trump, Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda “Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy isterse Rusya ile savaşı hemen bitirebilir ya da savaşmaya devam edebilir. Nasıl başladığını hatırlayın. Obama’nın verdiği Kırım’ı geri almak mümkün değil (12 yıl önce, tek bir kurşun bile atılmadan!) ve Ukrayna’nın NATO’ya girmesi mümkün değil. Bazı şeyler asla değişmez!” diyerek Ukrayna’nın NATO üyeliği ihtimalini kapattı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Zelenskiy hangi şartları öne sürdü?
Diplomatik kaynaklar, Avrupalı yetkililerin, Trump’ın, Zelenskiy’e şartları kabul etmesi için baskı yapmaya çalışabileceğinden endişe duydukları belirtti.
Ancak ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, BBC’nin ABD’li ortağı CBS’e yaptığı açıklamada, Zelenskiy’nin Trump tarafından bir barış anlaşmasını kabul etmeye zorlandığı yönündeki her türlü iddianın “aptalca bir medya anlatısı” olduğunu söyledi.
Donbas ve Kırım masada mı?
Rusya tarafı, Alaska görüşmesini “çok faydalı” diye tanımladı ve Putin’in Donbas bölgesine yönelik taleplerini yinelediği bildirildi. Trump’ın Avrupalı liderlere, Putin’in bazı tavizlere hazır olduğunu söylediği aktarıldı ancak bunların ayrıntısı açıklanmadı.
Zelenskiy ise Ukrayna Anayasası gereği hiçbir toprak devrinin mümkün olmadığını vurguladı. Avrupa liderleri de “uluslararası sınırlar zorla değiştirilemez” açıklamasında bulundu.
Trump-Putin zirvesinde neler oldu?
ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yaklaşık üç saat süren görüşmesinden sonra yapılan açıklamalarda, “büyük ilerleme” vurgusu öne çıksa da ateşkes konusunda somut bir mutabakat ortaya çıkmadı.
Trump, zirve öncesinde Alaska yolunda yaptığı açıklamada hedefinin ateşkes olduğunu, “Bunu kendi sağlığım için yapmıyorum, pek çok hayatı kurtarmak için yapıyorum” sözleriyle ifade etmişti. Zirvede ise net bir adım atmadı, sadece “çok az ama en önemli konuda anlaşamadık” diyerek ayrıntı vermekten kaçındı. Basın açıklamasında toplam üç dakika konuşan Trump, sürenin önemli bölümünü 2016 seçimleri ve Rusya’nın müdahale iddialarına ayırdı.
Putin ise sekiz dakikalık konuşmasında ikili ilişkilerin önemine vurgu yaptı, ABD ile doğrudan temas kurmaktan memnun olduğunu söyledi. Trump’ı Moskova’ya davet ederek ikinci bir zirve sinyali verdi. Putin’in bu süreçte Washington’da yeniden kırmızı halı ile karşılanması, Kremlin için büyük bir diplomatik kazanım olarak değerlendirildi.
Alaska’daki zirve, Ukrayna’da ateşkes umudu yaratmadı ancak Putin’in Batı’da yeniden sahneye çıkmasını sağladı. Trump’ın belirsiz mesajları, Avrupa’nın kaygılarını artırırken Ukrayna tarafı, Putin’in zaman kazandığını düşünüyor. İki liderin bir sonraki görüşmeyi Moskova’da yapabileceğine dair sinyaller, bu tartışmayı daha da derinleştirdi.
Kaynak: BBC
