Türkiye’de Kürt sorunu ve çözüm süreci, son dönemde hem iç politikada hem de Suriye’deki gelişmelerle bağlantılı olarak yoğun tartışmalara sahne oluyor. Dünya Alem’in Erdoğan-Bahçeli, Öcalan-DEM çatışması başlıklı videosunda gazeteci İslam Özkan araştırmacı ve yazar Mehmet Sabri Akgönül ile değerlendirdi. Akgönül, çözüm sürecini “kazan-kazan” bir ittifak olarak tanımlarken, DEM Parti’yi ne sürecin aktörü ne de “taşıyıcı kolon” olarak gördüğünü vurguladı. Videoda, Abdullah Öcalan’ın son manifestosundan İsrail’in bölgesel politikalarına kadar geniş bir yelpazede konuları masaya yatırdı ve Türkiye’deki siyasi dinamiklere yeni bir bakış açısı getirdi.
Akgönül, süreci “gerilimi yüksek ve krizlere gebe” olarak nitelendirdi. İsrail’in bölgesel hegemonyasını küçük parçalara ayırma stratejisini sürdürdüğünü savunan Akgönül, bunun Türkiye’de gerilim yarattığını ve strese soktuğunu belirtti. Kürt tarafında, özellikle DEM Parti’de, bu stresi kendilerine yönelik bir saldırı olarak yanlış anladıklarını düşündüğünü belirten Akgönül, “DEM Parti ve Özgür Özel’de bir Hakan Fidan karşıtlığı var. Suriye’deki gerginliği Kürt karşıtlığı olarak okuyorlar, bu da kördüğüm yaratıyor” dedi. Öcalan’ın son görüşmesinde kullandığı “kangren” ifadesini hatırlatan Akgönül, halkta kafa karışıklığı yarattığını ekledi.
Tartışma, DEM Parti ile hükümet arasındaki gerilime kaydı. İslam Özkan, iki tarafın maksimumunu almak istemesi nedeniyle gerilimin normal olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini sordu. Akgönül ise bunu “anormal” bulduğunu ifade etti. “Burada pazarlık yok, al-al ilişkisi var. Türkiye büyüyecek, Kürtlük tanınacak” diyen Akgönül, süreci “kazan-kazan” olarak tanımladı.
“Allah bir daha bu ülkeye çözüm süreci yaşatmasın”
Kürt tarafının gerilim yaratarak kazanamayacağını savunan Akgönül, DEM Parti’yi sürecin aktörü değil, geçmiş dönemlerin aksine bir taşıyıcı olmadığını belirtti. 2013 çözüm sürecini garabet olarak nitelendiren Akgönül, “Allah bir daha bu ülkeye çözüm süreci yaşatmasın” dedi ve o dönemin Türkiye’yi böleceğini iddia etti.
Akgönül, Türkiye’nin tarihsel hikâyesinin merkezileşme olduğunu vurguladı. Tanzimat’tan bugüne merkezileşmenin devam ettiğini söyleyen Akgönül, Kürt hareketinin yerelleşme taleplerinin tarihin mantığına uymadığını savundu. Eski süreçte yerelleşme hamlesi olduğunu, bugünde ise jeopolitik ittifak bulunduğunu belirten Akgönül, Kürtleri “toplumsal kategoriden jeopolitik kategoriye yükseldi” diye tanımladı. Sunucunun “jeopolitik kategori”yi açmasını istemesi üzerine Akgönül, win-win durumunu genişletti: “Kürtlük kazanacak, Türkiye kazanacak, Amerika kazanacak.”
ABD’nin Orta Doğu’yu çatışma bölgesinden çıkarıp Asya Pasifik’e odaklanacağını söyleyen Akgönül, Türkiye’yi “sömürge ülkesinden çıkaran” lider olarak Erdoğan’ı gösterdi. “Erdoğanizm, Türkiye’nin gerçek sınırlarının ötesinde olduğunu bilen bir üslup” diyen Akgönül, liberal Avrupa’nın çöküşüyle Türkiye’nin imparatorlaşma sürecine girdiğini iddia etti. Kürtlerin kazanımını “tanınma” olarak tanımlayan Akgönül, ABD’nin Orta Doğu’daki maliyetlerden kurtulacağını, İsrail’in ise ABD stratejisinin önündeki engel olduğunu söyledi. Netanyahu-Trump kavgası öngören Akgönül, İsrail lideri Netanyahu’nun gözü karalığının anti-Amerikancı olduğunu iddia etti.
Videoda, İslam Özkan, Akgönül’ün dekolonizasyon sürecini sorguladı. 1975-78 arası Amerikan üslerinin kapatılması gibi hamleleri hatırlatan Özkan, Erdoğan döneminde üslerin kapatılmadığını belirtti. Akgönül, bunları “taktiksel” olarak gördü ve Soğuk Savaş dengesini hatırlattı. “Türkiye iki taraf arasında denge tutturmak zorundaydı” diyen Akgönül, Erdoğan’ın tarihsel konjonktürün müsait olduğunu savundu. Suriye iç savaşına müdahaleyi dekolonizasyon bağlamında tartışan sunucu, Akgönül’ü Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Manifesto”suna yöneltti.
Akgönül, Öcalan’ı “pratiğe uygun teorik çerçeve çıkaran” biri olarak tanımladı. PKK’nın başarısızlığını “ne için savaştığını bilmemesi”ne bağlayan Akgönül, Öcalan’ın manifestoda Buda’nın hançer imgelemi ve İbrahim Anlaşmaları’na atıfları teorik ters yüz etme olarak gördü. 2011 görüşme notlarında İran-İsrail savaşını öngördüğünü söyleyen Akgönül, İran’ın hatalarını ABD’nin açtığı yola bağladı. Sunucunun İran-İsrail gerginliğinin öngörülebilirliğini belirtmesi üzerine Akgönül, Obama dönemini hatırlattı ve Trump’ın 2025’te stratejisini değiştirdiğini iddia etti.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Manifestoda, Öcalan’ın 8 Aralık Devrimi’ni, Şam hükümetini ve İsrail saldırganlığını iyi okuduğunu söyleyen Akgönül, Öcalan’ı “İsrail karşıtlığında birinci” olarak nitelendirdi. PKK’nın ilk kurşununu İsrail’e sıktığını hatırlatan Akgönül, Öcalan’ın Mossad tarafından teslim edildiğini savundu. İbrahim Anlaşmaları’nı post-ABD Orta Doğu nizamı olarak gören Akgönül, Türkiye’nin dışlandığını ancak 7 Ekim sonrası değiştiğini belirtti. PKK komutanlarının Türkiye’yi yalnız gördüğünü ama Öcalan’ın bunu reddettiğini ekledi.
DEM Parti ve Öcalan ilişkisi
DEM-Öcalan ilişkisine değinen Akgönül, Şunları söyledi: “DEM anlaşmazlık çıkarmayacak ama arada bir nesnel karşıtlık var” diye sözlerini sürdürdü. Öcalan’ın “objektif ajan” kavramını Weber’in karizma rutinizasyonuyla bağlayan Akgönül, DEM’i “Öcalan’ın sıradanlaşmış karizması üzerinden çıkar elde eden grup” olarak tanımladı. “Sayın Öcalan vurgusu kendilerini yeniden üretmek için” diyen Akgönül, DEM’in siyaset üretemediğini iddia etti.
Videonun sonunda Erdoğan-Bahçeli ilişkisi tartışıldı. Özkan, kriz olup olmadığını sordu. Akgönül, Mümtazer Türköne’nin analizlerini zeki ama önyargılı buldu ve meydan okudu. “Kriz yok, ritim farklılığı var” diyen Akgönül, Bahçeli’nin hız istediğini, Erdoğan’ın fren-gaz dengesi kurduğunu belirtti. “Bahçeli devleti, Erdoğan milleti tutuyor” diyen Akgönül, Erdoğan’ın terör kartını kullanmadığını, 2023 seçimlerinde gerçek montaj yaptığını savundu.
Video, çözüm sürecinin farklı boyutlarını ele alarak sona erdi. Özkan, Suriye gelişmeleri, Erdoğan-Bahçeli krizi, DEM-Öcalan farklılığı ve Kürt sokağını özetledi. Akgönül’ün analizleri, süreci jeopolitik bir ittifak olarak gören yeni bir perspektif sundu. Bu tartışma, Türkiye’de Kürt sorununun geleceğine dair yeni soruları gündeme getirirken, aktörler arasındaki dinamikleri de aydınlattı.
