İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, ülkesinin işgal altındaki Filistin topraklarındaki yeni yerleşim yerleri inşasının “derhal ve tamamen” durdurulmasını talep eden teklifi Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne götüren Yeni Zelanda’nın Dışişleri Bakanı’na bunun bir “savaş ilanı” olduğunu söyledi. Netanyahu ayrıca BM Güvenlik Konseyi’ndeki oylamada ABD’nin çekimser kalmasını “utanç verici bir tuzak” olarak niteledi.
BM Güvenlik Konseyi geçen hafta, İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’de yerleşim yerleri inşasına devam etmesini kınayan ve 1967’de öngörülen sınırların ötesinde yerleşim yeri inşasının “uluslararası hukukun açıkça ihlali” olduğunu ilan eden bir karar almıştı.
Kabak Yeni Zelenda’nın başına patladı
BM Güvenlik Konseyi, konuyu Yeni Zelanda’nın önerisi üzerine gündemine taşımıştı. Haaretz gazetesinin haberine göre Netanyahu, Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Murray McCully’i telefonla arayarak şunları söylemiş: “Bu karar tam bir skandal. Sizden bu kararı desteklememenizi talep ediyorum. Eğer bu tasarıyı desteklemeye devam ederseniz, bize göre bu bir savaş ilanı demektir. Bu durum ilişkilerimize zarar verecek ve böyle bir kararın sonuçları olacaktır.”
McCully ise Netanyahu’ya verdiği cevapta bu konuda geri adım atmayacaklarını ve bu kararın Yeni Zelanda’nın dış politika çizgisiyle uyumlu olduğunu belirtti. Bunun ardından İsrail, Yeni Zelanda ve karara destek veren diğer bir ülke olan Senegal’deki büyükelçilerini geri çağırdı. Ayrıca İsrail, Senegal’e yapmayı planladığı yardımı da iptal etti.
Mısır’ın geri adımı
BM Güvenlik Konseyi’nde oylanan karar tasarısı ilk olarak Mısır’ın önerisiyle gündeme alınmıştı. İngiliz Independent gazetesinde yer alan habere göre, ABD’nin müstakbel devlet başkanı Donald Trump’ın ve İsrail’in baskıları sonucunda Mısır kendi tasarısının oylanmasının ertelenmesini talep etmişti. Bunun ardından Yeni Zelanda, Venezüela, Senegal ve Malezya konuyu tekrar BM Güvenlik Konseyi’nin gündemine taşımışlardı. Veto yetkisi bulunan üye ülkelerden ABD’nin çekimser kaldığı oylamada, diğer 14 üyenin tamamı olumlu oy kullanmış ve tasarı kabul edilmişti. İsrail ise oylama sonrasında, alınan karara uymayacağını açıklamıştı.
Başbakan Netanyahu, “Suriye’de yarım milyona yakın insanın kurban edilmesinin durdurulması üzerine anlaşamayan Güvenlik Konseyi, Ortadoğu’daki tek demokrasi olan İsrail konusunda tek vücut haline geldi” demişti. Netanyahu ayrıca, BM’yi ilişkileri durdurmakla tehdit etmişti.
İsrailli yetkililerden, 2011 yılında benzeri bir tasarıyı veto eden ABD’ye yönelik sitem dolu açıklamalar da gelmişti. Enerji Bakanı Yuval Steinitz, “ABD’nin İsrail’i terk ettiğini” söylerken, Netanyahu da Obama’yı eleştirerek, ABD’nin tutumunun “utanç verici bir tuzak” olduğunu söylemişti. İsrail ayrıca kararın hemen sonrasında, olumlu oy kullanan 14 ülkenin yanı sıra çekimser oy kullanan ABD’nin Tel-Aviv büyükelçisini de Dışişleri Bakanlığı’na çağırmıştı.
Karar Filistin’de ise memnuniyetle karşılandı. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın sözcüsü, yaptığı açıklamada “kararın, İsrail’in politikasına büyük bir darbe, illegal yerleşim yerlerine uluslararası bir kınama ve iki devletli çözüme büyük bir destek olduğunu” söylemişti.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
İsrail’de oylama ertelendi
Öte yandan İsrail, Doğu Kudüs’te yeni yerleşim yerleri inşa edilmesine izin veren bir planın bugün yapılması beklenen oylamasını erteledi. AFP Ajansı, resmi bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, kararın ABD ile olan ilişkilerin daha da gerginleşmemesi amacıyla alındığı yorumunda bulundu. Erteleme kararının ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin basın toplantısının başlamasından kısa süre önce gelmiş olması da dikkat çekti.
