Geçtiğimiz hafta bayram tatilinin ardından dolar/TL ve euro/TL’de yaşanan yukarı doğru hareket bu hafta kuvvetlenerek devam etti. Bugün açıklanan ABD tarım dışı istihdam verisi ile saat başı ücretlerin beklenenden kötü gelmesi TL’deki değer kaybını durdurdu.
2017’nin ilk günlerinde 3,94’ü gören dolar/TL, daha sonra uzun bir düşüş trendine girmişti. Bu dönemde kısa süreli de olsa 3,50’nin altını gören dolar/TL, son iki haftada yükselişe geçti ve dün 3,64’leri görerek 21 Nisan’dan beri en yüksek değerine ulaştı. Euro/TL de benzer bir hareketle 4,16’yı aşarak tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu veriler ile dün (6 Temmuz 2017) sepet kur 3,88’i gördü ve 11 Ocak’ta 4.05’lik tarihi zirveye çok yaklaştı. Bu noktada dolar endeksinin yine aynı dönemde dünyada önemli ölçüde zayıflamasına ve TL mevduat faizlerinde ciddi bir artışa rağmen bu tablonun ortaya çıktığının altını çizmeliyiz.
TL iki haftadır neden değer kaybediyor?
Bu sorunun cevabını öncelikli olarak dışarıda aramakta fayda var. Zira son hareketin nedenleri ağırlıklı olarak dışarıda yaşanan ekonomik ve siyasi gelişmeler. Bunları başlıklar halinde özetlersek:
- Katar ile Körfez ülkeleri arasında başlayan krizin büyüme potansiyeli
- Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) sıkı para politikası vurgusu
- Gelişmiş ülkelerin para politikalarının daha az genişleyici olacağına dair işaretler
- ABD 10 yıllık faizleri %2,20’lerden %2,35’lere yükselmesi
- Güney Afrika’da merkez bankasının kamulaştırılması
İçeriye geldiğimizde, Türkiye’de, TL’deki hızlı değer kaybını iç gelişmelerle açıklayabilecek ölçüde önemli bir siyasi ve/veya ekonomik gelişme yaşanmadı. Sadece dün Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurulu, Avrupa Birliği (AB) Konseyi’ne Türkiye ile üyelik müzakerelerinin askıya alınmasını öneren raporu kabul etti. Bu gelişme TL’yi dolar karşısında gelişmekte olan diğer para birimlerine göre negatif ayrıştırdı. (Güney Afrika hariç)
Dolar/TL (27 Haziran – 7 Temmuz)
ABD’de tarım dışı istihdam ve saat başı ücretler
ABD’de bugün açıklanan verilere göre tarım dışı istihdam Haziran’da 222 bin arttı. Beklenti 178 bin artıştı. İşsizlik oranı %4.4’e yükseldi. Saatlik ortalama kazançlar ise aylık %0.3, yıllık %2.5 ile beklentinin altında kaldı. Beklenti aylık %0.3, yıllık %2.6 artıştı. Ayrıca, Mayıs istihdam verisi 138 binden 152 bine yukarı yönlü revize edildi. İşgücüne katılım oranı Haziran’da %62.7’den %62.8’e yükseldi. Gelen bu veriler TL’nin son günlerde yaşadığı değer kaybını telafi etme fırsatı verdi. TL bu verinin artından dolar karşısında değerlendi ve kur 3,61’lere geldi.
Verinin ardından dolar/TL’deki hareket
