New York Times’ın haberine göre, son dört yılda 120 ülkeden 40 bin civarında yabancı savaşçı savaşmak üzere Suriye ve Irak’a gitti. Binlercesi cephede öldü, binlercesi de şimdi Libya, Yemen ya da Filipinler’de savaşmaya devam ediyor. Gazeteye bilgi veren yetkililere göre, bir o kadarı da Türkiye ve civar ülkelerde saklanıyor. Rakka’nın IŞİD’den kurtarılmasından sonra Amerikan destekli Kürt milis güçleri tarafından yakalanan ya da bu güçlere teslim olan 30 farklı ülkeden yüzlerce IŞİD militanı ve aileleri ise, Suriye’nin kuzeyindeki kamplarda tutuluyor. New York Times , Amerikalı yetkililerin YPG ile işbirliği konusunda en sorunlu alanlardan birinin bu tutsaklar olduğunu yazmış.
Habere göre, Suriye Demokratik Güçlerine danışmanlık yapan Amerikan Özel Operasyon Birlikleri, Rakka yakınlarındaki en az üç kampta tutulan 200 ila 300 IŞİD militanı sorgulayıp, parmak izlerini ve diğer biometrik bilgilerini kayıtlara geçiriyor. Gazeteye demeç veren Amerikalı yetkililer, kamplarda tutulan militanların Irak savaşı sonrasındakine benzer sorunlara yol açmasından endişe ettiklerini söylemişler. Şöyle ki; haberde IŞİD’in halihazırdaki lideri Ebu Bekir El Bağdadi’nin Irak’ın işgali sırasında yakalanıp Kuveyt sınırına yakın Bukka kampında yıllarca tutulan kişilerden biri olduğu hatırlatılıyor ve halihazırda kamplarda tutulan militanların da Bağdadi gibi ileride ABD’nin başına bela olabileceği kaydediliyor. Nitekim Bağdat’taki IŞİD karşıtı koalisyonun sözcüsü Albay Ryan Dillion, IŞİD’in “Irak’ta iyi eğitim almış teröristlerin uzun süre kamplarda tutulmasının sonucu olarak doğduğunu ima etmiş; “benzer bir durumun tekrar etmesini” önlemek istediklerini söylemiş. Haberde Trump yönetiminin bu amaçla Dışişleri, Savunma ve Adalet Bakanlıklarının yetkililerinden oluşan bir çalışma grubu kurduğu bildiriliyor. Fakat gazete çalışmalarının içeriğine dair somut bilgi edinememiş. Dışişleri Bakanlığı New York Times’a e-posta göndererek, “başka ülkelerde yakalanan IŞİD savaşçılarının akibeti konusunda çalışıyoruz. Bu kişilerin bize teslim edilmeleri gerekmiyor. Konuyu yabancı ortaklarımızla görüşüyoruz” demekle yetinmiş.
Uluslarası hak örgütleri de kamplarda tutulan militanların, özellikle de eş ve çocuklarının durumu konusunda bilgi edinmeye çalışıyor. Kampları gezen Arin Şeyhmus adlı Kürt gazeteci 100 civarında kadın ve çocuk tutuklunun vatandaşı oldukları Rusya, Kazakistan ve Endonezya’ya gönderileceklerini öğrenmiş.
New York Times’ın görüş aldığı Suriye Demokratik Güçleri’nin sözcülerinden Mustafa Bali ise kampların özellikle kadınlar ve çocuklar için ilgili uluslararası standartlara uygun olduğunu belirterek, kamplardakilerden kim IŞİD militanı kim IŞİD tarafından idari görevler almaya zorlanmış yerel sakinler, ayrımaya çalıştıklarını söylüyor: “Savaşıp kan dökenler yargılanacak ama IŞİD’e doktor, hemşire ya da belediyecilik alanında hizmet vermek zorunda kalan Suriyeliler yerel aşiret liderlerinin arabuluculuğunda serbest bırakılacak.” Bali 400 kadar Suriyeli’nin bu yöntemle serbest kaldığını da sözlerine eklemiş.
New York Times’a konuşan bir başka Kürt sözcü, Nuri Mahmud ise, yabancı IŞİD savaşçılarını vatandaşı oldukları ülkelere teslim etmekte zorlandıklarını belirtmiş: “Avrupa ülkeleri vatandaşlarının iadeleri için bizimle temas kurmaktan kaçınıyor.”
Yerel Kürt yöneticilerin, tutuklulara avukat tahsis edildiğine, kantonlarda işkence ve ölüm cezasının bulunmadığına dair açıklamalarını da yer veren gazete, haberin sonunda, aralarında Ebu bekir El Bağdadi’nin de bulunduğu bin civarında IŞİD militanının – Amerikalılar için tehdit olmayı sürdürdüklerini vurgulayarak- halen Fırat nehri vadisinde Suriye Irak sınırındaki Sünni bölgelerinde saklandığını yazmış.
