Cengiz Holding ile Alarko ortaklığında Çanakkale’de kurulan termik santral mahkemeden gelen iptal kararıyla sarsılmış, santral yetkilileri, “10 Ocak’a kadar ÇED’imizi alacağız“ demişti. Santral yetkililerinin öngördüğü gibi, yeni izin 9 Ocak’ta geldi.
Çanakkale’nin Karabiga beldesine 2012’den beri yapılması planlanan, ithal kömüre dayalı Cenal Entegre Enerji Santrali projesi hakkındaki izinler defalarca iptal edilmiş, buna karşın santral 2017’de enerji üretimine başlamıştı. Termik santral hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Kararı 28 Kasım 2018’de Çanakkale İdare Mahkemesi tarafından iptal edilince projenin geleceği bir kere daha tartışma konusu olmuştu. Ancak süreç, termik santrali yöneten Cenal Elektrik Üretim A.Ş. yetkililerinin umduğu gibi oldu. İptal kararı sonrasında bir yerel gazeteye konuşan yetkililer, “Biz yeni ÇED’i [ÇED Raporu’nu] Bakanlığa yükledik, teslim ettik. 3-4 Ocak’a kadar da ÇED’imizi [ÇED Olumlu Kararımızı] alacağız. 10 Ocak’a kadar süremiz var. Herhangi bir mühürleme söz konusu değil. Süreç işliyor, sıkıntı yok” demişti.
Süreç gerçekten de santral yetkililerinin beklediği gibi sonuçlandı. Cengiz Holding ile Alarko ortaklığındaki proje hakkında 9 Ocak 2019 tarihinde bir kez daha ÇED Olumlu Kararı verildi. Mahkemenin iptal kararından sadece 42 gün sonra, santral hakkında yeni ÇED Olumlu Kararı alındı.
42 günde yeni ÇED Kararı
28 Kasım 2018’de ÇED Olumlu Kararı iptal edilen Cenal Entegre Enerji Santrali hakkında yeni bir ÇED Olumlu Kararı çıkması sadece 42 gün sürdü.
Çanakkale İdare Mahkemesi kararının taraflara tebliğ edilmesinin ardından, davayı kazanan yurttaşlar, çevre örgütleri ve meslek odaları, yargı kararının uygulanması ve santral faaliyetlerinin durdurulması için Çanakkale Valiliği ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına idari başvuru yaptı. Aynı sıralarda santrali yöneten Cenal Elektrik Üretim A.Ş. yetkilileri ise santral hakkında yeni bir ÇED süreci başlatıldığını duyurdu ve yeni iznin 10 Ocak 2019’a kadar edinileceğini açıkladı.
Çanakkale’de yayın yapan Kale’nin Sesi Gazetesi’ne konuşan yetkililer yeni ÇED kararı hakkında 10 Ocak 2019’u işaret etmişti: “Meteoroloji bilirkişisi Bandırma-Erdek [verilerinin] kullanıldığını gerekçe göstererek ‘Çanakkale [meteorolojik verileri] de kullanılmalıydı’ diyerek veri seti eksikliğinden dolayı idare mahkemesi ÇED’i [ÇED Olumlu Kararını] iptal etti. Biz yeni ÇED’i [ÇED Raporunu] Bakanlığa yükledik, teslim ettik. 3-4 Ocak’a kadar da ÇED’imizi [ÇED Olumlu Kararımızı] alacağız. 10 Ocak’a kadar süremiz var. Herhangi bir mühürleme söz konusu değil. Süreç işliyor, sıkıntı yok.”
Gerçekten de Cenal Entegre Enerji Santrali hakkındaki yeniden düzenlenmiş ÇED Raporu, 2009/7 sayılı Genelgeden yararlanılarak, 17 Aralık 2018’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderildi. 20 Aralık 2018’de Bakanlık yeni ÇED Raporu’nun kabul edildiğini internet sitesinde duyurdu ve 25 Aralık 2018’de İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) Toplantısı düzenleneceğini ilan etti. 25 Aralık 2018’deki İDK Toplantısı sonrasındaki 10 günlük yasal itiraz süresinin de tüketilmesinin ardından, 9 Ocak 2019’da ÇED Raporu hakkındaki ÇED Olumlu Kararı resmen verildi.
İptale rağmen hava modellemesinde yine eksik ve hatalı metodoloji kullanıldı
Cenal Entegre Enerji Santrali hakkındaki ÇED Olumlu Kararını iptal eden Çanakkale İdare Mahkemesi, iptal gerekçesi olarak bilirkişi raporunda işaret edilen meteoroloji verilerinin eksik ve hatalarını işaret etmişti. Bilirkişi raporuna göre, santralin kurulduğu bölgenin meteorolojik ve iklimsel koşulları belirlenirken Çanakkale Meteoroloji İstasyonu verileri esas alınmıştı ancak Karabiga’ya 84 kilometre uzaklıktaki noktadan alınan veriler, Karabiga’nın özelliklerini yansıtmıyordu. Onaylanan yeni ÇED Raporu’na Çanakkale Meteoroloji İstasyonuna ek olarak, Biga/Kemer Köyü Meteoroloji İstasyonu, Bandırma Meteoroloji İstasyonu ve Erdek Meteoroloji İstasyonundan edinilen veriler de eklendi. Ancak bu verilerin eklenmesi, santralin planlanmasında kullanılmadı zira bilirkişi raporunda hava modellemesine ilişkin tespit edilen asıl eksiklik giderilmedi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Bilirkişi raporuna göre, santral faaliyetlerinin yaratacağı kirlilik yükünün belirlenmesi için yapılan hava kalitesi tespit çalışmaları kapsamında, şirket iki ay süresince sekiz noktada veri toplamış ve bu yolla santral emisyonlarının olası etkilerini ölçmüş, daha sonra bu veriyi Erdek ve Bandırma Meteoroloji İstasyonlarından alınan 10 yıllık hava rejimi bilgisiyle birlikte kullanarak bir modelleme oluşturmuştu. Bilirkişi raporunda hava kalitesi modellemesindeki iki hataya vurgu yapılmıştı. Bilirkişi heyetine göre, hava kalitesinin mevsimsel değişimlerden etkilenmesinden ötürü iki aylık bir veri çalışması yetersiz olacaktı ve bu çalışmanın en az bir yıl boyunca gerçekleştirilmesi gerekiyordu. Öte yandan hava kalitesi modellemesinde santral sahasına 40 kilometre uzaklıktaki Erdek Meteoroloji İstasyonu ile Bandırma Meteoroloji İstasyonu verileri kullanılmıştı. Hava kalitesi modellemesinin en doğru şekilde yapılabilmesi için bilirkişi heyetinin tavsiyesi, Çanakkale ve Bandırma Meteoroloji İstasyonlarından türetilen yeni bir veri seti kullanılmasıydı.
Bilirkişi raporundaki bu değerlendirmeye karşın onaylanan yeni ÇED Raporu’nda önceki modelin bir benzerine yer verildi. 2012 yılında hazırlanan, Erdek Meteoroloji İstasyonu verileri üzerine kurgulanan hava kalitesi modelleme raporu yerine, yine aynı istasyonun verilerine dayalı güncel bir rapor hazırlanarak ÇED Raporuna dahil edildi.
Bilirkişi raporunda, iki ay süresince sekiz noktada gerçekleştirilen veri toplama yönteminin hatalı olacağı belirtilmesine karşın yeni saha çalışması da yapılmadı. Böylelikle ÇED Olumlu Kararının iptal edilmesine yol açan hava kalitesi modellemesindeki metodolojik eksiklikler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kabul edilen yeni ÇED Raporu’nda aynen korunmuş oldu.
