Sağlık Bakanlığı’nın suç duyurusu üzerine, Kocaeli-Dilovası, Ergene Çayı Havzası ve Antalya’yı kapsayan kanser araştırması sonuçlarını kamuoyuyla paylaştığı için, “gizli bilgileri açıklamaktan” hakkında dava açılan Gıda Mühendisi Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık ile dayanışma paneli İstanbul Tabipler Odası’nda gerçekleştirildi. Panelde bir araya gelen meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve aktivistler, Bülent Şık’ın yanında olduklarını bildirdi.
Panel konuşmacılarından Prof. Dr. Onur Hamzaoğlu, “Temiz bir çevrede yaşamak bir insan hakkıdır” diyerek başladığı sözlerine Robert K. Merton’dan bir alıntıyla devam etti: “Bilim toplumsal bir kurumdur.” Çevre kirliliğinin ilk olarak 1972’de Stockholm’de yayınlanan Çevre Bildirgesi’nde bir insan hakkı olarak tanımlandığını söyleyen Hamzaoğlu, bu konunun ancak 2003’te tartışılmaya başlandığına dikkat çekti. Kocaeli-Dilovası’nda yaptığı çalışmalarla tanınan Hamzaoğlu, sanayiye bağlı kimyasal kirlenmenin son 20-30 yılda yeni hastalıklara yol açtığını ve ölüm nedenlerini ve sıklığını değiştirdiğini vurguladı. Halk sağlığından sorumlu kurumlardan ve sorumluluklarından bahseden Hamzaoğlu, Kocaeli’de eşini kan kanserinden kaybeden bir kişinin il yönetimine dava açtığını, davanın kabul edildiğini ve il yönetiminin yargılandığı süreci örnek verdi.
Tıbbi Etik Uzmanı Hafize Öztürk Türkmen de konuşmasında, bilim insanının edindiği bilgiyi toplumla paylaşmasını “Elbette görevidir” diyerek açıkladı. “Tarihsel süreçte bilimsel etik bize bunu söyler” diyen Türkmen, İskenderiye Okulu’ndan Hypatia’yi, Güneş merkezli evren tasarımına karşı gelen kiliseye karşı fikirlerini geri almadığı için kazığa bağlanarak yakılan Giordano Bruno’yu hatırlattı. Bugün Bülent Şık’ın içinde olduğu durumu tarih boyunca her dönem gördüğümüzü ifade eden Türkmen, “Bilgiyi paylaşmayanların suç işlediği kabul edilen ve yargılandığı bir dünyaya ihtiyacımız var” dedi.
Ne olmuştu?
Akdeniz Üniversitesi Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi’nde öğretim üyesi ve idareci olarak görev alan Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, “Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi” projesinde araştırmacı olarak görev aldı. Projenin bitmesinin üzerinden üç yıl geçmesine rağmen Sağlık Bakanlığı, araştırma sonuçlarını açıklamadığı gibi, halk sağlığı için tehdit oluşturan sorunları çözmek için ilgili kamu kurumlarını uyarmadı ve herhangi bir önlem de almadı. Şık 16-19 Nisan 2018 tarihleri arasında Cumhuriyet gazetesinde bu araştırmanın sonuçlarını bir yazı dizisi halinde kamuoyuyla paylaştı. Yazı dizisinin yayınlanmasının ardından Sağlık Bakanlığı Şık hakkında suç duyurusunda bulundu. “Göreve ilişkin sırrın açıklanması”, “yasaklanan bilgilerin temini” ve “yasaklanan bilgileri açıklama” suçlarından 5 yıldan 12 yıla kadar hapsi istenen Şık, 7 Şubat 2019 Perşembe günü Çağlayan Adliyesi 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde hâkim karşısına çıkacak.
Bülent Şık ile dava süreci hakkındaki röportajımızı buradan izleyebilirsiniz:
