Amerikan medyası bir süredir Başkan Donald Trump ile Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton arasında temel konularda görüş ayrılığı yaşandığına dair kulis bilgileri paylaşıyordu. Ama ilk kez dün, anlaşmazlığı bizzat Başkan Trump’ın ağzından duyma fırsatı buldu. Dört günlük Japonya gezisini tamamlayan Trump, İran ve Kuzey Kore konusunda bir numaralı dış politika danışmanından farklı düşündüğünü bizzat Bolton’ın da hazır bulunduğu basın toplantısında söyleyiverdi:
“Adamlarımdan bazıları Kuzey Kore’nin füze denemeleriyle Birleşmiş Milletler kararlarını ihlal ettiğini düşünüyor. Ama ben öyle düşünmüyorum. [Kim Yong-un] belki de dikkat çekmek istiyor.”
Oysa Trump’ın “adamlarından” Bolton, daha bir gün önce füze denemeleri için “ihlal” demişti. ABD Başkanı, İran’da rejim değişikliği istediğini açık açık yazıp söyleyen Bolton’ı İran konusunda da, yine aynı basın toplantısında, taca çıkardı:
“İran’da rejim değişikliği peşinde değiliz. Bunun açıkça bilinmesini istiyorum. Nükleer silah sahibi olmamalarını istiyoruz.”
New York Times (NYT) gazetesi Bolton’un bu açıklamalar sonrasında verilen akşam yemeği davetine katılmadığını ve Başkan ile aynı uçakta ABD’ye dönmek yerine, Birleşik Arap Emirlikleri’ne gittiğini yazıyor.
Bolton bugün Dubai’de, 12 Mayıs’ta Basra Körfezi’nde dört ticari gemiye düzenlenen sabotajdan İran’ı sorumlu tutmasına tuttu ama, Trump’la uyumlu bir çizgide Washington’ın Tahran’a karşı askeri müdahalede bulunmayı planlamadığını da özellikle vurguladı.
Bu tansiyon düşürücü tutum acaba Bolton’ı Beyaz Saray’da tutmaya yetecek mi? Trump’ın göreve getirdiği üçüncü ulusal güvenlik danışmanı olan Bolton topun ağzında olabilir mi?
NYT, Trump’ın Bolton’la ilgili rahatsızlığının seyrini, en sonunda görevden aldığı eski Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’la yaşadığı sürece benzetmiş. Gazete Trump’ın Tillerson hakkındaki şikayetlerini uzunca bir süre özel toplantılarda dile getirdiğini, görevden almadan kısa süre önce de Beyaz Saray’ın basın açıklamalarında Dışişleri’nden farklı tutum aldığını hatırlatıyor. Bolton’ın şahsen desteklediği Venezüela’daki darbe girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması da, 2020 seçimleri öncesinde başarı öyküsüne ihtiyaç duyan Trump’ın sabrını zorlamış olmalı.
Fakat Trump ile Bolton’ın “iyi polis-kötü polis” oyununu hatırlatacak şekilde birbirlerini tamamladıklarını, dolayısıyla 70 yaşındaki danışmanın koltuğunun gayet sağlam olduğunu düşünenler de var. İran’a karşı sertlik yanlısı politikaları savunan Demokrasi Savunma Vakfı (FDD) Başkanı Mark Dubowitz, Bolton’ın Trump’ın elini güçlendirdiğini söylüyor: “Bolton aşırı şahin. Kuzey Koreliler ondan nefret ediyor. İranlılar ondan nefret ediyor. İki rejim de ona yükleniyor. Bence Bolton bu duruma bayılıyor. Bence Başkan da memnun. Zira kendisine iki uç arasında diplomatik manevra kabiliyetini artıran geniş bir alan açılmış oluyor.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
