Polonya’da iktidarın yargıyı siyasallaştırma girişimleri, pek çok kentte düzenlenen ve binlerce kişinin katıldığı eylemlerle protesto edildi.
İktidardaki sağcı ve popülist Hukuk ve Adalet Partisi’nin (PiS) yargı reformu adı altında hayata geçirmek istediği düzenlemelerin yargının bağımsızlığını ve tarafsızlığını tehdit ettiğini savunan göstericiler, “Yargıya özgürlük” sloganları attı.
2015 yılında iktidara gelen PiS hükümetinin yargı reform paketindeki düzenlemelerin bir kısmı geçen yıl benzer geniş katılımlı protestoların etkisi ile iptal edilmişti. Ancak hükümet, yeni yasa değişikliği teklifleri ile yargıyı şekillendirme girişimlerini sürdürüyor.
Bugün (19 Aralık) parlamentoda görüşülecek bir değişiklik teklifi, hükümetin reformlarını sorgulayan veya eleştiren yargıçların cezai müeyyideye tabi tutulmasını ve görevden alınmasını öngörüyor. Muhalefet partileri, “yargıyı susturma” girişimi olarak niteledikleri tasarıya karşı çıkıyor.
Polonya Yüksek Mahkemesi de sözkonusu değişikliğin, diğer düzenlemelerle birlikte Avrupa Birliği (AB) yasaları ile çeliştiğini, yürürlüğe girmesi halinde Polonya’nın AB üyeliğinin tehlikeye girebileceği uyarısını yaptı.
Polonya yargısında başlatılan reformlar AB tarafından da “yargıyı ele geçirme” girişimi olarak eleştiriliyor. AB Varşova’yı, hukukun üstünlüğü ve yargının bağımsızlığı ilkelerini çiğnemekle suçluyor.
İktidardaki PiS ise, değişikliklerin yolsuzluklarla mücadele ve “hâlâ komünist dönemin izlerini taşıdığını” öne sürdükleri yargı sisteminin elden geçirilmesi için gerekli olduğunu savunuyor.