Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump bilgisi dışında olduğunu iddia etse de, ABD istihbarat servisinden yetkililer Taliban’ın, Amerikan askerlerini Rusya için para karşılığında öldürdüğü bilgisinin başkanın günlük brifinginde yer aldığını söyledi. Hem Demokratlar hem de Cumhuriyetçiler Trump’ın bu bilgiye sahip olup da Rusya’ya yaptırım uygulamamasını kabul edilemez buluyor.
Beyaz Saray, Rusya hakkındaki istihbarattan Trump’ın haberdar olduğunu reddetmişti. New York Times’a konuşan iki istihbarat yetkilisi, bilginin Trump’a ulaştırıldığı iddialarını doğruladı. Yetkililer, bu istihbaratın aylar önce günlük brifinginde Trump’ın önüne geldiğini söyledi.
Eğer Rusya’nın Amerikan askerlerini öldürmesi için Taliban’a para verdiği doğruysa, Rusya’nın ABD’ye karşı yürüttüğü “hibrit savaşta” ciddi bir aşama atlandığı anlamına geliyor. Amerika’nın vereceği cevaba göre şimdiye kadar siber saldırılar, sahte haberlerin yayılması ve gizli askeri hamleler ile yürütülen bu savaşın kızışması muhtemel.
Brifingde ne vardı?
Trump’a verildiği söylenen brifingde, Rus askeri istihbaratının Afganistan’da yer alan ABD liderliğindeki koalisyonun askerlerini öldürmesi karşılığında Taliban’a para verdiği yazıyordu.
2019 yılının Nisan ayında üç ABD komandosunun bir bombalı araç saldırısında hayatını kaybetmesi üzerine açılan soruşturma, Taliban’ın Amerikan askerlerini öldürmek için Rusya’dan para aldığını bulgusuna ulaştı. Sahada yürütülen soruşturmada alınan ifadelerin yanı sıra, istihbarat yetkililerinin basına sızdırdığı bilgiye göre Rus istihbaratının kontrolündeki banka hesaplarından Taliban hesaplarına giden bir para izi de bulunuyor.
Soruşturmanın ilerleyen aşamalarında, Taliban’ın sadece ABD değil, İngiltere ve NATO koalisyonunda yer alan diğer bütün ülkelerin askerlerini öldürmek için Rusya’dan para aldığı ortaya çıktı. Bunun üzerine Amerikan istihbaratı bulgularını İngiliz istihbaratıyla da paylaştı.
Basına sızdırılan bir diğer bilgiye göre, ABD Ulusal Güvenlik Konseyi (NSO), geçen mart ayında bir araya gelip Rusya’nın Taliban ile olan işbirliğine dair yeni öğrenilen bilgiler hakkında neler yapılması gerektiğini konuştu. Bu toplantıda Kremlin’e karşı olası diplomatik ve ekonomik yaptırımlar ele alındı. New York Times’a konuşan görevliler bu toplantıda çıkarılan planların da Beyaz Saray ile paylaşıldığını söyledi.
Trump brifingi okumamış olabilir
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamalar, Trump’ın ve Başkan Yardımcısı Mike Pence’in Rusya – Taliban ilişkisiyle ilgili istihbarattan haberdar olmadığı yönünde. Beyaz Saray Basın Danışmanı Kayleigh McEnany sözkonusu istihbaratın bütün birimler tarafından doğrulanmadığını, dolayısıyla Trump’ın dikkatine sunulmadığını söyledi. Trump yönetiminin Ulusal İstihbarat Şefi John Ratcliffe de McEnany’nin açıklamalarını doğruladı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Buna karşılık, McEnany ve Ratcliffe, istihbaratın iddia edildiği üzere Trump’un günlük brifingine eklendiğini de yalanlamıyor. Trump’ın brifinglerini her zaman okumadığı, genellikle sözlü bir şekilde bilgilendirilmeyi tercih ettiği biliniyor. Dolayısıyla istihbarat brifinginde yer alsa dahi Trump dokümanı okumadığı için istihbarattan habersiz kalmış olabilir.
Trump’a kendi partisinden tepki
Trump’ın Amerikan askerlerinin öldürülmesinde Rusya’nın rolünü bildiği yönündeki iddialara hem Demokratlar’dan hem de bazı Cumhuriyetçiler’den tepki geldi. Trump’ın kendi partisinin önde gelen isimleri, Amerika’nın ulusal güvenliğine yapılan bu denli ciddi bir saldırının cevapsız kalmaması gerektiğini belirtti. Bu sebepten dolayı istihbaratın Trump’a erişmiş olup olmaması büyük bir siyasi önem taşıyor.
Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen isimleri konu hakkında Merkezi İstihbarat Teşkilatı’ndan (CIA) bilgi talep etti. Bazı Cumhuriyetçi isimler geçen günlerde Beyaz Saray’da üst düzey istihbarat yetkilileri ile görüşmüş olsa da yaptıkları bir ortak açıklamada Trump’ın suçsuzluğuna “henüz ikna olmadıklarını” ve “daha fazla kanıt görmek istediklerini” belirtti.
Demokratlar Putin’e işaret ediyor
Demokratlar da Cumhuriyetçi mevkidaşları ile aynı şekilde CIA tarafından bilgilendirilmek istediklerini dile getirdi. Trump’ı sert bir üslupla eleştiren Demokratlar, Trump’ın sözkonusu istihbaratın farkında olduğunu ancak siyasi çıkarını gözeterek Rusya’ya yaptırım uygulamadığını iddia etti.
2016 ABD başkanlık seçimine Rusya’nın siber saldırılar ve yanlış bilgi yayma kampanyaları yoluyla müdahale ettiği hakkında Amerikan istihbaratının fikir birliği bulunuyor. Trump’ın seçim ekibi Rusya’nın müdahalesi bağlamında sorgulanmış ancak Rusya ile direkt bir bağları bulunmamıştı.
Trump kasım ayında, 2016 seçimlerinde de olduğu gibi kendisinden daha popüler bir Demokrat Parti adayı olan Joe Biden’a karşı seçime gidecek.
Amerikalılar’ın büyük bir çoğunluğu Afganistan’daki çatışmadan bıkmış durumda. Trump, 2016’daki başkanlık seçimine girerken “Amerika’yı Ortadoğu’daki savaşlardan çıkaracağını” vaat etmişti.
An itibarıyla ABD liderliğindeki koalisyon güçleri ile Taliban arasında bir ateşkes hüküm sürüyor. Trump için bu ateşkesin bir barış antlaşmasıyla sonuçlanması büyük bir siyasi zafer olarak görülebilir. Trump’ın bu nedenle Rusya’ya yaptırım uygulayarak bölgeyi yeniden kızıştırmak istemediğini düşünenler de var.
Biden: “Seçilirsem Rusya bedel ödeyecek”
Demokratlar’ın 2020 seçimleri için başkan adayı Joe Biden, basın yoluyla öğrendiği istihbarat için “Şok edici” dedi. Trump’ı “Rusya’ya yaptırım uygulamadığı gibi Putin ile utanç verici yakınlıktaki ilişkisine devam etti” diyerek eleştiren Biden, “Başkan seçilirsem, emin olun, Vladimir Putin yaptıklarının cezasını çekecek; Rusya’ya ciddi bir bedel ödeteceğiz” dedi.
Taliban’a göre iddialar “karalama kampanyası”
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid ise, Rusya’nın Taliban’a Amerikan askerlerini öldürmesi karşılığında para verdiği iddialarını yalanladı ve Taliban’ın yıllardır kendi imkanları çerçevesinde ABD liderliğindeki koalisyonun askerlerini öldürdüğünü, sözkonusu iddiaların bir “karalama kampanyası” olduğunu ileri sürdü.
2019 senesinde 20 Amerikan askeri Afganistan’da can verdi.
